Lohkaatletka, jakuju adchilili ad udziełu ŭ Alimpijadzie i sprabavali adpravić u Biełaruś, zastałasia ŭ Japonii.
Dźmitryj Ruta źviazaŭsia ź Cimanoŭskaj i abmierkavaŭ situacyju. Jana raspaviała, jak jana akazałasia ŭ aeraporcie Tokia, chto joj skazaŭ viarnucca ŭ Biełaruś i čamu baicca lacieć u Minsk.
— Raskažycie, jak, chto i kali vam skazaŭ pakinuć Tokia.
— Učora [31 lipienia] da mianie pryjšoŭ hałoŭny trenier nacyjanalnaj kamandy Juryj Maisievič. Jon prapanavaŭ mnie admovicca ad udziełu ŭ biehu na 200 mietraŭ — skazać, što ŭ mianie traŭma, źniacca i palacieć dadomu. Jon skazaŭ, što mianie treba prybrać z Alimpijady, što na ciapierašni momant mianie chočuć prybrać tolki z Alimpijady, ale kali ja admoŭlusia i vyjdu na dystancyju ŭ 200 mietraŭ, to mianie buduć prybirać sa zbornaj, pazbaŭlać pracy i, mahčyma, buduć jašče niejkija nastupstvy. My z trenieram jašče doŭha razmaŭlali i ŭsio ž pryjšli da rašeńnia, što ja pabiahu, ale nie budu davać nijakich kamientaroŭ — maŭlaŭ, usio projdzie spakojna, prabiahu 200 mietraŭ i viarnusia dadomu. Ale siońnia [1 žniŭnia] paśla abiedu da mianie ŭ pakoj pryjšoŭ Artur Šumak, pradstaŭnik našaj nackamandy, i Maisievič, i jany mnie skazali, što litaralna praz paru hadzin ja pavinna być u aeraporcie. Mnie treba chutka źbirać rečy i vyjazdžać.
Pryjšoŭ psichołah, jaki sprabavaŭ sa mnoj razmaŭlać. Nie pamiataju jaho proźvišča, bo ja starałasia asabliva jaho nie słuchać. Jon mnie kazaŭ niejkaje tryźnieńnie — typu jon pracavaŭ z zabojcami, u «Navinkach», šmat čaho pabačyŭ. Nie zrazumieła, navošta mnie heta. Starałasia jaho nie słuchać. Potym jon sprabavaŭ pastavić siabie na majo miesca, a mianie — na jaho. Siadaŭ i rabiŭ vyhlad, što jon — heta ja. I jon hraŭ rolu, byccam ja siadžu ŭ kabiniecie ministra sportu i kažu: «Tak, ja vinavataja, sama inicyjavała hetuju sustreču». Navošta jon heta rabiŭ, ja ŭvohule nie zrazumieła.
Paśla hetaha ŭ pakoj znoŭ zajšoŭ Šumak i skazaŭ, što ŭ mianie 40 chvilin, kab sabracca. Ja pačała składać rečy, da mianie kožnyja 10 chvilin padychodzili i praviarali, ci chutka ja źbiarusia. Ja źbirała rečy paŭtary hadziny, starałasia maksimalna zaciahvać čas. Pierapisvałasia z mužam, sa svajakami, my dumali, što rabić, kudy źviartacca. Pryniali rašeńnie, što pryjedu ŭ aeraport, a tam pajdu ŭ palicyju. Tak u vyniku i zrabiła.
— Praŭda, što vas supravadžali ludzi spartovaha ciełaskładu?
— Sa mnoj byli dva čałavieki: psichołah i pradstaŭnik NAK (načalnik adździeła mižnarodnych adnosin NAK Vasil Jurčyk).
— Jak vas vieźli? U mašynu nie zapichvali?
— Hetyja ludzi ŭziali maje čamadany, pajšli na parkoŭku, pakłali rečy ŭ mašynu. Ja taksama sieła — i my pajechali ŭ aeraport.
— Što tam zrabili ŭ pieršuju čarhu?
— My spačatku doŭha nie mahli znajści naš terminał. Kali znajšli, nakiravalisia da stojki rehistracyi. Tam było šmat ludziej ź biełaruskaj kamandy, delehacyi. Ja spytała ŭ ludziej, što rabić. Jany skazali, što kali pobač jość palicyja, to treba źviartacca da jaje, tady možna nie paśpieć sieści na rejs. Ja tak zrazumieła, što supravadžajučyja płanavali stajać sa mnoj da kanca, pakul ja nie atrymaju bilet i nie pajdu na pasadku. Ja adrazu padyšła da palicyi, i dalej užo pačalisia vyśviatleńni.
