«Ад порна цяпер не абаронішся». Як гаварыць з дзецьмі пра сэкс
Як і калі гутарыць са сваімі дзецьмі на тэму сэксу? Тлумачыць сэксолаг Віялета Нікіцік.
«Называйце ўсе часткі цела сапраўднымі назвамі»
Спецыялістка ўпэўненая — у сям’і абавязкова мусіць быць сэксуальная адукацыя. Трэба гутарыць з дзіцём пра цялеснасць і сэксуальнасць, калі вы хочаце, каб такая інфармацыя дайшла да яго бяспечна, а не ад сяброў на вуліцы ці ў школе або нейкіх малазнаёмых людзей.
Такія размовы — яшчэ і прафілактыка таго, каб дзіця не сутыкнулася з сэксуальным гвалтам: «Трэба навучыць дзіця яшчэ з 3-4 гадоў таму, што ёсць інтымныя зоны і што ніхто не павінен датыкацца да гэтых месцаў на целе, акрамя мамы альбо доктара ў яе прысутнасці. Варта з дзяцінства называць усе часткі цела сапраўднымі назвамі — не казаць дзіцяці, што ў яго там нейкая палачка ці піражочак, а выкарыстоўваць словы «пеніс» ці «вагіна». Кажыце, што гэта інтымныя, асаблівыя зоны, яны звязаныя з дарослым жыццём».
Дзіця і само можа падымаць у размове тэмы сэксу, але дзівіцца гэтаму не варта, лічыць Віялета. Хутчэй за ўсё, калі дзіця само падымае гэтае пытанне, яно ўжо нешта даведалася пра сэкс — верагодна, пачула пра гэта ў садку ці ў школе. Таму такія пытанні сведчаць, што бацькам трэба было раней самім пачаць пра гэта размаўляць.
«Спытайце ў дзіцяці, чаму ў яго ўзнікла такое пытанне, адкуль ён даведаўся пра гэтую тэму. Тое, што дзіця гэтым цікавіцца, само па сабе нармальна, бо сэкс — частка нашага жыцця, і ўвогуле асаблівасць дзяцей — тое, што ім усё цікавае. Але калі малому расказалі пра гэта дзядзя або цёця на вуліцы, калі нехта ў садку ці школе нешта рабіў з яго целам, вы павінны на гэта адпаведна адрэагаваць — не крычаць ці плакаць пры дзіцяці, а пайсці і даць рады сітуацыі», — рэкамендуе сэксолаг.
Як будаваць гутарку з дзіцём пра цялеснасць? Перш за ўсё, дарослы, які ўдзельнічае ў такой гутарцы, сам мусіць прапрацаваць у сябе стаўленне да сэксу. Гэта трэба, каб дарослы не навешваў на дзіця свой сорам, свае пачуцці і комплексы на малога.
Гэта павінна быць спакойная размова, без моцных праяваў эмоцый, тлумачыць Віялета. Калі даросламу складана весці такую гутарку, можна перад гэтым прагаварыць усё з партнёрам, сваяком ці сябрам, а то і схадзіць да псіхолага.
Калі дзіця падрасце, важна пазнаёміць яго з тым, што чакае ў пубертаце, як гэты перыяд уплывае на іх псіхіку і цела.
«Часта бывае, што дзіця ўжо бачыла, як бацькі займаюцца сэксам»
Віялета часта працуе з людзьмі, якім ад бацькоў перадалося сарамлівае стаўленне да цела і сэксу. Яна расказвае, што асабліва гэта датычыць тых, хто нарадзіўся ў савецкія часы і з’яўляецца часткай той культуры.
«З гэтым да мяне звычайна прыходзяць кліенты — з тым, што яны саромеюцца свайго цела, што дарослыя жанчыны не могуць паглядзець у люстэрка на свае палавыя органы, не могуць сябе лашчыць. Звычайна такое стаўленне звязана з тым, што транслявалі бацька ці маці, і дзіця падсвядома ўспрыняла гэта як сорам. Не абавязкова нехта з бацькоў мусіць казаць такое наўпрост, дзіця пабачыць усё па невербальных сігналах, ды і па тым, як бацькі ставяцца да свайго цела», — расказвае сэксолаг.
Тэма сэксу табуяваная, і чалавек можа выцесніць шмат звязаных з ёй перажыванняў — свае сапраўдныя жаданні, пачуцці, адчуванні ў целе. Усё гэта трапляе ў цёмную, сарамлівую частку псіхікі, якая ўсё роўна потым можа сябе праявіць. Чалавек можа бачыць сны пра гвалт ці сэкс, мець фантазіі пра гэта, а потым адчуваць за гэта віну і караць сябе.
Бывае, што дзеці сутыкаюцца з забаронамі датычна сэксу і цялеснасці. Гэта можа пачынацца вельмі рана, кажа Віялета: «Часта бывае, што ў 3-4 гады дзіця ўжо бачыла, як бацькі займаюцца сэксам, як яны ляжаць адзін на адным і пэўным чынам рухаюцца. Але дзіця ўспрымае гэта проста як гульню, не бачыць у гэтым сэксуальны кантэкст. Потым яны нярэдка могуць прыйсці ў садок і прапанаваць камусьці пагуляць у маму і тату, паўтарыць гэтыя рухі. Калі бацькі такое заўважаюць, яны адчуваюць шок, бачаць у такой гульні сэксуальны кантэкст. Моцная рэакцыя на такое звычайна вельмі пужае дзяцей, так можа з’явіцца траўма ці моцны сорам і страх.
Калі дзеці пачынаюць гуляцца са сваімі геніталіямі, яны проста пазнаюць сваё цела, бачаць у гэтым гульню. Нехта з бацькоў можа гэта пабачыць і пачаць саромець дзіця, забараняць датыкацца да сябе. Калі дарослы моцна праяўляе эмоцыі і праецыюе на дзіця сорам, малы можа закрыцца ў сабе, адчуваць, што яго цела — нешта сорамнае і бруднае, таму лепш не дакранацца да гэтага».
А што рабіць з кантэнтам сэксуальнага характару накшталт парнаграфіі? Ад порна цяпер не абаронішся, гэты кантэнт будзе даступны дзіцяці, напрыклад, у школе ці ў двары, бо гэта даступны спосаб азнаёміцца са сваім целам і сэксуальнасцю. Трэба яшчэ да гэтага, на апярэджанне гаварыць з дзіцём пра цела, цялеснасць і інтымныя зоны, пра геніталіі, каханне. Бо сэксуальная адукацыя — гэта не толькі пра фізіялогію, а і пра пачуцці.
«Наша Нiва» — бастыён беларушчыны
ПАДТРЫМАЦЬЧытайце таксама:
Контрадэйтынг: новы падыход да спатканняў, які дапаможа перазагрузіць асабістае жыццё
«Дзякуючы спатканням я ашчадзіла 400 еўра». Беларускі расказалі, як хадзілі на спатканні дзеля ежы
Каментары