U Francyi ŭpieršyniu stryt-artyst dabiŭsia vypłaty jamu hihanckaha hanararu za repradukcyju
Sud abaviazaŭ «Niaskoranuju Francyju» vypłacić vuličnamu mastaku Kambo 40 tysiač jeŭra ŭ jakaści kampiensacyi za vykarystańnie jaho tvora ŭ rekłamnych rolikach padčas prezidenckich 2017 hoda i municypalnych 2020 hoda vybaraŭ. «Niaskoranaja Francyja» — heta levaja partyja na čale z Žan-Lukam Mielanšonam. A tvor ujaŭlaje saboj vyjavu žančyny z hołymi hrudziami, «simvał Francyi». Ale vuličny.
«Maryjana» — heta aleharyčny simvał Francyi, respubliki, simvał svabody i rozumu.
Žan-Luk Mielanšon — palityčny lidar levaha kirunku. Na apošnich prezidenckich vybarach u Francyi palityk byŭ blizki da vychadu ŭ druhi tur, nabraŭšy 22% hałasoŭ. U 2016 hodzie jon zasnavaŭ partyju «Niaskoranaja Francyja», jakaja ciapier maje samuju šmatlikuju apazicyjnuju frakcyju ŭ parłamiencie.
Francuzski vuličny mastak Kambo (Combo) rodam z Maroka. Jon prasłaviŭsia raznastajnymi mastackimi akcyjami, siarod jakich, naprykład, rasklejvańnie płakataŭ u padtrymku atamnaj enierhietyki na terytoryi Čarnobylskaj zony ŭ 2012 hodzie.
Paśla napadu na Charlie Hebdo ŭ pačatku studzienia 2015 hoda Kambo raźmiaściŭ pa ŭsim Paryžy 600 płakataŭ sa słovam coexist («suisnavać»), dzie litara C była zamieniena isłamskim paŭmiesiacam, litara X — zorkaj Davida, a litara T — łacinskim kryžam.
9 krasavika 2017 h. razam z tryma inšymi mastakami jon rasklejvaŭ na vybarčych ščytach u Paryžy płakaty, jakija paradziravali płakaty kandydataŭ na prezidenckich vybarach u Francyi. Na kožnym płakacie byŭ namalavany piersanaž z komiksaŭ.
Jak adznačaje Le Monde, historyja pačałasia ŭ 2017 hodzie, kali ŭ pačatku lutaha ŭ pryharadzie Paryža byŭ zatrymany 22-hadovy ciemnaskury małady čałaviek. Praź niekalki tydniaŭ historyja jahonaha zatrymańnia atrymała šyroki rezanans praz hvałtoŭnyja dziejańni z boku čatyroch palicejskich.
Kambo, narodžany ad maci-marakanki i baćki-livanca, u noč z 15 na 16 lutaha naklejvaje na ścienu na bulvary Tampl u Paryžy vyjavu dziaŭčyny z azijackimi rysami tvaru, jakaja trymaje ściah z nadpisam «Svaboda. Roŭnaść. Čałaviečnaść». Paźniej hety płakat staŭ viadomy jak «Maryjana azijatka» (La Marianne asiatique).
Vyjava 18 sakavika traplaje ŭ kadr padčas zdymak demanstracyi partyi «Niaskoranaja Francyja», paźniej źjaŭlajecca ŭ pieršych siekundach pieradvybarčaha rolika Žana-Luka Mielanšona na prezidenckich vybarach 2017 hoda, a ŭ 2020 hodzie — u aficyjnym videa partyi padčas municypalnych vybaraŭ.
U červieni 2020 hoda Kambo abvinavaciŭ Žana-Luka Mielanšona ŭ vykarystańni svajoj pracy ŭ rekłamnych rolikach biez dazvołu.
Advakat, jaki abaraniaje «Niaskoranuju Francyju» i jaje zasnavalnika, spasyłajecca na niepraciahłaść cytaty i na svabodu demanstracyi panaramy — vyklučeńnie z aŭtarskaha prava, jakoje dazvalaje fatahrafavać ci demanstravać tvory mastactva, jakija znachodziacca ŭ hramadskich miescach, biez dazvołu aŭtaraŭ.
Abarona Kambo na heta adkazała, što praca nie źjaŭlajecca ŭ videarolikach vypadkova jak elemient hramadskaj prastory. Naadvarot, jana była naŭmysna intehravanaja tudy, kab uzmacnić ideałahičny pasył.
Pa mierkavańni mastaka, palityčnaje vykarystańnie jaho tvorčaści naniesła jamu škodu. Kambo śćviardžaŭ, što jamu było admoŭlena ŭ raźmiaščeńni adnoj jaho Maryjany na adnoj z vystaŭ, bo arhanizatar bajaŭsia, što naviedvalniki źviažuć jaje z tvoram vielmi levaha kirunku.
U lipieni 2021 hoda paryžski sud adchiliŭ pazovy Kambo. Adnak 5 lipienia 2023 hoda Apielacyjny sud admianiŭ rašeńnie, abaviazaŭšy Žana-Luka Mielanšona i jaho partyju vypłacić Kambo 40 000 jeŭra ŭ jakaści kampiensacyi za škodu.
«Heta pieršaje pryznańnie francuzskim pravasudździem aŭtarskich pravoŭ vuličnaha mastaka. Da hetaha času hrafici ŭsprymalisia sudami tolki z kryminalnaha, represiŭnaha punktu pohladu», —
zajaviŭ Le Monde advakat Nikala Tejiol (Nicolas Le Pays du Teilleul), jaki pradstaŭlaje intaresy Kambo. Na jaho dumku, mastaki-hraficisty «narešcie mohuć całkam uśviadomić svaje pravy i akazacca ŭ bolš vyhadnym stanoviščy dla ich abmierkavańnia».
Čytajcie jašče:
Dom-muziej Rembranta ŭ Amsterdamie aryhinalnym sposabam pryvablivaje moładź
Rašeńnie Viarchoŭnaha suda Złučanych Štataŭ zaniepakoiła śviet mastactva
Brytanskaja para patraciła $250 000, kab prybrać z doma murał Benksi
«Ja musiła hladzieć miesca dla ludziej, jakija pierachodziać miažu. Što moža pajści nie tak?» Dramatyčnaja historyja aryštu Alesi Bunievič5
«Ja musiła hladzieć miesca dla ludziej, jakija pierachodziać miažu. Što moža pajści nie tak?» Dramatyčnaja historyja aryštu Alesi Bunievič
«Moj kachany nie čytaje naviny, kali jany napisanyja pa-biełarusku». Darja Caryk stała na abaronu ruskaj movy i pryplała navat Paźniaka75
Kamientary