«Tesła» — aŭtamabil budučyni bieź bienzinu, jaki imkliva zavajoŭvaje amierykanski rynak
U ZŠA i ES masavuju papularnaść nabyvajuć elektramabili, što nieŭzabavie moža pryvieści da maštabnaha pierafarmatavańnie rynku nie tolki aŭtamabilebudavańnia, ale i rynku paliva i adpaviedna paŭpłyvać na hieapalityčnuju situacyju ŭ śviecie.
Pra heta pišacca ŭ supolnaści ŽŽ «Jak heta zroblena».
Ja dumaju, što nichto z tych, chto stvaraŭ kampaniju pa vytvorčaści elektramabilaŭ u Kramianiovaj dalinie, nie moh raźličvać na taki ašałamlalny pośpiech, jaki abryniecca na mašynu pad ścipłaj nazvaj Model S. U čym tut sakret? U asobie Ełana Maska — stvaralnika PayPal i SpaceX, jaki abraŭ, jak akazałasia, idealnuju markietynhavuju stratehiju pa stvareńni elektramabila mienavita premium-kłasa? U patrebie maładych i paśpiachovych jeździć na niečym całkam asablivym, adroznym ad raniejšych standartaŭ? Čamu hetaja revalucyja ŭdałasia, niahledziačy na toje, što elektramabili isnujuć stolki ž, kolki aŭtamabili naohuł.
Ale da hetaha času jany nikoli nie pakidali svajoj nišy paciešnych ekzatyčnych pryład, haradskich mašynak dla karotkich pajezdak. A tut raptam źjaviŭsia zichatlivy pryhažun z sałonam sa skury i dreva, 17-calevym ekranam zamiest paneli kiravańnia, ruchavikom u 416 ł.s. i prabieham na adnoj zapraŭcy ŭ 250—300 mil. Heta byŭ tryumf inžynierynhu, jaki vycisnuŭ usio mahčymaje ź lityj-ionnych batarej i dakładny markietynhavy raźlik na pakupnika z hrašyma i žadańniem być na vyšyni techničnaha prahresu.
Mała taho, što Model S pa kraš-testach pakazaŭ cudoŭnyja, nievierahodnyja vyniki, tak aŭtamabil jašče i staŭ samym chutkim sieryjnym elektramabilem u śviecie, abyšoŭšy pa testach amierykanskaj National Electric Drag-Racing Association praktyčna ŭsich kankurentaŭ. Hety aŭtamabil razhaniajecca da 100 km/č za 4,3 siek. Tamu ciapier u ZŠA, kab kupić Model S z batarejaj na 85 kVt/h, treba čakać svajoj čarhi dva miesiacy — zavod vypuskaje pa 20.000 mašyn na hod i nie paśpiavaje za popytam.
U Narviehii, dzie Tesla stała samym pradavanym aŭtamabilem u 2013 (pradadziena 6000 štuk), pakupniki čakajuć svajoj zamovy piać miesiacaŭ. Tesla aktyŭna buduje sietku zapravak na terytoryi ZŠA, jeŭrapiejskich krain i asabliva ŭ Narviehii. Budučyniu, biezumoŭna, za takimi aŭtamabilami — era DVS i dyzielaŭ nieminuča skončycca, a transpartnyja srodki, jakija vykarystoŭvajuć elektryčnaść, stanuć normaj. Nie tak chutka, jak chaciełasia b, viadoma, ale ŭsio da taho idzie.
My pryjechali ŭ aŭtasałon Tesla ŭ Apała-Alta, pobač sa štab-kvateraj kampanii. Nam pakazali Model S, i my pajeździli na im pa vakolicach, zajechaŭšy pa darozie ŭ Tesla Motors Headquarters. Ja zrabiŭ niekalki fotazdymkaŭ aŭtamabila ŭ sałonie i padčas test-drajvu.
Voś heta šasi Model S. Dva elektraruchaviki zzadu, batarei raźmieščany ŭnizie, pad kažuchom. Tam 16 błokaŭ batarej, jakija adździelenyja adzin ad adnaho dla biaśpieki. U błokach znachodzicca kala 7 tysiač lityj-ionnych akumulataraŭ Panasonic i ŭłasnaj vytvorčaści Tesla. Darečy, tak jak batarei znachodziacca ŭnizie, to centr ciažaru ŭ mašyny raźmiaščajecca nižej za voś kručeńnia kołaŭ (jak u honačnych balidaŭ), što zabiaśpiečvaje asablivuju ŭstojlivaść aŭtamabila. Ź inšaha boku, takoje raźmiaščeńnie batarej stała pryčynaj uźniknieńnia viadomaha pažaru, kali Model S najechała na žaleznuju kanstrukcyju na darozie z takoj siłaj, što taja prabiła batarejny błok, i mašyna zaharełasia.
