Biełarusy adkryli ŭ Varšavie sałon kuchniaŭ, ale klijenty tak i nie dačakalisia svaich zakazaŭ
Raniej hetuju schiemu machlarstva jany abkatali ŭ Maskvie.
U Varšavie dvoje biełarusaŭ adkryli sałon kuchniaŭ. Heta moh by być natchnialny prykład paśpiachovaha biznesu, ale nie ŭsie klijenty sałona akazalisia zadavolenymi jakaściu akazanych pasłuh. A kala 20 čałaviek da hetaha času nie atrymali svaje zakazy, choć unieśli papiaredniuju apłatu. Paciarpiełyja abvinavačvajuć biznesoŭcaŭ u machlarstvie, a tyja rychtujucca da bankructva, paviedamlaje Most.
Pryčym heta nie pieršy raz. Jašče niekalki hadoŭ nazad jany płanavali paźbiehnuć adkaznaści i ŭ Maskvie. Tady hrošy zhubili dziasiatki klijentaŭ. Most pahutaryŭ z paciarpiełymi z Polščy i byłoj supracoŭnicaj sałona kuchniaŭ.
Skinuli doški pad padjezd i źjechali
Biełarus Maksim M. zarehistravaŭ sałon kuchniaŭ u studzieni 2024 hoda. Kampanija raźmiaściłasia ŭ tym ža ofisie ŭ centry Varšavy, što i jaho inšaja firma, zasnavanaja ŭ krasaviku 2022 hoda. Abiedźvie kampanii fihuravali ŭ damovach, jakija padpisvali z padmanutymi klijentami.
Adzin ź ich — Siarhiej (heta i nastupnyja imiony źmienieny) — kaža, što jaho padkupili nizkija ceny. Ofis firmy taksama zdavaŭsia całkam prystojnym: kala 60 kvadratnych mietraŭ, pracujučyja supracoŭniki, była navat ekspazicyja kuchniaŭ.
— Z nami pracavała dziaŭčyna Śviatłana. Jana była mocna ŭciahnuta ŭ spravu i dapamahała nam, — raspaviadaje mužčyna. — Potym jana zvolniłasia z hetaj pracy i zaraz hatova być śviedkam u sudzie.
Damovu mužčyna padpisaŭ u sakaviku 2024 hoda, unios papiaredniuju apłatu. U žniŭni byli praviedzieny kantrolnyja zamiery. Kuchniu paabiacali dastavić i pastavić na pačatku vieraśnia, ale potym termin pieranieśli na kaniec miesiaca. Niekatory čas kampanija nie adkazvała na telefonnyja zvanki, ale paźniej dyrektar vyjšaŭ na suviaź.
Urešcie zakaz pryvieźli ŭ siaredzinie listapada: pavodle słoŭ Siarhieja, «skinuli doški pad padjezd i źjechali». Jon śćviardžaje, što ŭ nabory nie chapaje stalnicy, jakaja kaštuje pałovu ŭsioj kuchni. Dyrektar kaža, što zaraz u firmy niama hrošaj ni na stalnicu, ni na mantaž. I, uvohule, jon padaŭsia na bankructva.
— Ja nie adzin paciarpieły, — apisvaje maštab prablemy mužčyna. — Nas užo 13 čałaviek — u asnoŭnym biełarusy, jość ukraincy. Jość jašče piać čałaviek palakaŭ. Usie jany padpisali damovy ŭ 2024 hodzie, i im da hetaha času ničoha nie pryvieźli, navat tych došak, što mnie.
Siarhiej ličyć, što kali Maksim M. sapraŭdy zapuścić praceduru bankructva, to pretenzii da jaho buduć pradjaŭleny ŭ ramkach administracyjnaj, a nie kryminalnaj spravy, i jon zmoža ŭciačy ad adkaznaści.
Paciarpiełyja supracoŭničajuć ź jurystami: spačatku jany nie chacieli brać spravu, ale paźniej stali viadomy dadatkovyja abstaviny. Jurysty ličać, što źjaviłasia mahčymaść pryciahnuć biznesoŭcaŭ za machlarstva.
