Staršynia Baranavickaha suda: Asudžany mnoj mužčyna pačaŭ pisać abrazy pa pošcie — atrymaŭ jašče adzin kryminalny artykuł
Ci adnolkavaja mantyja va ŭsich sudździaŭ, navošta ŭstavać, kali ŭ zału zachodzić sudździa, i ci hladziać viaršycieli zakona prahramu «Hadzina suda» — na pytańni, jakija cikaviać zvyčajnych hramadzian, dla intex-press.by adkazaŭ Mikałaj Kmita, sudździa z 33-hadovym stažam, staršynia suda Baranavickaha rajona i horada Baranavičy.
— Čamu sudździ chodziać u mantyjach?
— Pavodle Kodeksa ab sudaŭładkavańni i statusie sudździaŭ, sudździa, razhladajučy spravu, pavinien być u mantyi. Mantyja simvalizuje, što sudździa kirujecca nie emocyjami abo asobasnym staŭleńniem da ŭdzielnikaŭ pracesu, a tolki zakonam. Materyjał i fason mantyj zaćviardžajecca ŭ Viarchoŭnym Sudzie. Z kožnaha sudździ zdymajuć mierki, paśla čaho dla jaho šyjuć mantyju. Taksama sudździam vydajuć čorny halštuk i biełuju kašulu. Mantyja ŭ sudździ adna na ŭsie pory hoda. Kali ŭletku tempieratura padymajecca vyšej za 27 hradusaŭ, sudździam dazvalajecca vieści praces biez mantyi.
Darečy, mantyi ŭ mužčyn i žančyn adroźnivajucca hłybinioj vyrazu na hrudziach — u mužčyn jon bolš. Mantyi ŭ sudździaŭ rajonnych, abłasnych, a taksama Viarchoŭnaha Suda — adnolkavyja: čornyja. Sudździ Kanstytucyjnaha suda nosiać mantyi ciomna-siniaha koleru.
— Navošta sudździam małatki i dzie jany ich biaruć?
— Stukam małatka sudździa adkryvaje i zakryvaje sudovyja pasiadžeńni, a taksama supakojvaje ŭdzielnikaŭ pracesu, kali tyja, naprykład, pačynajuć łajacca. Taksama sudździa stukaje małatkom paśla vyniasieńnia prysudu. Heta značyć, što dla hetaha suda (naprykład, baranavickaha) rašeńnie kančatkovaje. Źmianić jaho možna budzie tolki ŭ vyšejšym sudzie šlacham abskardžańnia.
Małatki vydajuć u Viarchoŭnym Sudzie. Vyrablajuć ich na meblevych fabrykach. U našym sudzie čatyry małatki — pa adnym na kožnuju zała pasiadžeńniaŭ.
— Čamu da sudździ treba źviartacca «Vysoki sud»?
— Tak čałaviek vykazvaje pavahu da suda. Źviartacca da sudździ «Vysoki sud» treba ŭ hramadzianskich i kryminalnych pracesach. A voś u administracyjnych — nieabaviazkova. Ludzi časta źviartajucca da sudu «Vaš honar». Heta pajšło z rasijskaj sudovaj sistemy, dzie tak źviartajucca da sudździaŭ. Ale taki zvarot — nie parušeńnie. Sudździa vas papravić i padkaža, jak kazać pravilna.
— Čamu treba ŭstavać, kali sudździa zachodzić u zału pasiadžeńniaŭ, kali adkazvaješ na pytańnie sudździ, kali abviaščajecca prysud?
— Heta, jak i zvarot «Vysoki sud», pakazvaje pavahu da suda. Ustavać treba ŭ hramadzianskich i kryminalnych pracesach, u administracyjnych — rabić heta nie treba. Kali ŭ hramadzianskim abo kryminalnym pracesie ŭdzielnik sudovaha pasiadžeńnia nie ŭstaje, na jaho moža być składzieny administracyjny pratakoł za niepavahu da sudu.
— Ci možna sudździam mieć akaŭnty ŭ sacsietkach?
— Aficyjna heta nie zabaroniena, ale i nie rekamiendujecca. Ja ŭ sacyjalnych sietkach nie zarehistravany.
— Ci moža baranavicki sudździa, jak luby inšy hramadzianin, źviarnucca ŭ sud Baranavickaha rajona i horada Baranavičy?
— Kab nie było sumnieńniaŭ u biesstaronnaści suda, u hramadzianskich i administracyjnych pracesach sudździ źviartajucca ŭ naš sud, paśla čaho sprava nakiroŭvajecca staršyni Bresckaha abłasnoha suda. Jon nakiroŭvaje spravu ŭ sud luboha inšaha horada Bresckaj vobłaści. Kali sudździa ździejśniŭ złačynstva, sudzić jaho moža tolki Viarchoŭny Sud.
— Ci davodziłasia baranavickim sudździam udzielničać u pracesach u jakaści śviedak abo paciarpiełych?
— Viadoma, prychodziłasia. Ja i sam niejak byŭ paciarpiełym, kali pracavaŭ sudździoj u Rasii. Ja asudziŭ mužčynu da pazbaŭleńnia voli, užo i nie ŭspomniu, za jakoje złačynstva. Z kałonii asudžany staŭ dasyłać mnie listy z abrazami. Ja źviarnuŭsia ŭ milicyju, mužčynu pryciahnuli da kryminalnaj adkaznaści jašče i za abrazu sudździ.
— Ci hladziać sudździ televizijnyja prahramy pra sud: naprykład, «Hadzina suda»? Ci patrebnyja takija prahramy ludziam?
— U mianie ŭ kabiniecie ŭvieś čas pracuje televizar. Ale jak tolki pačynajecca prahrama «Hadzina suda», ja adrazu jaho vyklučaju. Sudy ŭ takich pieradačach — paciešnaja pastanoŭka, dzie kryminalnuju spravu ab zabojstvie razhladajuć za paŭhadziny. Ale dla ludziej takija prahramy vielmi karysnyja: jany dastupna tłumačać, jak pavodzić siabie ŭ sudzie, jakija złačynstvy asabliva ciažkija i za što možna adpravicca ŭ miescy pazbaŭleńnia voli.
— Kali sudździa vynosić abvinavaŭčy prysud, jamu škada abvinavačanaha?
— U svajoj praktycy ja nie vynosiŭ nivodnaha prysudu biez sumnieńniaŭ. Abvinavačanaha škada zaŭsiody. Ale žal — heta pałka z dvuma kancami: škaduješ abvinavačanaha — nie škaduješ paciarpiełaha, i naadvarot. Tak, jość ryzyka vynieści niezakonny abvinavaŭčy prysud. Asabliva pieražyvaješ, kali asudžaješ čałavieka da pazbaŭleńnia voli. Vyrašać los čałavieka zaŭsiody ciažka.
Kamientary