Dva elektraruchaviki. Mahutnaść 416 ł.s. Ja ŭžo jeździŭ na honačnym elektramabili Nissan (jašče napišu pra heta) i tamu viedaju, jak elektrakary mohuć razhaniacca, ale ŭsio roŭna start Model S ź miesca vyklikaje zachapleńnie — heta taki streł z harmaty, kali ciabie ŭciskaje ŭ kresła i adkidvaje hałavu da ciemry ŭ vačach. Pryčym usio heta adbyvajecca ŭ poŭnaj cišyni i čutny tolki lohki huk pakryšak na asfalcie. Supracoŭnik sałona Silvi, jakaja była z nami, skazała, što jany nazyvajuć hety huk singing — mašyna śpiavaje.
Miesca ŭ mašynie vielmi šmat. Dva vielizarnyja bahažniki — śpieradu i zzadu.
Adno z hałoŭnych miescaŭ u mašynie — hniazdo dla zaradki — schavana pad adbivalnik.
U amierykanskich i jeŭrapiejskich viersijach aŭtamabila roznyja razietki dla zaradki. Kali adkryvaješ adbivalnik, hniazdo zahadkava śviecicca chałodnym błakitnym śviatłom.
Heta kluč ad Model S. Ja padazraju, što dyzajnier natchniŭsia vyhladam kluča dla Porsche Panamera. Praŭda, zavodzić im niama čaho, knopki startu niama, a mašyna pryvodzicca ŭ dziejańnie, kali kiroŭca zajmaje svajo miesca.
Zdymać u sałonie, akramia prybornaj doški i paneli kiravańnia, niama čaho. Absalutna minimalistyčny dyzajn biez knopak, tumbleraŭ i inšych pryhažościaŭ. Tamu, kali mašyna nieaktyŭnaja, sałon vyhladaje dziŭna, amal biedna. Ja dumaju, što, kali japoncy pačnuć rabić takija premium-elektrakary, jany pasprabujuć raznastaić źmieściva sałona. A tut usio vielmi prosta, futurystyčna. Padłoha roŭnaja (zrazumiełaja sprava), ryčah napierad-nazad-parkoŭka na rulavoj kałoncy, tamu miesca pamiž kresłami napieradzie pustoje, z płastmasavym padłohavym paddonam dla drobiaziaŭ. Centr uvahi, viadoma, heta 17-calevy manitor — centr kiravańnia aŭtamabilem.
Prybornaja doška — tut taksama ŭsio vielmi prosta. Źleva hrafik spažyvańnia enierhii, u centry pakazańnie astatku prabiehu, sprava ŭ dadzieny momant dadzienyja radyjostancyi, jakaja ŭklučana. Pieraklučeńnie ŭ mietryčnuju sistemu, hradusy pa Celsiju i 24-hadzinny farmat adbyvajecca ŭ mieniu na centralnaj paneli.
Aphrejd sistemy i naład aŭtamabila adbyvajecca pieryjadyčna, hetak ža, jak u luboha kampjutara. Možna pahladzieć, što prapanujecca ŭ novym relizie i zapuścić prahramu apdejta praz suviaź ź siervieram Tesla.
Silvi padklučyła pa Bluetooth svoj ajfon i na prybornaj došcy źjavilisia karcinki albomaŭ ź jaje miedyjateki.
Ručka pieraklučeńnia režymaŭ ruchu.
Heta toje, što robiać, mabyć, usio, chto sadzicca ŭ mašynu ŭ pieršy raz. Ciažka ŭtrymacca, kab nie pajści ŭ braŭziery adkryć svoj błoh. Hetak ža, jak i iOS, sistema ŭ Tesla Model S nie padtrymlivaje Flash u metach biaśpieki.
Hrafik spažyvańnia zaradu — važnaja reč pry jaździe. Možna vybudoŭvać svoj styl kiravańnia pa tym siarednim značeńni, jakoje ličycca aptymalnym. Kali sietka zapravak stanie paŭsiudnaj, haniać z chutkaściami ŭ 90 mil u hadzinu možna budzie svabodna — zapraŭka ŭ Tesla biaspłatnaja. Dy i chatniaja zaradka batarej ŭ dziesiać razoŭ tańniejšaja, čym bienzin abo dyziel — zaradzić Model S doma ŭ ZŠA možna za 5—7 dalaraŭ.
