A dzie ŭ hetym śviecie miesca dla Biełarusi?

Na afišnaj tumbie na staličnym praśpiekcie Niezaležnaści začapiła nie samaja prykmietnaja afiša — hurt Port Mone prezientuje svoj novy albom «Thou». Što za hurt — amierykanski, anhlijski? — pacikavicca čytač. Nie, biełaruski. Praŭda, ni z nazvy trya, ni alboma heta nie vynikaje. Nu i boh z hetymi nazvami, papiknie niechta, aby muzyka była charošaja. Maŭlaŭ, muzyka ž nie maje movy. Trya, darečy, instrumientalnaje — biez słoŭ. Albom vydavaŭsia za miažoj.

Čamu hetaja kamanda mianie tak začapiła? Pryhadalisia słovy jaje ŭdzielnika Alaksieja Varsoby ŭ adnym ź intervju. «Treba skazać, što ad pačatku my vyznačyli nadta žorstkija ŭmovy dla vydańnia. Naš debiutny albom vydaŭ viadomy rasijski łejbł «Hieomietrija», što było dla nas značna [dysk nazyvaŭsia «DIP»]. I z nastupnym albomam chaciełasia nie panižać płanku i sprabavać vyjści na suśvietny rynak. Tamu płanavali vydać albom u Jeŭropie albo ZŠA».

Naściarožvaje, što muzyki adrazu skiravany ŭ śviet. Nie ŭ siabie, a ŭ śviet. Kaniečnie, možna kazać, što tut nie razumiejuć ich muzyku, niama padrychtavanaha słuchača. Kali łaska. Ale ja nie baču za hetymi zamiežnymi nazvami Biełaruś. I Port Mone — heta tolki adzin z tych socień mahilščykaŭ biełaruskaj kultury.

Ja nie baču Biełaruś i za anhłamoŭnymi nazvami hurtoŭ YellowBrick Road, The Toobes, IOWA, Vegetables…

Snabizm? Sproba adzieć usich u vyšyvanki? Nie, tolki sproba nadać nacyjanalny kałaryt.

Jak nie śpiavajuć masava pa-­biełarusku, tak i nie buduć heta rabić prosta pa ŭzmachu ruki. Ale nie treba pieratvaracca ŭ kopii ichnich, zamiežnych, vykanaŭcaŭ. Chočacca «strelić» za miažoj, dyk nie vyrakajciesia tady karanioŭ. Chočacca vykarystoŭvać łacinku ŭ naźvie, čamu nie ŭziać biełaruski varyjant. Biełaruskija słovy. Što śviedčyła b pra adroznaść ad ichnich, zamiežnych, vykanaŭcaŭ. Słuchača treba «brać» tvorčaściu, a nie pierajmańniem čužych słoŭ.

Biełaruskija muzyki, jakija śpiavajuć pa-­anhlijsku, kosiać pad amierykancaŭ?

Adzin moj znajomy hraje bluz, kantry. Časta vystupaje ŭ barach. Adnaho razu my ź im dyskutavali nakont movy jaho piesień. Jon śpiavaje amierykanskija pieśni. «Čamu nie pišaš pa-­biełarusku sam teksty?» — «Pa-­biełarusku niemahčyma śpiavać bluz». Čym nie mif pra niepaŭnavartasnaść movy, što na joj nielha vykazvać vysokija dumki. Mahilščyk ajčynnaj kultury?

Kaniečnie, nielha štości zabaranić. I nie treba. Niechta choča sam być usio žyćcio łabucham i nie ŭzdymacca na vysokuju scenu.

Darečy, jašče raz pra movu. Štohod zachodziać sprečki pra toje, kaho ź jakoj pieśniaj adpravić na konkurs «Jeŭrabačańnie» ad Biełarusi. I zaŭždy hučać hałasy, kab heta była pieśnia na biełaruskaj movie. Ale pakul da ich nie prysłuchoŭvajucca. Miž inšym ža statystyka takaja. Z 63 pieramožcaŭ na konkursie 29 kampazicyj praśpiavali na anhlijskaj movie (dla Vialikabrytanii i Irłandyi heta dziaržaŭnaja mova, a pieramoh na dźvie hetyja krainy prychodzicca ažno 12). I jašče 32 byli na francuzskaj (14), niderłandskaj (3), iŭrycie (3), niamieckaj, narviežskaj, šviedskaj, italjanskaj, ispanskaj (pa 2), dackaj, charvackaj, sierbskaj (pa 1). Pieramožnaja pieśnia śpiavački Rusłany była dvuchmoŭnaj — na anhlijskaj i ŭkrainskaj. A našy arhanizatary ŭsio pnucca adpravić ad Biełarusi anhłamoŭnyja kampazicyi.

Pakul nie budzie nacyjanalnaha kałarytu ŭ nazvach, tekstach, muzycy, heta i budzie pierajmańniem čužoha. A kali za miažoj nie mohuć acanić hetyja «zakosy» pad ich kulturu, navošta tady nam aceńvać tut hetyja kopii?

• 0
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0