«Siadžu ŭ trusach, zamiarzaju». U sacsietkach vyśmiejali čarhovuju strašyłku ANT pra «zamiarzajučuju Jeŭropu»
Tema «zahnivajučaha» i «zamiarzajučaha» Zachadu daŭno stała kłasikaj biełaruskaj dziaržprapahandy. Z nadychodam zimy telekanały pačynajuć pałochać hledačoŭ choładam u kvaterach jeŭrapiejcaŭ i niepasilnymi kamunalnymi taryfami. Čarhovy siužet ANT vyklikaŭ škvał emocyj hledačoŭ.
«Pavodle danych Jeŭrastata, bolš za 41 miljon čałaviek u ES nie mohuć dazvolić sabie padtrymlivać naležnaje aciapleńnie. Pry hetym dźvie traciny tych, chto znachodzicca ŭ tak zvanaj enierhietyčnaj biednaści, žyvuć u čatyroch najbujniejšych ekanomikach ES.
Pracent takich ludziej u krainach vahajecca ad mienš čym 3 da 19 pracentaŭ. Pakazčyk u 10 pracentaŭ pieravyšany ŭ Litvie, Ispanii, Partuhalii, na Kipry i ŭ Francyi. Tak, u Ispanii 8,5 miljona čałaviek nie zmahli aciaplać svaje damy. U Francyi hetaja ličba skłała 8,1 miljona», — paviedamili prapahandysty.
Reakcyja aŭdytoryi nie prymusiła siabie čakać: pad videa źjaviŭsia škvał niehatyŭnych i iraničnych kamientaroŭ. My sabrali samyja pakazalnyja ź ich.
«Na kaho heta raźličana?»
Hledačoŭ ščyra ździviła adarvanaść naviny ad realnaści.
«A jeŭrapiejcy pra heta viedajuć?» — pytajucca ŭ kamientarach.
«A my ŭ Jeŭropie hetaha i nie viedajem», — adkazvajuć im žychary ES.
«Adkul takaja prapahanda?», «Nudzić ad takoj chłuśni», «Brachnia», — aburajucca karystalniki.
Adzin z hledačoŭ zadajecca pytańniem:
«Boža, na kaho heta raźličana?».
Jamu tut ža dajuć vyčarpalny adkaz:
«Heta raźličana na svaich. Kab dumali, što jany žyvuć lepš za ŭsich! Dla tych, chto naohuł nie viedaje, dzie znachodzicca Ispanija i ŭ Jeŭropie zrodu nie byŭ».
«U Ispanii i na Kipry asabliva choładna»
Asablivuju viesiałość u kamientataraŭ vyklikała zhadka paŭdniovych krain jak miescaŭ, dzie ludzi pakutujuć ad choładu. Karystalniki iranizujuć z nahody klimatu:
«U Ispanii i na Kipry asabliva choładna», «U Ispanii. Nu tak, tam ža -40».
Žychary zhadanych krain śpiašajucca abvierhnuć tezisy prapahandy realnymi zvodkami nadvorja:
«U Ispanii ludzi mierznuć! Voś heta aniekdot! Zima ŭ Ispanii ciopłaja, bolš padobnaja da rasijskaj viasny. Na vulicy da +15°C, byvajuć viatry i daždžy, ale ŭ cełym znachodzicca na vulicy kamfortna».
Inšyja dadajuć kankretyki: «Žyvu ŭ Ispanii. Siońnia 15 śniežnia — 15 hradusaŭ ciapła. Zamiarzajuć», «Siadžu ŭ Madrydzie, u domie, zamiarzaju, u futbołcy, na vulicy +12, doma +22, boža, jakaja biada».
Realnyja ličby
Kab nie być hałasłoŭnymi, žychary krain ES — ad Polščy da Skandynavii — pačali dzialicca ličbami sa svaich žyrovak i pakazčykami termomietraŭ.
Voś viestki z krain Bałtyi:
«U Łatvii płaču za haz 170 jeŭra. Dom 160 kvadrataŭ. Doma 23 hradusy», «Žyvu ŭ Ryzie. Termahałoŭka radyjatara adrehulavanaja na 3.5, inakš u pakoi horača. Prablem z aciapleńniem nikoli nie było», «U Litvie z novaha hoda haz dla spažyŭcoŭ tańnieje na 10 pracentaŭ. Doma horača. U majkach chodzim»,
«Łatvija — adna z samych chałodnych krain u Jeŭropie. U subotu tolki druhi raz za hety hod ubačyŭ na vulicy śnieh, u kvatery 19‑22 hradusy, i heta ja navat batarei jašče nie ŭklučaŭ», «Litva, dom 160 m2, u miesiac haračaja vada i aciapleńnie mnie abychodziacca ŭ 150 jeŭra»,
«Supakojciesia, u kvatery +22 u śniežni, Litva. Ja razumieju, što vy b chacieli, kab było inakš».
