Kino11

Film Vajdy «Pavidoki» vyłučany na «Oskar»: hałoŭny hieroj — były vilajčanin i ŭradženiec Minska mastak Straminski

Film słavutaha režysiora Andžeja Vajdy «Pavidoki» («Powidoki») staŭ polskim kandydatam na «Oskar», jak najlepšy nieanhłamoŭny film, paviedamlaje «Hazieta Vyborča». Stužka raskazvaje pra składany los adnaho z samych viadomych sučasnych mastakoŭ i tearetykaŭ mastactva Uładzisłava Straminskaha. U hałoŭnaj roli — zorka polskaha kiniematohrafa Bahusłaŭ Linda.

Bahusłaŭ Linda. Fota Anna Wloch/Aksan Studio

Takoje rašeńnie pryniała nacyjanalnaja Kamisija pa «Oskary» i Polski instytut kinamastactva.

Suśvietnaja premjera filma adbyłasia 10 vieraśnia na mižnarodnym kinafiestyvali ŭ Taronta ŭ siekcyi «Majstry». U kastryčniku novy film pakažuć na fiestyvali ŭ Rymie, Rya i karejskim Busanie.

Dva pieryjady žyćcia Straminskaha źviazanyja ź Vilejkaj, dzie jon žyŭ i pracavaŭ.

Uładzisłaŭ Straminski byŭ adnym ź lidaraŭ mižvajennaha avanhardnaha mastactva ŭ Polščy, stvaralnikam teoryi Unizmu, tearetykam mastactva, vykładčykam. Razam z žonkaj Kaciarynaj Kobra i inšymi paplečnikami arhanizavaŭ kalekcyju sučasnaha mastactva, u jakuju svaje tvory dasyłali samyja značnyja mastaki Jeŭropy taho času.

Straminski i Vilejka

Dva składanyja pieryjady jaho žyćcia źviazanyja z našaj Vilejkaj. Uradženiec Minska, invalid Pieršaj suśvietnaj vajny, jaki straciŭ na froncie ruku, nahu, voka, vykładaŭ u 1923-24 hadach mastactva ŭ vilejskaj himnazii imia Siankieviča. Siudy ž viartajecca jon z Łodzi sa svaim kachańniem — žonkaj Kaciarynaj i dačuškaj Nikaj u samym pačatku Druhoj suśvietnaj vajny 10 vieraśnia 1939 hoda. Tut źjaŭlajecca pieršy z vajennych cykłaŭ malunkaŭ mastaka «Zachodniaja Biełaruś».

Nika zhadvaje, jak mama vaziła traskučymi marazami adnanohaha baćku ŭ sanačkach na ŭroki ŭ himnaziju, pra inšyja składanaści žyćcia:

«My žyli ŭ prymityŭnych umovach. Kab spravić fizijałahičnyja patreby ci prynieści vady, treba było chadzić na dvor. U pakoi bližej da kuchonnaj plity, adnym bokam amal dakranajučysia da ŭvachodu, stajaŭ moj dziciačy łožačak.

Dalej paściel majoj mamy, a pry ścianie, nasuprać dźviarej, što viaduć u sieni, łožak baćki. Prytknuty da jaho kulhavy stoł daŭžejšym bokam kranaŭsia akna. Mienavita tut, adviarnuŭšysia ad pakoja, siadzieŭ baćka, pakryvajučy arkušy papiery niejkimi niezrazumiełymi mnie rysunkami. Takim čynam i paŭstaŭ cykł «Zachodniaja Biełaruś».

Napeŭna, za hetym samym stałom baćka taksama zajmaŭsia prajektavańniem dekaracyj, pra jakija paźniej napisaŭ paet i dypłamat Juljan Pšybaś: «…ion adzin u tym najhoršym dla mastactva časie moh dać prykład žyvapisu, jaki patrebny byŭ prapahandzie. Piśmieńnik Ježy Putramant, jaki ŭ toj čas taksama žyŭ i pracavaŭ u Vilejcy, zhadvaje ŭ svaim «Paŭstahodździ», jak Straminski pieratvaryŭ na śviata 1 maja 1940 hoda biednaje šeraje miastečka Vilejku ŭ kalarovuju fiejeryju, u teatr prastoravych žyvapisnych kampazicyj. Bo tady ŭłady raźviazali jamu ruki ŭ azdableńni horada». 

I ŭsio ž u 1940 hodzie siamja Straminskich znoŭ mianiaje miesca žycharstva, viartajučysia ŭ Łodź.

Film «Pavidoki»

Film raskazvaje ab pavajennym časie, kali Straminski i Kobra ŭžo nie byli razam. Kali avanhardnaje mastactva traplaje ŭ niamiłaść da polskich sacyjalistyčnych uład, jakija pieraśledavali Straminskaha da apošnich dzion u 1952 hodzie. U roli Niki vystupaje maładaja polskaja aktrysa Branisłava Zamachoŭskaja.

Na ekrany polskich kinateatraŭ heta karcina vyjdzie 13 studzienia 2017 hoda.

Što takoje «Pavidoki»?

Pavidoki (Powidoki), litaralna «paślavobraz», vobraz, jaki zastajecca ŭ vačach. Uspomnicie dziciačuju zabavu hladzieć na sonca i plamy, što vy bačyli paśla hetaha pierad saboj, zapluščyŭšy vočy. Upieršyniu heta słova jak mastacki termin uvioŭ u abarot Straminski. Sens «paślavobrazaŭ» možna adčuć u sieryi jaho karcin «Zachodniaja Biełaruś», stvoranaj ŭ Vilejcy ŭ 1939-40 hadach.

Kamientary1

Jak minimum 14 čałaviek zatrymanyja za palityku ŭ rabočym pasiołku Jalizava2

Jak minimum 14 čałaviek zatrymanyja za palityku ŭ rabočym pasiołku Jalizava

Usie naviny →
Usie naviny

Dypłamaty krain ES naviedali Kurapaty FOTY10

Vykładčyca žurfaka BDU: Mnohija maładyja ludzi pierachodziać na biełaruskuju movu, kali niama čaho skazać aryhinalnaha24

Ryžankoŭ zajaviŭ, što samaabarona Zachadu ad Rasii i Biełarusi «miažuje z hienacydam»6

Siłaviki ŭčora znoŭ zatrymlivali Ninu Bahinskuju4

Kanapackaja padała dakumienty na rehistracyju inicyjatyŭnaj hrupy12

Piensijanier adpraviŭ 18 tysiač rubloŭ dziaŭčynie, a heta akazaŭsia chłopiec1

Łukašenka śćviardžaje, što ZŠA pahražali Biełarusi vajnoj9

Respublikaniec Arnold Švarceniehier padtrymaŭ Kamału Charys6

Na staražytnaj karcie vučonyja znajšli šlach da Nojevaha kaŭčeha1

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

Jak minimum 14 čałaviek zatrymanyja za palityku ŭ rabočym pasiołku Jalizava2

Jak minimum 14 čałaviek zatrymanyja za palityku ŭ rabočym pasiołku Jalizava

Hałoŭnaje
Usie naviny →