«Vyhladaje jak padrobka dakumientaŭ z metaj atrymańnia hrošaj»
Ad imia padmanutych klijentaŭ ź jurystami razmaŭlaje Michaił. Jon kaža, što advakaty zacikavilisia spravaj, kali stała viadoma pra maskoŭskaje minułaje Maksima i schiemu machlarstva, jakuju jon vykarystoŭvaŭ u Rasii.
Taksama akazałasia, što damova, jakuju sałon kuchniaŭ zaklučaŭ z klijentami ŭ Polščy, była składziena pavodle ŭzoru maskoŭskaj, jana była niekarektnaj i ŭvodziła pakupnikoŭ u zman, kab zavałodać ich srodkami.
Akramia taho, jurystaŭ zacikavili «kvitancyi», jakija vydavalisia paśla papiaredniaj apłaty, padčas zamieraŭ u kvaterach klijentaŭ.
— Jany davali absalutna nieŭstanoŭlenuju formu papierki biez rekvizitaŭ firmy, bieź piačatki, bieź ničoha. Jurysty kažuć, što heta vyhladaje jak padrobka dakumientaŭ z metaj atrymańnia hrošaj, — tłumačyć Michaił.
Mužčyna adznačaje, što Maksim M. jašče nie pačaŭ praceduru bankructva, bo heta vyhladaje padazrona, bo firma była zarehistravana tolki ŭ pačatku hetaha hoda:
— Nie paśpieli adkrycca i ŭžo zakryvajucca z kučaj niezadavolenych klijentaŭ.
Tamu pradprymalnik ciahnie čas, kormić abiacankami i vybaračna pastaŭlaje klijentam «niejkija narezanyja draŭlaški biez zborki i biez pravierki kamplektacyi».
«Ja zaŭvažyła, što za try miesiacy firma nie pastaviła nivodnaj kuchni»
Firma źjechała z ofisa ŭ Varšavie, ale jaje sajt usio jašče nie zakryty. Byłaja supracoŭnica kampanii Śviatłana pracavała tam z červienia 2023 hoda pa vierasień 2024 hoda. Zajmałasia abzvonam klijentaŭ, raźlikam prajektaŭ kuchniaŭ, navučańniem navičkoŭ.
Akramia jaje, u kampanii było čatyry mieniedžary pa prodažach, a taksama śpiecyjalist, jaki rabiŭ zamiery, praŭda, jon pastajanna źmianiaŭsia. Mantažniki pracavali pa subpadradzie, a technołahi znachodzilisia ŭ Biełarusi.
Śviatłana kaža, što pieršym zvanočkam stała spynieńnie supracoŭnictva ź biełaruskim cecham u studzieni 2024 hoda (tady ž była zarehistravana novaja kampanija).
— I z hetaha času pačalisia niejkija kruhavaroty, pačali ŭvodzić jakichści dadatkovych supracoŭnikaŭ, nas pačali pieranavučać. Ja stała razumieć, što adbyvajecca niejkaja łuchta, — dzielicca dziaŭčyna.
Jana adznačaje, što da hetaha času kampanija ŭsio ž staviła kuchni klijentam, ale rabiła heta «z mocnym zapaźnieńniem». Za ŭsio hety čas było dobra ŭstanoŭlena prykładna 60% kuchniaŭ, astatnija — «z defiektami»: ź niajakasnych došak, biez fasadaŭ, biez ručak, biez stalnic i hetak dalej.
Praz try miesiacy Śviatłana zaŭvažyła, što kampanija nie pastaviła nivodnaj kuchni, chacia dziaŭčyna pravilna ich pradavała na 200 tys. złotych u miesiac (40 tysiač jeŭra). Jana pačała zadavać pytańni, na hetym fonie pačalisia kanflikty z Maksimam M., i ŭ mai dziaŭčynu panizili da «administratara».
