Ці магчыма атруціцца пасля апрацоўкі дыхлафосам? Тлумачыць хімік
Смерць чатырох дзяцей пад расійскім Краснаярскам выклікае шмат версій і пытанняў. Вядома, што кепска ім стала пасля таго, як яны з'елі купленыя пельмені, а дом да гэтага апрацоўвалі дыхлафосам. Навуковец-хімік Сяргей Бесараб тлумачыць, ці магчыма артуціцца з-за дыхлафосу.
У складзе інсектыцыдных сродкаў, калі верыць этыкетцы, ёсць два перытроіды — тэтраметрын (2 пакаленне) і цыперметрын (4 пакаленне). Плюс піперанілбутаксід (PPB).
«З PPB, напэўна, і трэба пачаць, бо гэта абсалютна бяспечны для чалавека кампанент, колькі ні спрабавалі ў ім знайсці таксічнасць, зрабіць гэта не ўдалося. Па сутнасці гэта т.зв. сінэргіст, рэчыва, якое ўзмацняе дзеянне перытроідаў, за кошт падаўлення ахоўных механізмаў у насякомых (умоўна, інгібітар цытахром P-450). Г.зн. інсектыцыды, трапляючы ў казурку, проста не дэзактывуюцца арганізмам, таму можна выкарыстоўваць меншую канцэнтрацыю», — піша Бесараб.
На людзей рэчыва не аказвае значнага ўплыву. Сярэдняя летальная доза — 5-10 грамаў/кг вагі.
Тэтраметрын імгненнага раздражняльнага або нейратаксічнага эфекту на людзей таксама не аказвае. Яго сярэдняя летальная доза — 20 грамаў/кг вагі.
Цыперметрын у велізарных дозах можа выклікаць гібель людзей, вядомы выпадак, калі мужчына пасмажыў бульбу на 10% алейным растворы цыперметрыну і памёр у бальніцы.
«У большасці выпадкаў атручэнне цыперметрынам характарызуецца галаўнымі болямі, задышкай і мышачнай слабасцю. LD50 (сярэдняя летальная доза. — НН) складае прыкладна ад 0,25 грама/кг да 4 грамаў/кг жывой вагі, г.зн. доза залежыць ад характарыстык рэцыпіента. Традыцыйна лічыцца, што цыперметрын для людзей валодае ўмеранай таксічнасцю. Я спецыяльна падкрэсліў для людзей, бо для котак інсектыцыды з цыперметрынам вельмі таксічныя (з-за адсутнасці ў арганізме ферментаў, здольных метабалізаваць гэта рэчыва)».
Навуковец падсумоўвае:
«У тэорыі, вядома, атруціцца дзеці маглі, асабліва калі пельмені загадзя замачыць у 10% алейным растворы згаданых пірытроідаў. Але што і як павінна адбыцца, каб распыленыя ў доме два аэразольныя балончыкі праз ежу атруцілі 6 чалавек — я ўявіць сабе, у прынцыпе, не магу. Тут альбо вытворца (кампанія «Сібір») парушыў на вытворчасці ўсе магчымыя і неймаверныя нормы і канцэнтрацыі, альбо судмедэкспертам трэба проста закрыць хутчэй непрыемную справу».
Бесараб дадае, што ў чырвоным балоне (на карцінцы) ёсць яшчэ і 0,1% біфентрын. Гэта «магчымы канцэраген» па IARC, забаронены да ўжывання ў EC. Яго сярэдняя летальная доза 0,06 грамаў/кг вагі.
***
21 верасня сям'я з Краснаярскага края звярнулася ў бальніцу з прыкметамі атручэння — яны павячэралі курыцай і пельменямі з мясцовай крамы. Шасцігадовая дзяўчынка і 13-гадовы хлопчык пасля рэзкага пагаршэння стану памерлі ў бальніцы. На наступны дзень памерла дзяўчынка 11 гадоў, а ў ноч на панядзелак — 12-гадовая дзяўчынка, апошняя з дзяцей сям'і.
Паводле папярэдніх звестак, смерць наступіла ад таксічнага дзеяння неўстаноўленага рэчыва. Дарослыя члены сям'і — бацькі дзяцей — апрытомнелі 23 верасня, медыкі ацанілі іх стан як здавальняючы. Жанчына цяжарная, яна на дзявятым месяцы, плоду нічога не пагражае, паведамлялі ў СК.
Следчы камітэт Расіі прапрацоўвае дзве версіі атручэння: ужыванне ежы з таксічным рэчывам і ўдыханне пароў інсектыцыдным аэразолем.
СК назваў імёны тых, хто скінуў выбухоўку на базу АМАПа ў Мінску ў 2021 годзе9
Каментары