Ашалелыя ад крынджу зумеры, багацеі, якія нічога не зразумелі, і песня, якая вярнулася ў чарты праз 20 гадоў. Распавядаем пра што фільм.
«Солтбёрн» (Saltburn), зняты англійскай рэжысёркай Эміральд Фенел, пачынаецца аркестравай кампазіцыя «Zadok the Priest» («Цадок-святар») Георга Гендэля, напісаная з нагоды каранацыі Георга II. Праўда, у ёй замест «Цадок-святар» хор спявае «Олівер Квік. Няхай жыве кароль!».
Дзеянне фільма разгортваецца ў 2006 годзе. У Оксфардскі ўніверсітэт разам з іншымі першакурснікамі прыбывае Олівер Квік (Бары Кеаган). Олівер тыповы «батан» — непрывабны, занудны, дрэнна апрануты, з вельмі беднай і нешчаслівай сям’і. Такога ніхто не заўважае і не кліча ў сваю кампанію. Самому ж Оліверу, відавочна, вельмі падабаецца самы папулярны студэнт у Оксфардзе — высокі, прыгожы і забяспечаны Фелікс Кэтан (Джэйкаб Элордзі), але ён, здаецца, не ведае, як вырвацца са сваёй лавы аўтсайдараў.
Разам іх зводзіць прабітае кола веласіпеда Фелікса і спагадлівасць Олівера, які аддае таму свой веласіпед. Фелікс адплачвае яму ўвагай, бавіць з ім шмат часу, уводзіць у сваю тусоўку. У адной са шчырых гутарак Фелікс даведваецца, што памёр бацька Олівера, а маці алкагалічка і таму няма куды падацца на вакацыі. Малады Кэтан запрашае сябра на лета пажыць у свой фамільны маёнтак — Солтбёрн.
Солтбёрн гэта тыповы англійскі маёнтак, вобраз якога склаўся яшчэ ў віктарыянскіх гатычных раманах — з багатымі інтэр'ерамі, вялікім паркам, чапурыстай строгай прыслугай і адарванымі ад рэчаіснасці насельнікамі, не пазбаўленымі арыстакратычных дзівацтваў. Амаль дакладнае паўтарэнне завязкі знакамітага «Вяртанне ў Брайдсхед».
Олівер знаёміцца з членамі сям’і Кэтанаў — сэрам Джэймсам (Рычард Грант), лэдзі Элзбет (Разамунд Пайк) і дачкой Венецыяй (Элісан Олівер), — якія знемагаюць ад спёкі і нуды ў сваім маёнтку, жыва і горача абмяркоўваючы любую дробязь пра людзей звонку, якая трапляе да іх. Прыязнасць і шчырасць сямейнікаў ідзе рука ў руку з арыстакратычнай холаднасцю і двудушнасцю да сваіх гасцей. Як толькі новая «цацка» надакучвае, ад яе рашуча пазбаўляюцца, як на вачах у Олівера адбылося з «беднай мілай Памэлай» (Кэры Маліган).
Адзіны, хто ставіцца да Олівера з падазрэннем, гэта Фарлі (Арчы Мадэквэ), аднагрупнік і кузэн Фелікса, які таксама жыве ў Кэтанаў.
І сапраўды, ціхоня Олівер аказваецца не такім прасцяком, хутка разумее правілы гульні і патроху ўцягваецца ў інтрыгі, змагаючыся за права заставацца ў маёнтку як мага даўжэй, убіраючы ў сябе дух, кроў і семя сям’і (літаральна). З кожным з Кэтанаў у яго завязваюцца спецыфічныя стасункі, якія дазваляюць маніпуляваць іншымі.
Урэшце сям’я дорыць яму, беднаму хлопчыку, на дзень народзінаў шыкоўную вечарынку. Шчодры падарунак нечаканым чынам запускае незваротныя трагічныя наступствы для сям’і.
Фільм насычаны містыцызмам і сімвалізмам. Расшыфроўка адсылак і сімвалаў ператвараецца ў асобную гульню розуму.
