Курган Славы пад Мінскам, які лічыцца адным з сімвалаў «Вялікай Айчыннай вайны», паднятай на сцягі ідэалогіяй рэжыму Лукашэнкі як самага галоўнага моманту ва ўсёй беларускай гісторыі, ізноў прыйшоў у заняпад.
Курган заклалі ў верасні 1966 года ў памяць аб гераізме савецкіх салдат і афіцэраў, а таксама ў гонар перамогі ў вайне. Тысячы людзей прыносілі купкі зямлі з розных рэгіёнаў краіны. Мемарыял адкрылі ў 1969 годзе, ягоныя аўтары былі ўдастоеныя Дзяржаўнай прэміі БССР.
На вяршыні 35-метровага кургана былі ўсталяваныя чатыры штыкі-абеліскі такой жа вышыні, якія сімвалізуюць 1-ы, 2-і, 3-і Беларускія і 1-ы Балтыйскі франты, якія ўдзельнічалі ў вызваленні Беларусі ад нацыстаў. Аснову штыкоў акружае шырокае кола, унутры якога мазаічны надпіс «Арміі Савецкай, Арміі-вызваліцельніцы — слава!», а звонку барэльефныя выявы воінаў усіх родаў войскаў і партызанаў з залацістай смальты. Да агляднай пляцоўкі на вяршыні вядуць дзве бетанаваныя лесвіцы, кожная з якіх складаецца з 241 прыступкі.
Акурат гэтыя лесвіцы, якія дзвюма стужкамі апярэзваюць штучны ўзгорак, цяпер месцамі ператварыліся ў сапраўдныя пандусы. Жалезабетонныя прыступкі расхісталіся і праселі набок. Праблема ў тым, што кожная з прыступак кансольна заціснутая ў целе самога кургана і на іх трываласць уплываюць прасадкі грунту, выкліканыя як натуральнымі прычынамі, так і рухам наведвальнікаў.
Як адзначаў скульптар Анатоль Арцімовіч, адзін са стваральнікаў мемарыяла,
«была прапанова зрабіць парэнчы на лесвіцы, але я катэгарычна адмовіўся. Калі чалавек пачынае падымацца, узнікае драматызм: чым ён вышэй, тым больш небяспечна яму пачуваецца. Ён пачынае да гэтага кургана прыціскацца, каб не паваліцца».
Цяпер жа «драматызм» дасягнуў свайго апагею, бо, каб утрымацца на бетонных горках, утвораных вывернутымі на бок прыступкамі, трэба прыкласці нямала высілкаў.
Любое збудаванне, вядома, прыходзіць у неналежны стан, калі яго не даглядаць. Але гэта не тычыцца Кургана Славы, які за апошнія 20 год аднаўлялі ўжо двойчы. Першы раз яшчэ ў 2004 годзе, і ўжо тады рамантавалі прыступкі.
Наступная маштабная рэканструкцыя Кургана Славы скончылася ў 2015 годзе. Тады на сродкі Федэрацыі прафсаюзаў Беларусі адрэстаўравалі мазаікі і аглядальную пляцоўку, ізноў адрамантавалі і часткова замянілі прыступкі, да іх бакавых граняў прымайстравалі святлодыёдныя лямпы.
Цяпер двойчы рамантаваная лесвіца зноў пайшла «гуляць». Атрымліваецца, што грошы змарнавалі ўпустую? Праекціроўшчыкі дакладна маглі ўлічыць тыя працэсы, якія будуць адбывацца з кансольнымі прыступкамі, каб трывала, на дзесяцігоддзі замацаваць іх. Замест гэтага кожныя дзесяць гадоў ужо традыцыйна лесвіца мае патрэбу ў неадкладным рамонце.
Надзвычайная безгаспадарнасць і безадказнасць. Але ці варта чакаць іншага, калі ўся будаўнічая сфера цудоўна разумее, што на значныя ідэалагічныя аб’екты грошы ў вялікіх аб’ёмах будуць знаходзіцца нават у самыя складаныя часы?
«Наша Нiва» — бастыён беларушчыны
ПАДТРЫМАЦЬ
Літоўскі вясковы падворак на мяжы з Беларуссю выглядае, як аўтасалон па продажы прэміяльных аўто ВІДЭА1
Каментары
былі там некалькі год таму. некаторыя прыступкі сапраўды хісталіся, але гэта падалося нават забаўным - нібы па клавішах ідзеш.. зараз канечне, мяркуючы па фота, стан куды пагоршаў. касметычны рамонт тут пэўна не дапаможа, роўна, як і агароджа - навошта яна, калі прыступкі правальваюцца? каб не скаціліся з гары? дык там не такі вялікі ўхіл, каб скаціцца..
агароджа сапсуе толькі канцэпцыю, якая ў мемарыяльных комплексах ці не галоўная..
ну але.. а можа так і трэба?
Хатынь жа амаль спаганілі ўжо.. Музей ВАВ яшчэ раней пераўтварылі ў салют