Грамадства

Чыгуначнік пра ўзлом сістэмы на Беларускай чыгунцы: «Рабочыя радыя, што ўсё так адбываецца»

Прадстаўнік «Рабочага руху» на чыгунцы Сяргей Вайцяховіч расказаў Радыё Свабода пра наступствы атакі «Кіберпартызанаў» на Беларускую чыгунку і патлумачыў, чаму чыгуначнікі смяюцца са словаў Лукашэнкі пра тое, што Беларусь не ў стане прыняць 200 вайсковых саставаў з Расіі.

Мінскі чыгуначны вакзал. Фота: korsar / depositphotos.com 

«Кіберпартызаны» сцвярджаюць, што ўзлом электроннай сістэмы Беларускай чыгункі адбываўся ад вечара ў нядзелю да раніцы ў панядзелак. Ён рабіўся з мэтаю запаволіць рух расійскіх вайсковых цягнікоў на анансаваныя ў Беларусі вучэнні. Сама чыгунка не каментавала гэтага здарэння, але прызнала праблемы з анлайн-продажам квіткоў. Паводле «Кіберпартызанаў», іх атака нанесла сур’ёзныя страты Беларускай чыгунцы, асабліва грузавым перавозкам.

Гэтую інфармацыю пацвярджае і Сяргей Вайцяховіч. Ён кажа, што пашкоджанні настолькі сурʼёзныя, што вялікая частка працы робіцца цяпер на чыгунцы ўручную.

Вайцяховіч працаваў на Беларускай чыгунцы 4 гады. Ён быў рабочым у Мінскім вагонным дэпо, у аддзеле эксплуатацыі. У красавіку 2021 году яго звольнілі па палітычных матывах.

На што паўплывала атака «Кіберпартызанаў»

«Усё ляжыць. Накрылася АРМ — аўтаматызаванае рабочае месца. І яшчэ такі выраз, як АС — аўтаматызаваная сістэма, у якой непасрэдна працуюць рабочыя, якія афармляюць прывозачную дакумэнтацыю, звязаную з рухам цягнікоў. Той жа АС ОДГП (Аўтаматызаваная сістэма прывязкі складаўтварэння да графіка руху цягнікоў) — гэта сістэма, якая аўтаматычна прывязвае графік складаўтварэння. Гэта сур’ёзная сістэма, і яна таксама не працуе. Усё робіцца ўручную. А ёсць «Электронныя перавозкі». Гэта сістэма, праз якую ідзе ўвесь дакумента-электронны абарот. Напрыклад, таварныя накладныя, перавозачныя дакументы, грузавыя паведамленні, рахункі за аплату на перавозкі. А цяпер праблемы, бо вагоны прастойваюць.

Гэта моцны ўдар па рэпутацыі чыгункі ў пытаннях бяспекі. І перад РЖД (Расійскай чыгункай) таксама, і чыгункамі іншых краін, бо ідзе затрымка грузаў праз тое, што не могуць аформіць перавозачную дакументацыю.

Прадстаўнікі «Рабочага руху» са Сьвятланай Ціханоўскай. Сяргей Вайцяховіч — справа

Наколькі сур’ёзны збой у анлайн-продажы квіткоў

«Праблема з продажам квіткоў — гэта дробязь. Ёсць яшчэ такая сістэма, як САП: сістэма кіравання бізнэс-праектамі. Адзін з яе модуляў таксама пашкодзілі, і ў выніку на чыгунцы не змаглі налічыць заробкі. У панядзелак яны ўжо ведалі, што не паспеюць хутка ўсё выправіць, і лічылі ўсё ўручную. Архівы ўсе знішчаныя. Глядзець нейкую статыстыку за мінулы год ці месяц немагчыма, у электронным выглядзе нічога не засталося. Аднавіць гэта можна па частках, збіраючы дадзеныя з падатковай, з «Беларусбанка» і іншых структур».

Як узлом увогуле стаў магчымы на такім стратэгічным аб’екце

«Бо талковых спецыялістаў у IT-аддзеле амаль не засталося. Ды нават ААЦ у актах піша розную ахінею. За апошнія паўгода гэта ўжо трэцяе несанкцыянаванае атрыманне доступу да карпаратыўнай сеткі Беларускай чыгункі.

Сілавікі хадзілі ў аўторак па ІРЦ, па ўпраўленні чыгункі. Не ведаю, каго яны хацелі там знайсці. Правяралі там камп'ютары, бо думаюць, што нехта дапамагаў знутры. КДБ бясконца там лазіць, за кімсьці шпіёніць яшчэ з верасьня, калі адбылося першае пранікненне ў карпаратыўную сетку».

Чаму яны не ў стане хутка выправіць праблему

«Вось гэта галоўнае. З гэтым не могуць нічога зрабіць. Спецыяліста, які разбіраўся ў гэтым тыпе базы дадзеных, звольнілі за палітыку яшчэ летась. Нюанс у тым, што тэхналогія старая і маладыя спецыялісты ў ёй не разбіраюцца». Хутчэй за ўсё, знойдуць кагосьці на аўтсорсынгу, які адновіць працаздольнасць базы дадзеных. Але самі дадзеныя ўжо не адновяць, бо накрылі базы і рэзервовыя копіі на стужкавых назапашвальніках таксама. Папрыбіралі і зашыфравалі.

