Ihar Słučak: Anisim vystupaje zaadno z Marzalukom, a ŭ moŭnych zakonach patrebny prosta złučnik «i»
Juryst Ihar Słučak nie bačyć sensu ŭ palemicy, jakaja adbyłasia na pasiadžeńni pracoŭnaj hrupy, što rychtuje papraŭki ŭ Zakon «Ab abaronie pravoŭ spažyŭcoŭ» da druhoha čytańnia. Havorka pra mahčymaje ŭniasieńnie źmien u farmuloŭku pra vykarystańnie dziaržaŭnych moŭ na tavarach.
Alena Anisim nastojvaje na farmuloŭcy «na biełaruskaj i (abo) ruskaj movach», Ministerstva antymanapolnaha rehulavańnia i handlu choča pakinuć tolki «abo». Adnak Ihar Słučak pierakanany, što ni pieršaja, ni druhaja farmuloŭka ničoha nie mianiajuć.
«U nas u Zakonie «Ab abaronie pravoŭ spažyŭcoŭ» i Zakonie «Ab movach» farmuloŭka artykułaŭ, jakija zakranajuć pravy spažyŭcoŭ, zaŭsiody paśla 1996 hodu [tady ŭnieśli pieršyja źmieny ŭ zakony] była tolki z «abo». Ale heta nie zabaraniaje vytvorcam vykarystoŭvać u Biełarusi i biełaruskuju, i ruskuju movu adnačasova, bo ŭ dadzienym vypadku pačynaje dziejničać norma artykuła 17 Kanstytucyi Respubliki Biełaruś, jakaja staić vyšej za zakon», — tłumačyć Ihar.
Jon davodzić, što kali ciapier farmuloŭku źmieniać na «i (abo)», heta ŭvohule nijak nie paŭpłyvaje na vykarystańnie biełaruskaj movy, bo jana i ciapier nieabaviazkovaja, i paśla abaviazkovaj nie stanie. U toj ža čas navat pry zachavańni farmuloŭki «abo» ŭ vytvorcaŭ zastajecca prava vykarystoŭvać biełaruskuju movu na terytoryi krainy, bo heta praduhledžana Kanstytucyjaj.
«Ciapier idzie pieranakiroŭvańnie enierhii zusim nie ŭ toje rečyšča, — kaža Słučak. — Ja dasyłaŭ Alenie Anisim siońniašnija farmuloŭki artykułaŭ i prapanovy pa ich źmienach. Ja nastojvaju, kab byŭ tolki złučnik «i». Ciapier ja baču niezdarovuju situacyju, kali adbyvajecca zamoŭčvańnie prablemy. U nas u Zakonie «Ab movach» kala 30 artykułaŭ z farmuloŭkaj «i (abo)» i vykarystańnie biełaruskaj movy ad hetaha nijak nie pašyrajecca. U toj ža čas jość artykuły z farmuloŭkaj «abo», ale pry hetym mova vykarystoŭvajecca, bo ŭ dadzienym vypadku aŭtamatyčna dziejničaje Kanstytucyja».
Juryst dadaje, što 1 žniŭnia atrymaŭ list ad deputata Ihara Marzaluka, dzie havorycca, što pastajannaja kamisija Pałaty pradstaŭnikoŭ pa adukacyi, navucy i kultury, staršynioj jakoj jon źjaŭlajecca, uniesła svaje prapanovy pa źmienach u Zakon «Ab abaronie pravoŭ spažyŭcoŭ».
«U pryvatnaści, prapanujecca zamacavać prava vytvorcy źmiaščać infarmacyju ab tavarach (rabotach, pasłuhach) u tym liku na abiedźviuch dziaržaŭnych movach, što ŭžo praktykujecca šeraham vytvorcaŭ», — havorycca ŭ aficyjnym adkazie na zvarot Słučaka. Ihar aburajecca, što Alena Anisim vystupaje zaadno z Marzalukom zamiest taho, kab adstojvać zamacavańnie farmuloŭki z adnaznačnym «i».
«Ciapier vytvorcy praz pytańni z Mytnym sajuzam, jaki nie dazvalaje pisać tolki pa-biełarusku, kali pradukcyja idzie za miežy Biełarusi, mohuć vykarystoŭvać tolki adnu movu. Tamu, kab nie było dyskryminacyi pa moŭnaj prykmiecie biełaruskamoŭnych i ruskamoŭnych spažyŭcoŭ, jakraz i prapanujecca zrabić abaviazkovym vykarystańnie dźviuch dziaržaŭnych moŭ. Heta vyrašyć pytańnie», — tłumačyć Ihar.
Jon źviartaje ŭvahu, što ciapier techničny standart STB 1100-2016 havoryć pra toje, što infarmacyja pavinna davodzicca na ruskaj abo ruskaj i biełaruskaj movach. I choć nad hetym standartam staić zakon i Kanstytucyja, jon usio adno maje peŭnuju vahu.
«Zychodziačy ź lista, jaki dasłaŭ Marzaluk, a taksama ź pieramoŭ z kamisijaj, možna mierkavać, što ŭ hetym zakonie moža źjavicca takaja samaja farmuloŭka. Alena Anisim skaža, što heta dasiahnieńnie, ale ad hetaha ničoha nie źmienicca. Bolš za toje, kali takaja farmuloŭka źjavicca, heta naohuł stanie dyskryminacyjnaj normaj», — ličyć Ihar Słučak.
-
«Jak možna raźvivacca ŭ takoj sistemie?» Ekanamist krytykuje madeli, jakija ličylisia ŭzoram paśpiachovaści
-
Jakija vybary, takija i scenary. Čamu adrazu dva sparynh-partniory Łukašenki źniali svaju kandydaturu
-
Opcyi admaŭčacca ŭ spartsmienaŭ bolš niama. Ciapier nie tolki «nada», ale i pa pieršym ščaŭčku
Kamientary