— Ja napisała zajavu na zvalnieńnie ŭ žniŭni, adpracavała jašče dva miesiacy, ale za hety pieryjad nie pradała nivodnaj kuchni, — raskazvaje Śviatłana. — Mnie ničoha nie zapłacili za hetyja dva miesiacy, taksama mnie nie vypłacili adpusknyja, pracenty ad prodažaŭ i za pierapracoŭki, jakija byli praktyčna va ŭsich supracoŭnikaŭ, — bolš za 40 hadzin u miesiac.
Maskoŭskija firmy i ŭcioki ŭ Polšču
Da studzienia 2024 hoda polskaja firma Maksima M. zakuplała kuchni ŭ hrodzienskaj fabryki. Ź joj ža viałosia supracoŭnictva i ŭ Maskvie z 2015 pa 2018 hod. Mienavita na hetym pradpryjemstvie, pa słovach surazmoŭcaŭ, pracavaŭ Maksim M. i jaho biznes-partnior Andrej Š., pierš čym jany adpravilisia ŭ Rasiju.
Pieršuju firmu ŭ Maskvie biełarusy zarehistravali ŭ 2015 hodzie, paśla hetaha było adkryta jašče try kampanii — usie jany zajmalisia pastaŭkaj kuchniaŭ, jakija vyrablała hrodzienskaja fabryka.
U 2017 hodzie ŭ biznesu Maksima i Andreja stali źjaŭlacca niezadavolenyja klijenty, jakija tak i nie dačakalisia ŭstanoŭki zakazanych kuchniaŭ — ich było jak minimum niekalki dziasiatkaŭ. Ab niesumlennych biznesmienach navat zdymali repartažy na rasijskim telebačańni — u prahramach «Ekstranny vyklik 112» i «Kantrolnaja zakupka».
U 2018 hodzie 40 paciarpiełych abjadnalisia, kab pakarać biznesmienaŭ. Ahulnaja suma škody składała 10 miljonaŭ rasijskich rubloŭ (175 tys. dalaraŭ pa kursie na sakavika 2018 hoda).
Niekatory čas paźniej u dačynieńni da firmaŭ pačałasia pracedura bankructva. Jaje inicyjavaŭ «klijent», jaki nibyta zakazaŭ kuchni va ŭsich čatyroch kampanijach. Adnak praces byŭ prypynieny kryminalnaj spravaj pa fakcie machlarstva ŭ vialikim pamiery. Jaje zavioŭ ABEP paśla razhladu kalektyŭnaj skarhi.
Andrej Š. zmoh uciačy z Rasii, a Maksima M. zatrymali i źmiaścili ŭ SIZA. Paśla paŭtary hoda biełarusa pieraviali pad chatni aryšt, ź jakoha jon uciok.
Maksim M. nakiravaŭsia ŭ Polšču, dzie ŭžo znachodziŭsia Andrej Š. U 2022 hodzie Maksim adkryŭ firmu, jakuju nazaviem K., Andrej nie ŭvachodziŭ u skład zasnavalnikaŭ i supracoŭnikaŭ, ale, pa słovach surazmoŭcaŭ, pradstaŭlajecca jak jaje inviestar.
Kampanija pačała zakazvać kuchni ŭ hrodzienskaj fabrycy. U studzieni 2024 hoda hetaje supracoŭnictva spyniłasia, jak śćviardžajuć biznesmieny, z-za sankcyj. Tady ž Maksim zarehistravaŭ novuju firmu.
Paśla taho jak niezadavolenyja klijenty pačali naciskać na Maksima, jaho partnior Andrej u vieraśni hetaha hoda zarehistravaŭ na svajo imia novy sałon kuchniaŭ — S. Cikava, što biełarus taksama zajmajecca biznes-koŭčynham, padpisvajučysia tym ža imiem, ale inšym proźviščam, jakoje taksama pačynajecca na Š.
«Navat jaho prychilniki zrazumieli, što žyć jak raniej užo nie atrymajecca». Biełarusy raskazali pra atmaśfieru ŭ krainie napiaredadni vybaraŭ8
Kamientary