«Кіберпартызаны» сцвярджаюць, што, узламаўшы сістэму, маглі цалкам спыніць рух. Ці праўда гэта

«»Кіберпартызанам» не трэба ніякіх тысяч ахвяраў, крушэнняў і г. д. Ёсць такая сістэма дыспетчарскай цэнтралізацыі «Нёман». Яна кіруе стрэлкамі і светлафорамі на ўсёй чыгунцы. І калі ты хакер, атрымліваеш доступ да карпаратыўнай сеткі. І калі ты знаходзіш спасылку на сервер самога «Нёмана», атрымліваеш над ёю кантроль, то ты можаш любы цягнік пусціць пад адкос, можна стварыць сутыкненне. Калі б рэальныя тэрарысты атрымалі доступ да гэтай праграмы, то былі б ахвяры».

Што пра атаку думаюць самі чыгуначнікі

«Рабочыя радыя, што ўсё так адбываецца. Яны злыя і пакрыўджаныя на кіраўніцтва, бо звальняюць людзей, вешаюць на іх дадатковую працу, з боку кіраўніцтва стаўленне ўвогуле скоцкае. Большасць гаворыць, што так і трэба. Нават улічваючы тое, што гэта ўплывае на прыбыткі.

У кіраўніка чыгункі Уладзіміра Марозава ў панядзелак быў першы дзень пасля адпачынку. Кіраўніцтва ў паніцы, не ведаюць, што рабіць».

Ці скончыліся на чыгунцы палітычныя рэпрэсіі

«Летась былі спісы на звальненне 1000 чалавек. 23-24 лістапада было паседжанне ў Маскве сяброў АДКБ наконт тэхнічнага прыкрыцця чыгункі. І там ставілі адно з пытанняў — зачысціць эксплуатацыю БЧ для гарантыі бяспекі праходу эшалонаў. Каб не выцякала інфармацыя. Бо на вучэннях «Захад-2021» па іх выцекла ўсё. І графікі руху цягнікоў, і як рыхтаваліся да гэтых вучэнняў: усё, што датычыла структуры БЧ. Таму яны вырашылі перастрахавацца, пачалі звальненні, але зразумелі, што проста не будзе каму працаваць».

Ці мае рацыю Лукашэнка, што прыняць 200 вайсковых саставаў з Расеі немагчыма

«Мы пасмяяліся з калегамі з БЧ наконт гэтага. За адзін дзень Беларуская чыгунка толькі па адным стыку прыняла 17 цягнікоў з Расіі. Толькі па адным стыку, за адзін дзень. Гэта ахінея, што ён там нёс, што нельга прыняць 200 эшалонаў. Гэта звычайнае адмаўленне, як і тое, што яны адмаўляюцца прызнаць, што партызаны ўзламалі Беларускую чыгунку. Раней яны называлі гэта тэрарызмам або шпіянажам, а цяпер проста адмаўляюць.

33 вайсковыя эшалоны заехалі з 16 да 21 студзеня. Для параўнаньня, калі былі вучэнні «Захад-2021», за месяц прыехала толькі 29 эшалонаў. Яны баяцца дыверсій, таму пастаянна зрушваюць графікі. Да 10-га лютага плануецца 200 вайсковых эшалонаў. За месяц гэта ўвогуле не лічба, лёгка прымаецца».

Чытайце таксама:

БЧ часткова аднавіла працу сэрвісу анлайн-куплі квіткоў на цягнікі

«Спецыфічныя базы даных, не хапае спецыялістаў аднавіць». Што адбываецца на чыгунцы пасля ўзлому? Падрабязнасці

«Праблемы пачаліся з трох гадзін ночы». Што яшчэ вядома пра збой у працы чыгункі?

Каментары

Ізраільскі бізнэсмен стаў іранскім шпіёнам дзеля дарагой ва ўтрыманні беларускі. Хто гэтая фатальная лэдзі?5

Ізраільскі бізнэсмен стаў іранскім шпіёнам дзеля дарагой ва ўтрыманні беларускі. Хто гэтая фатальная лэдзі?

Усе навіны →
Усе навіны

Аўстрыйскі Raiffeisen Bank прадаў Прыёрбанк арабам4

У Беларусі знік населены пункт4

Кавамашыну рамантавалі амаль паўгода — беларуска пайшла ў суд і атрымала маральную кампенсацыю

Расія прадбачыла ўварванне ў Курскую вобласць за некалькі месяцаў. Але прадухіліць яго не атрымалася3

На польскай мяжы стаіць больш за 1000 фур

Літоўскаму сябру Ксеніі Лебедзевай далі дзевяць гадоў турмы за шпіянаж на карысць беларускага КДБ5

Чакаюцца першыя замаразкі

Пасольства ЗША ў Беларусі зрэагавала на фільм з Юрасём Зянковічам1

У Віцебску затрымалі мінскага блогера-прыкаліста Bulbanews, у якога 600 тысяч падпісчыкаў у інстаграме3

больш чытаных навін
больш лайканых навін

Ізраільскі бізнэсмен стаў іранскім шпіёнам дзеля дарагой ва ўтрыманні беларускі. Хто гэтая фатальная лэдзі?5

Ізраільскі бізнэсмен стаў іранскім шпіёнам дзеля дарагой ва ўтрыманні беларускі. Хто гэтая фатальная лэдзі?

Галоўнае
Усе навіны →