«Dla majoj maci i siastry ja psich» — hutarka z transhiendarnaj biełaruskaj

Alina – dziaŭčyna, što naradziłasia ŭ mužčynskim ciele. Jana transseksuałka.

Pavialičyć

— Ludzi bajacca i ŭsprymajuć ahresiŭna toje, pra što nie viedajuć, što im niezrazumieła. Jany nie adroźnivajuć, naprykład, seksualnuju aryjentacyju ad hiendarnaj identyčnaści — dla bolšaści heta adno i toje ž.

Majoj maci i siastry nie maje sensu niešta davodzić: usio adno ja psich i mianie treba lačyć. Nie varta i kazać pra toje, jak mnie było strašna, jakoj pačvaraj ja sama siabie ličyła, pakul nie pačała pa kropli zdabyvać infarmacyju.

Transseksualnaść — parušeńnie hiendarnaj identyčnaści, kali čałaviek całkam adkidaje svoj hiendarny status. 

«Spačatku byli sihnały»

— Ni maje baćki, ni siastra, ni siabry — nivodzin čałaviek z majho minułaha žyćcia nie pahadziŭsia pryniać mianie takoj, jakaja ja jość. Ale samaja vialikaja prablema transhiendaraŭ nie ŭ tym, što ich nie prymaje hramadstva, a što jany sami nie mohuć pryniać siabie. Ja zdoleła pryniać siabie try hady tamu, mnie było 29. Varta było zrabić heta raniej, ale ŭžo jak stałasia.

Nielha skazać, što ja adrazu zrazumieła, što va mnie nie tak — byli niejkija asobnyja sihnały. Naprykład, ja vielmi nie lubiła chadzić u cyrulniu, a chacieła mieć daŭhija vałasy, jak u majoj małodšaj siastry. I ja nie razumieła, čamu nas apranajuć pa-roznamu. Ale nijakich pytańniaŭ nie zadavała — stała ŭpotaj apranacca ŭ dziavočaje, kali zastavałasia adna. Mianie cikavili hulni, jakija pryniata ličyć dziavočymi: «kłasiki», «humki», «dočki-matki». Chłopcy hulali ŭ «nožyk» albo «kvadrat», ale heta nie było mnie cikava.

Kožny dzień ja bačyła svaju siastru i paraŭnoŭvała nas, zajzdrościła joj. Z časam, praz dušeŭny bol, praź nieparazumieńnie, što heta ŭ mianie pamiž noh, i inšyja vielmi intymnyja momanty, ja razumieła, što chaču być dziaŭčynkaj. Navat kali ja, narešcie, zdoleła pryznacca sabie ŭ hetym, to praciahvała ŭtojvać svaje dumki. U maim dziacinstvie byli i sproby samahubstva, i prymusovaje lačeńnie ŭ «psichušcy»… Mnie było vielmi strašna.

Zhodna z aficyjnaj pazicyjaj Suśvietnaj prafiesijnaj asacyjacyi pa hiendarnym zdaroŭi (WPATH) — najbujniejšaha ŭ śviecie abjadnańnia lekaraŭ, jakija śpiecyjalizujucca na pracy z transhiendarnymi i transseksualnymi ludźmi transseksualnaść — nie patałohija, a adroznaść. Dla mnohich transhiendarnych ludziej aptymalnym rašeńniem źjaŭlajecca chirurhičnaja apieracyja i źmiena pašpartnaha połu.

«Žančyna ŭnutry mianie nikudy nie źnikała»

— Kali ja pastaleła i zrazumieła, što ź mianie nie atrymlivajecca dziaŭčynka, ja vyrašyła stać chłopčykam. Na praciahu doŭhaha času rabiła sproby žyć «mužčynskim» žyćciom. Sprabavała pahasić unutrany razład ałkaholem, jak heta robiać badaj što ŭsie znajomyja mnie transhiendary.