— Jak tyja, chto vas supravadžaŭ, adreahavali na źjaŭleńnie palicyi?
— Jany pačali kamuści telefanavać. Potym sieli ŭ piaci mietrach ad mianie i nie sychodzili nikudy, z kimści razmaŭlali pa telefonie.
— Pradstaŭniki biełaruskaj dyjaspary dapamahali?
— Tak, jany ciapier pryjšli, ale jany znachodziacca na vulicy, a ja ŭ adździaleńni palicyi ŭ aeraporcie. Zaraz vyrašajecca pytańnie, jak i što rabić dalej.
— Vam naohuł skazali, čamu vy pavinny pakinuć Tokia?
— Nie. Jak mnie skazaŭ Maisievič, hetaje pytańnie ŭžo nie na ŭzroŭni fiederacyi [lohkaj atletyki], nie na ŭzroŭni Ministerstva sportu, a ŭzroŭniem vyšej. Što mianie treba prybrać z Alimpijady, viarnuć dadomu, tamu što ja pieraškadžaju kamandzie vystupać. Mianie treba prybrać, kab usie supakoilisia i spaborničali dalej. I heta navat niahledziačy na toje, što zaŭtra ja pavinna była biehčy 200 mietraŭ. Majsievič kazaŭ jašče pra estafiety — maŭlaŭ, kali dźvie dziaŭčynki nie zmahli prylacieć, čamu tyja, što zastalisia, nie mohuć prylacieć (jany jašče nie ŭ Tokia) z-za taho, što ja nie chaču biehčy. Treba dać šaniec hetym dziaŭčynkam prabiehčy. I heta pry tym, što maje šancy vystupić na 200 mietraŭ treniery zabirajuć.
— NAK paviedamiŭ, što źniaćcie z Alimpijady źviazanaje z vašym psichałahičnym stanam.
— Nijakija daktary da mianie nie prychodzili, nichto mianie nie abśledavaŭ. U mianie dobry psichałahičny stan, navat niahledziačy na toje, što adbyłasia takaja situacyja. Ja narmalna trymajusia, u mianie niama nijakich prablem sa zdaroŭjem, niama traŭmaŭ, niama pytańniaŭ ź psichikaj. Ja była hatovaja biehčy.
— Niekalki dzion tamu vy ŭ Instagram vykłali videa, dzie vykazalisia z nahody taho, što vas vyrašyli zajavić na estafietu. Hetyja videa byli vyklikanyja emocyjami ci vy zapisvali ich śviadoma?
— Heta było zroblena zbolšaha na emocyjach, ale nie budu admaŭlacca ad svaich słoŭ. Tak, ja aburanaja! Usio ž taki my pryjechali na Alimpijskija Hulni, i zajaŭlać nas na dystancyju, na jakoj my nikoli ŭ žyćci nie vystupali (u estafietu chacieli zajavić taksama barjerystku Elviru Hierman), — heta supiarečyć usim praviłam. Heta poŭnaja niepavaha da spartsmienaŭ, da pracy, jakija ŭkładvali ŭsie hady, rychtavalisia da svaich dystancyj. A tut adbyvajecca poŭny chaos. U toj momant, kali daviedałasia, što mahu biehčy estafietu, pasprabavała źviazacca z Šumakom. Jon mnie nie adkazaŭ, prosta pračytaŭ paviedamleńni. Potym skazaŭ, što ŭ jaho nibyta drenna łaviŭ telefon, tamu jon nie zmoh mnie adkazać. Maisievič mnie napisaŭ, što mnie nichto nie adkazvaŭ, bo jany chacieli źbierahčy mianie ad lišniaj infarmacyi, kab ja lišni raz nie niervavałasia. Adnak na emocyi mianie vyvieŭ ich ihnor. Nie sam fakt taho, što mianie zajavili na estafietu, a poŭny ihnor u moj bok. I toje, što rašeńnie było pryniataje za majoj śpinaj, nichto nie paraiŭsia ni sa mnoj, ni z trenieram i potym navat nie paviedamiŭ ničoha. Heta poŭnaja niepavaha!
— Čamu vydalili hetyja videa?
— Mnie pačali telefanavać z pahrozami i kazać, kab ja vydaliła videa, kali chaču dalej być u sporcie. Spačatku ja doŭha admaŭlałasia vydalać, ale potym zrabiła heta, kab mnie pierastali nazvańvajuć.
— A chto nazvańvaŭ?