Situacyja ŭ Polščy vyhladaje padobnym čynam:
«Polšča, u domie 23 hradusy, za miesiac płacim kala 150 jeŭra za haz (dom 120 m kv., uciepleny). Zarpłata ŭ mianie 1800 jeŭra, u muža 3000 jeŭra. Na kaho raźličana vaša prapahanda?»,
«Žyvu ŭ Polščy, vokny ŭsiu zimu adčynienyja», «Varšava, vokny na pravietryvańni. Aciapleńnie amal nie ŭklučajem, redka. U pakojach ciopła, chodzim u futbołkach i šortach».
Nie zmaŭčali i žychary poŭnačy Jeŭropy:
«Siadžu ŭ Chielsinki ŭ kvatery ŭ trusach…. 21 hradus….. choładna!…. treba, napeŭna, škarpetki i kašulu apranuć….. jak jany tak usio viedajuć?»,
«Žyvu ŭ Šviecyi. Hazavaha aciapleńnia nie bačyła. Usio na elektryčnaści. Ahni źziajuć i hirlandy na kožnym bałkonie. Na kaho hetaja łokšyna raźličana?»
«A jak spravy ŭ Rasii?»
Častka hledačoŭ prapanavała aŭtaram siužeta pahladzieć na situacyju bližej da ŭschodnich miežaŭ, zamiest taho kab chvalavacca za Jeŭrasajuz.
«Što jašče vydumajuć? A jak spravy ŭ Rasii? Jość statystyka?», — pytajucca ŭ kamientaryjach.
Ludzi cikaviacca: «A čamu ŭ «vialikaj hazavaj dziaržavie» ludzi mierznuć?» — i rajać: «Lepš by skazali, kolki ŭ Rasii ludziej biez haza ŭ chałodnych damach».
«35 hadoŭ adna i taja ž płaścinka»
Mnohija źviarnuli ŭvahu navat nie stolki na hłupstva samoj naviny, kolki na jaje nazojlivuju cykličnaść. Kamientatary adznačajuć, što biełaruskaje telebačańnie pracuje pavodle starych, pravieranych dziesiacihodździami mietadyčak: jak tolki nadychodzić zima, u efir zapuskajucca strašyłki pra «zamiarzajučy Zachad».
«Kožny hod adno i toje ž», «Znoŭ zamiarzajuć», «Što, znoŭ?», «Što, znoŭ? Kožny hod adno i toje ž», — pišuć karystalniki.
«Adhadaj krainu pa navinach», — iranizuje niechta z hledačoŭ.
Pry hetym u starejšaha pakaleńnia takaja rytoryka dziaržkanała vyklikała ŭstojlivyja fłešbeki z savieckaha minułaha.
«Jak heta mnie nahadała prahramu «Vriemia» ŭ sssraŭskim dziacinstvie. Viečna hałodnaja i zamiarzajučaja Jeŭropa i Amieryka. Kolki hadoŭ prajšło, a prapahanda ŭsio taja ž», —
dzielicca ŭražańniami adzin z hledačoŭ.
«35 hadoŭ adna i taja ž płaścinka», — dadaje inšy.
Cichanoŭskaja zastajecca dla prapahandy voraham numar adzin. Voś novyja mietadyčki, jany datyčać partretaŭ i achovy
«Ja taja samaja ŭ futry». Maładaja švačka pracavała ŭ futry, pakul dziaržTB raskazvała, što na fabrycy ŭ Žłobinie nie choładna
«Novych piatrušak vypuścili, chutka paśmiajomsia». Boty jak pa mietadyčcy kamientujuć vyzvaleńnie palitviaźniaŭ
Ciapier čytajuć
Andrej Švied, architektar represij, pryznačany staršynioj Viarchoŭnaha suda9
Kamientary
Nie viedaju jak na Kipry, a ŭ Ispanii biełarusy sapraŭdy mierznuć. Nijakaha centralnaha atapleńnia niama, a tapicca elektryčnaściu davoli doraha. Plus vialikaja vilhać u damach. Sami ispancy heta nie błaha pieranosiać, a voś biełarusy pakutujuć.