Ale ŭrešcie ŭciamiła, što heta nie maje sensu. Kolki b ja ni namahałasia, žančyna ŭnutry mianie nikudy nie źnikała. I nie pieratvarałasia ŭ mužčynu, jak taho patrabavali stereatypy hramadstva vakoł mianie.

Pavialičyć

Samyja blizkija čaściej za ŭsio nie chočuć pryniać čałavieka takim, jaki jon jość, bo heta patrabuje vielmi vialikich namahańniaŭ. Baćki nie viedajuć i nie chočuć viedać svajo dzicia. Navat kali syn źbiare ŭsiu rašučaść i skaža maci: «Ja adčuvaju siabie dziaŭčynkaj», taja čaściej za ŭsio adkaža: «Nu i vydatna, idzi pamyj posud». U pieravažnaj bolšaści tyja transhiendary, jakija ździajśniajuć kamin-aŭt, aśmielvajucca pryznacca ŭ svajoj asablivaści, hublajuć siamju.

Šmat hod ja pakutavała na hłybokuju depresiju, nienavidzieła siabie i štodnia zajmałasia samakatavańniem. Kali ja pierastała chavacca i stała ščyraj sama z saboj, štodnia sutykałasia z tym, što na mianie hladziać jak na žyviołu ŭ zaaparku. Ale ja zrazumieła vielmi važnuju reč: toje, što ludzi nie prymajuć mianie — heta nie maja prablema. Heta ich prablema. Ciapier mnie ŭsie roŭna, što pra mianie dumajuć i jak hladziać.

Ja nie chaču chavacca. Chaču być adkrytaj i razburać stereatypy, pakazać, što, akramia čornaha i biełaha, jość inšyja kolery. Chaču, kab usie viedali, što jość takija ludzi, jak ja, stavilisia adzin da adnaho bolš akuratna. I nie rabili śpiešnych vysnovaŭ.

Kamin-aŭt (anh. coming out — «raskryćcio», «vychad») — publičnaje dobraachvotnaje abviaščeńnie pra hiendarnuju ci seksualnuju prynaležnaść. Siarod znakamitych sučaśnikaŭ kamin-aŭt jak transhiendernyja ludzi ździejśnili śpiavački Dana Internešnł, Kančyta Vurst, aktrysa Łavierna Koks, pradziusary filma «Matryca» siostry Vačoŭski, syn śpiavački Šer i inšyja.

«Časam heta vyhladaje brydka»

— Być dziaŭčynkaj — nie značyć mieć žanočyja pałavyja prykmiety.

Akušerski poł pryznačajuć pry naradžeńni na padstavie hetych prykmiet, ale vidavočna, što hetaha mała. Nikomu nie prychodzić u hałavu rabić niemaŭlaci miedycynskija testy i analizy na vyjaŭleńnie hiendarnaj prynaležnaści. Hetkija mietodyki skarystoŭvajucca, naprykład, kryminalistami, i jany značna bolš dakładnyja. Sapraŭdy, isnuje šmat dziaŭčat z nulavym pamieram hrudziej (ličy — bieź ich), dyk što — jany tady nie žančyny?

Dla mianie najaŭnaść niejkich pałavych prykmietaŭ nie źjaŭlajecca vyznačalnaj. Siarod maich znajomych dosyć ludziej, što nie padobnyja da ŭsich astatnich. Mnie dastatkova taho, što čałaviek kaža, naprykład: «Źviartajsia da mianie jak da mužčyny (ci žančyny)». Mnie lohka hetak zrabić, i dziŭna, čamu pieravažnaj bolšaści ludziej u našym hramadstvie — ciažka.

Adzieńnie i ŭvohule vyhlad nasamreč nie hraje značnaj roli ŭ dadzienaj situacyi. Tak, z malenstva ja adčuvaju siabie bolš kamfortna ŭ spadnicy ci sukiency, ale heta nie abaviazkovy moj atrybut. Šmat chto z transhiendarnych žančyn tak pravakacyjna padkreślivaje svaju žanockaść vopratkaj i makijažam, što heta vyhladaje amal brydka. Ja nie razumieju, navošta štodzień skarystoŭvać kiłahram kaśmietyki — heta ž škodna dla skury! Liču, što makijaž musić być niezaŭvažnym. Apranajusia tak, kab mnie było ŭtulna. Mnie daŭno zrazumieła, što nikomu ničoha nie treba davodzić. Ja adčuvaju siabie ŭpeŭniena.