Jašče viasnoj Ełan Mask paviedamiŭ, što da kanca hoda elektramabil možna budzie vykarystoŭvać na 70% terytoryi ZŠA, a da 2015 hoda nieabchodnym likam chutkich elektrazapravak (t.zv. Supercharger) płanujecca zabiaśpiečyć ŭsiu krainu i susiedniuju Kanadu.
U sałonie staić makiet zaradnaj kałonki Supercharger. Jana zabiaśpiečvaje zaradku na prabieh kala 300 km za paŭhadziny.
Tut ža ŭ sałonie i siervisnaja stancyja. Tut stajać aŭtamabili, jakija pradadzienyja, i tyja, jakija pastavili na absłuhoŭvańnie — jano robicca raz na hod abo paśla kožnych 20 000 km prabiehu. Sam ramontny cech paprasili nie zdymać, ale tam ničoha cikavaha — tyja ž samyja padjomniki, abstalavańnie dla šynamantažu. Adzinaje adroźnieńnie — vielmi čysta i ničym nie pachnie. Tamu što elektramabili.
Mašynie ź pieršaj sieryi Model S, kali možna było zamaŭlać jaki zaŭhodna koler kuzava, farbu padbirali indyvidualna. Ciapier tak nie robiać, vytvorčaść užo masavaja.
Heta zvyčajnaja zapraŭka — za 5—7 hadzin mašyna zaradžajecca amal całkam. Darečy, akramia standartnaj i chutkasnaj zaradki, Tesla prapanuje i poŭnuju zamienu batarejnaha błoka za 1,5 chviliny. Heta budzie kaštavać 60—80 dalaraŭ — cana poŭnaj zapraŭki bienzinam.
Tesla nievierahodna papularnaja ŭ Kramianiovaj dalinie. Na vulicach i chajviejach pastajanna sustrakajucca Model S. Voś, naprykład, Tesla na zapraŭcy kala ŭvachodu ŭ hałoŭny ofis Apple u Kupiercinie.
Asobna treba napisać pra Tesla ŭ Narviehii. Tut hety aŭtamabil staŭ prosta biestsieleram, pabiŭšy rekord prodažaŭ u krainie. Tolki ŭ vieraśni było pradadziena 600 Model S, a ŭsiaho ŭžo bolš za 2000. U šaści haradach Tesla pastaviła stancyi padzaradki Supercharger i lik ich pastajanna raście. Dziaržava spryjaje raźvićciu elektratranspartu: uładalniki elektrakaraŭ vyzvalenyja ad transpartnaha padatku (heta 100% ad katałožnych cenaŭ), padatkaŭ na dadadzieny košt i na rehistracyju.
U Osła kiroŭcy elektrakaraŭ majuć mahčymaść biaspłatna parkavacca i jeździć pa pałasie hramadskaha transpartu. Z narviežskimi astranamičnymi koštami na bienzin i dyziel elektrakary ad Tesla — prosta vyratavańnie. Niahledziačy na dosyć vysoki košt na ich — u ZŠA startavy košt na bazavuju madel składaje $49 900, madeli z bolš mahutnaj batarejaj kaštujuć ad $58 000 da 68900$. Jeŭrapiejski varyjant Model S kaštuje ad 51500 jeŭra.
Tesla zajaŭlaje, što kožnaja nastupnaja madel ich elektramabilaŭ budzie kaštavać tańniej za papiaredniuju. Užo rychtujecca da vypusku biudžetnaja Model Je, košt jakoj budzie kala $30000. Na padychodzie i krasovier Model X — z čatyrma ruchavikami (4x4).
Tesla — heta typovaje stvareńnie Kramianiovaj daliny, realizavanaja mara adnaho z tych tysiač intelektuałaŭ, jakija składajuć samaje heta paniaćcie — Kramianiovaja dalina. Ełan Mask, jak mnie zdajecca, heta jašče adzin Styŭ Džobs, jaki pakazvaje ludziam novyja haryzonty. Čałaviek, jaki zrabiŭ na najlepšaj u śviecie apłatnaj sistemie PayPal svajo bahaćcie. Čałaviek, jaki pryjazdžaŭ u Rasieju ŭ sprobach kupić rakietu, kab ź jaje dapamohaj adpravić na Mars aranžareju z raślinami.
Čałaviek, jaki zrabiŭ kampaniju, jakaja zapuskaje ciapier u kosmas rakiety i jaho Grasshopper dzivić ujaŭleńnie. Voś taki čałaviek staić za elektramabilem z prostaj nazvaj Model S. Usio ž taki, napeŭna mienavita ŭ hetym pryčyna pośpiechu Tesla — u asoby jaje stvaralnika.
Kamientary