— Staršy trenier spryntu Jaŭhienija Vaładźko telefanavała navat ź Minska, jašče niechta. Vaładźko kazała, što jaje vyklikali ŭ Ministerstva.
— Potym vy zrabili post, dzie rasstavili ŭsie kropki nad i. Heta vaša rašeńnie abo vam skazali apublikavać taki zapis?
— Nie, heta asabista majo rašeńnie, bo mnie pisali vielmi mnohija, kamientaroŭ u dyrekt ja atrymała bolš za tysiaču. Ja prosta fizična nie mahła ŭsim adkazać, tamu vyrašyła napisać post, kab rastłumačyć pryčynu svaich emocyj. Taksama pasprabavała rastłumačyć, što kali b da mianie pryjšli i patłumačyli ŭsio pa-čałaviečamu, to, mahčyma, hatovaja była b prabiehčy, chaj nikoli i nie biehała hetuju dystancyju. Za kamandu hatovaja była pastajać. Ale tak jak usio vyrašyli za majoj śpinaj, heta nieprymalna nie tolki dla mianie, a ŭ pryncypie dla luboha spartsmiena.
— Vy skazali, što baiciesia lacieć u Biełaruś. Čamu?
— Tamu što ja bajusia, što ŭ Biełarusi mianie, mahčyma, mohuć pasadzić u turmu. Ja nie bajusia taho, što mianie zvolniać ci vyhaniać z nacyjanalnaj kamandy. Ja turbujusia ab svajoj biaśpiecy. I dumaju, što na ciapieašni momant u Biełarusi dla mianie niebiaśpiečna.
— A za što vas mohuć pasadzić, bo vy zakon nie parušali?
— U tym i sprava, što ničoha nie zrabiła, ale pry hetym mianie pazbavili prava ŭdzielničać u biehu na 200 mietraŭ i zachacieli adpravić dadomu. Tamu ja navat nie viedaju, što vam adkazać.
— Vy chočacie atrymać palityčny prytułak u Aŭstryi?
— Pakul my dumajem, kudy źviarnucca. Dumaju, nastupnuju noč nad hetym pryjdziecca parazvažać. I ŭžo zaŭtra prymiem niejkaje rašeńnie.
— Chto vam ciapier dapamahaje, sprabuje ŭrehulavać situacyju?
— Chłopcy z SOS.BY, Biełaruski fond spartyŭnaj salidarnaści padklučyli ŭsie svaje mahčymaści.
— Jak na situacyju adreahavali inšyja siabry nackamandy?
— Dumaju, jany prosta ničoha nie viedali. Kali daviedalisia pra estafietu, pra maje storysy ŭ Instagram, niekatoryja chłopcy mianie padtrymali. Skazali, što mianie razumiejuć i padtrymlivajuć. A z nahody majho adjezdu nichto ničoha nie viedaŭ, nijakaj reakcyi niama.
— Napeŭna, bajacca vykazacca.
— Ja dumaju, tak.
— Vy viedajecie, što na tb u Biełarusi vas napiaredadni aktyŭna abmiarkoŭvali?
— Tak, usio viedaju, mnie dasyłali infarmacyju i videa. Što ja mahu skazać? Užo kali ŭbačyła, jak pra mianie havorać pa TB, što kaža Azaronak i inšyja reparciory, to ŭ mianie prapała da ich ŭsiakaja pavaha jak da mužčyn, bo jany dazvalajuć u dačynieńni da dziaŭčyny niepryjemnyja słovy. Ja ž ničoha takoha nie zrabiła, ničoha nie skazała. Palityku nie čapała. Ale atrymała škvał niehatyvu, u tym liku ŭ Instagram, jaki mnie niezrazumieły.
— Što dalej budziecie rabić?
— Ciapier ja ŭ palicyi, a dalej budu prasić prytułak. Krok za krokam budziem dziejničać. Ja płanuju pakinuć Tokia, ale nie tym rejsam, jakim mianie chacieli adpravić. Ciapier ja pad abaronaj palicyi.
— Jak dumajecie, da čaho moža pryvieści vaša situacyja? Bo zvaroty ŭ MAK užo pastupili.
— Kali ščyra, pakul nie viedaju, da čaho moža pryvieści. Ale vinavatyja ŭ lubym razie pavinny być pakaranyja. Voś tak voś farmiravali kamandu, abłažalisia z estafietami. I ludzi pavinny panieści pakarańnie. Dumaju, što heta, chutčej za ŭsio, vina nie Fiederacyi, a nackamandy pa lohkaj atletycy.
Kamientary