Pavialičyć

Šejn Chinis (Shane Henise) — stažor u transhiendarnym miedyja-padraździaleńni GLAAD i aśpirant Kałumbijskaha ŭniviersiteta, stvaryŭ fotaprajekt pra mikraahresiju da transhiendaraŭ. Jon pakazaŭ transseksuałaŭ, jakija trymajuć u rukach płakaty z typovymi frazami, jakija čujuć u svoj adras. «Niahledziačy na toje, jakimi brydkimi mohuć vam padacca hetyja cytaty, ja viedaju, što transhiendarnyja ludzi, i ja ŭ ich liku, čujem ich uvieś čas. Heta daloka nie adzinkavyja vypadki», — kaža aŭtar.

Pavialičyć

«Ja paźbiahaju praletarskich rajonaŭ»

— Ja paźbiahaju ludnych miescaŭ, naprykład, rynkaŭ, i «praletarskich» rajonaŭ kštałtu Kamiennaj Horki. Navošta pravakavać ludziej i šukać pryhod na svaju hałavu?

Taksama mnie praściej rabić zakupy ŭ kramach, dzie «saviecki» servis i pradaŭcy nie zvažajuć na ciabie.

Raniej zdaralisia, viadoma, roznyja vypadki, kali, naprykład, ja ŭ adździele žanočaj vopratki zadaju niejkaje pytańnie — a pradaviec pačynaje mianie raspytvać, jakija rost i vaha ŭ majoj dziaŭčyny. «Ci vy mianie nie bačycie?» — kazała. Treba zaznačyć, što čaściej piersanał reahuje chutka i dalej dapamahaje biez pytańniaŭ. A što jany tam dumajuć, kali ja syšła, mianie nie chvaluje. Heta ŭžo nie maje prablemy.

«Zarablaju, robiačy ramonty»

Maja asablivaść nijak nie pieraškadžaje mnie zarablać hrošy. Ja rablu ramonty. Pracuju adna, bo ŭ kampanijach mnie vielmi niekamfortna, najpierš, udzielničać u abmierkavańniach, chto kolki vypiŭ i chto kolki dzievak mieŭ.

Zamoŭcam usio roŭna, chto budzie rabić im ramont — hałoŭnaje, kab jon byŭ zrobleny dobra.

U mianie šmat kantaktaŭ siarod ŁHBT-supolnaści. Transhiendaraŭ siarod ich vielmi mała, ale ja viedaju, moža, kala sotni čałaviek u Minsku i inšych haradach Biełarusi — jak dziaŭčat, tak i chłopcaŭ. Bolšaść ź ich chavajucca ad socyumu i, najpierš, ad siabie.

Skłałasia tak, što blizkich siabroŭ u mianie nie było i niama. Ale jość niejkaje koła, u im prykładna pałova transhiendaraŭ i pałova tych, čyj bijałahičny i sacyjalny poł supadajuć.

Pavialičyć

U Minsku mała miescaŭ, dzie ja mahu adpačyć, ale jany jość. Ja čaściakom byvaju ŭ kinakłubie časopisa «Mejkaut», časam pravodziacca tematyčnyja viečaryny ŭ staličnych kłubach. Jość miescy, dzie zyčliva staviacca da ludziej, što naležać da ŁHBT, ale ich vielmi mała. Na žal, my žyviem nie ŭ Jeŭropie i navat nie ŭ Maskvie, dzie dastatkovy vybar miescaŭ, u jakich možna bavić čas ludziam z samymi roznymi zapatrabavańniami. Niadaŭna ŭ Minsku prajšoŭ kvir-fiestyval. Na im było nadadziena šmat uvahi chatniamu hvałtu, fieminizmu, homaseksualnym adnosinam — ale ž pra hetyja prablemy ŭžo daŭno i ŭsim viadoma. Pra transhiendaraŭ ža nie było skazana nivodnaha słova! Byccam nas niama…