Што азначае лабірынт у маёнтку, пасярод якога, як мы пасля даведваемся, стаіць велізарная і жудасная скульптура мінатаўра, якому паводле грэчаскіх легенд прыносілі ў ахвяру маладых людзей? Што нам паведамляюць вобразы герояў на інфернальнай вечарыне: рогі ў Олівера, крылы ў Фелікса, конская галава ў Фарлі? Ці звязана загадкавая гісторыя пра двайніка брытанскага паэта Персі Шэлі, якога пабачыла ў акне аканомка пасля яго смерці, з трагедыямі ў сям’і Кэтанаў? Ці адсылае імя Венецыі і пераліты келіх віна да таго, які лёс яе чакае?
А галоўнае пытанне — ці мае ўся гэтая багатая вобразная мова ўвогуле нейкае дачыненне да таго, пра што распавядае фільм? Можа і не, але мы любім гісторыі, у якіх можна адшукаць некалькі ўзроўняў разумення.
У фільме па-майстэрску адноўлена настальгічная атмасфера сярэдзіны 2000-х, калі інтэрнэт быў слабы, мода яшчэ гламурнай, а з калонак гучалі трэкі «Destroy Everything You Touch» Ladytron, «Time to Pretend» MGMT, «Low» Flo Rida, «Rent» Pet Shop Boys ды «Mr. Brightside» The Killers, якія і сталі саўндтрэкамі для «Солтбёрна».
Фінальная песня «Murder on the Dancefloor», выкананая Софі Эліс-Бэкстар, дзякуючы фільму праз 23 гады пасля выпуску зноў уварвалася ў чарты. 18 студзеня песня ўзначаліла брытанскі чарт танцавальных сінглаў UK Dance Chart. З гэтай нагоды спявачка, якая азалацілася на такой шалёнай папулярнасці, запісала ролік, у якім яна, як і герой фільма, з рагамі на галаве танчыць пад сваю старую песню.
У тыктоку на фільм адгукнулася пакаленне зумераў, пераважна амерыканскіх. Яны здымаюць мільёны ролікаў пад песню Эліс-Бэкстар або пра тое, як змяняецца твар іх ці бацькоў па меры прагляду фільма — ад лагоднай зацікаўленасці да «што за трэш я гляжу».
Выразы «сцэна ў ванне» і «сцэна на магіле» нікому з тых, хто паглядзеў фільм, тлумачыць асобна не трэба. З іншага боку, людзі больш старэйшага пакалення, асабліва еўрапейцы, дзівяцца такой бурлівай рэакцыі моладзі на фільм, і робяць выснову, што ў іх жыцці проста не было якаснага кіно з вельмі жахлівымі і агіднымі сцэнамі кшталту фільмаў «Сонцастаянне» і «Рэінкарнацыя».
Нягледзячы на тое, што канцоўка фільма не пакідае месца для розных вытлумачэнняў, здаецца, знайшліся тыя, хто цалкам не зразумеў пасыл фільма. Залатая моладзь запісвае пад песню Эліс-Бэкстар свае вілы і асабнякі, хваліцца сваім багаццем перад вялікай публікай. Усё гэта яны не зарабілі, а атрымалі.
Фільм, хоць многім запомніўся выключна прыгожай таямнічай атмасферай і агіднымі сцэнамі, мае вострасацыяльную аснову, высмейваючы вобраз жыцця «старых грошай», вышэйшага класа, якому ўсё дасталася ў спадчыну. Гэтыя бестурботныя, адарваныя і часта пустыя людзі, як «не ад гэтага свету», непрыстасаваныя да жыцця па-за сценамі сваіх маёнткаў, і саступаюць перад жывой і разумнай сілай нізоў. Нізы больш не хочуць марнаваць сваё жыццё ў пагоні за багаццем, яны хочуць забраць тое, што літаральнае валяецца пад нагамі.
«Наша Нiва» — бастыён беларушчыны
ПАДТРЫМАЦЬШто стала з героямі культавага беларускага фільма «Вышэй за неба»
Стваральнікі «Працэсаў» здымаюць новае гумарыстычнае шоу — пра жонак мабілізаваных
«Апошнія з нас», «Укрыццё» і «Перапоўнены пакой». Найлепшыя серыялы 2023 года
Серыял на выхадныя. «Падзенне дому Ашэраў»
Новы «Джокер», «Небаракі» і другі «Гладыятар»: топ-10 фільмаў, якія выйдуць у 2024-м
Каментары