Časam ja hladžu tematyčnaje kino i razumieju: jano źniata sorak ci piaćdziasiat hod tamu. Piaćdziasiat! Heta toj termin, na jaki my adstajem ad jeŭrapiejskich krain u hiendarnych pytańniach. Ale ŭ mianie niama dumak niekudy źjechać, bo transhiendaram usiudy žyviecca adnolkava, i ad krainy heta nie zaležyć.

Ahułam možna skazać, što naša hramadstva sprabuje mianiacca i bolš talerantnaje da ŁHBT-ludziej, čym, skažam, u Rasii.

Ja adčuvaju patrebu ŭ stvareńni supolnaści dla transhiendarnych ludziej. Tut treba i dapamoha, i kansultacyi, i padtrymka — psichałahičnaja, miedycynskaja.

Važnaja zadača — infarmavańnie hramadstva pra toje, što my jość, što my zvyčajnyja ludzi, jakim trochi mieniej paščaściła ŭ žyćci, čym astatnim.

Taksama patrebny kryzisny centr, bo transhiendary značna čaściej cierpiać hvałt z samych roznych bakoŭ.

ŁHBT – abrevijatura, jakaja abaznačaje leśbijanak (Ł), homaseksuałaŭ (H), biseksuałaŭ (B) i transhiendaraŭ (T). Biełaruś u rejtynhu ciarpimaści da ŁHBT znachodzicca na 135 miescy z 194 krain śvietu.

Siońnia ŭ Biełarusi niama zarehistravanych ŁHBT-arhanizacyj. Upieršyniu takaja arhanizacyja ŭ Biełarusi (Biełaruskaja Liha «Lambda») była stvorana ŭ 1998 hodzie ŭ Minsku. U 1999 hodzie Ministerstva justycyi admoviła BŁŁ u rehistracyi. Arhanizacyja praisnavała da 2005 hoda. Paśla nieadnarazova adbyvalisia sproby zarehistravać ŁHBT-arhanizacyju aficyjna, ale nivodnaja nie ŭdałasia.

Intymnaje

— Dla mianie było b idealna vyjści zamuž za transhiendarnaha chłopca. Ja nie vyklučaju mahčymaści, što i hienietyčny mužčyna moža ŭ mianie zakachacca, zrazumieć i pryniać. Ale hetaja vierahodnaść značna mienšaja, da taho ž, transhiendaru zrazumiełyja ŭsie maje asablivaści i ničoha nie treba tłumačyć. Ja viedaju adnu takuju paru, jany žyvuć u Maskvie, viaduć supolny biznes i całkam ščaślivyja.

Pavialičyć

Pa ščyraści, zdarajucca historyi, kali transhiendarnyja dziaŭčaty paśla praciahłaha lačeńnia i sieryi chirurhičnych apieracyj ustupajuć u stałyja adnosiny z hienietyčnymi mužčynami, i tyja nie zdahadvajucca pra ich minułaje. Ale heta niebiaśpiečna. Byŭ vypadak, kali muž daznaŭsia, što jaho žonka nie zaŭsiody była takoj, i prosta zabiŭ jaje siakieraj.

U mianie jość biezumoŭny nastroj na toje, što ŭsio budzie dobra. Kali jon jość — ničoha błahoha nie zdarajecca, ja viedaju heta dakładna. Što tyčycca ździŭlenych pozirkaŭ i pavialičanaj uvahi — dyk zaŭsiody ludzi, što adroźnivajucca ad stereatypu, buduć ich pryciahvać. Babula-fryk u čyrvonych pančochach i ŭ zialonym kapielušy, ci maładaja dziaŭčyna z ružovymi vałasami, ci ja ŭ spadnicy.

• 0
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0