«Jana była kłasnaj mamaj i kłasnaj dačkoj». Biełaruska, što zahinuła ŭ «Krokusie», pryjazdžała na radzimu za niekalki dzion da śmierci
Zahinułaja ŭ padmaskoŭnym terakcie 22 sakavika 45-hadovaja Hanna Vołkava (da viasiella Sabaleŭskaja) była rodam z Bresta. Pra jaje «Lusterku» raspavioŭ blizki da žančyny čałaviek.
«Paru hadoŭ tamu atrymała rasijskaje hramadzianstva, ale ad biełaruskaha nie admaŭlałasia»
Apošni raz Vasil razmaŭlaŭ z Hannaj niekalki tydniaŭ tamu. Jana jakraz była tady ŭ Biełarusi, telefanavała z Bresta. Napiaredadni trahiedyi viarnułasia ŭ Maskvu i napisała mužčynu, što pryviezła z domu haścincy.
— U čaćvier [21 sakavika] joj adkazaŭ, što na vychodnych pryjedu ŭ hości. I tady ž jana pastaviła sercajka na majo paviedamleńnie, maŭlaŭ, dobra. Paśla hetaha my bolš nie razmaŭlali, — dzielicca jon.
Hanna i jaje muž Michaił lubili chadzić razam na roznyja mierapryjemstvy, i piatničny kancert hurta «Piknik» nie staŭ vyklučeńniem. Dačka biełaruski Anastasija raspaviadała vydańniu «Iźviestija», što žančyna vielmi chacieła trapić tudy. U 20.16 jana telefanavała dačce, ale taja nie paśpieła źniać słuchaŭku. Bolš biełaruska nie adkazvała, i paźniej dziaŭčyna daviedałasia, što jaje baćki zahinuli.
Z budučym mužam paznajomilisia ŭ Minsku, kudy Hanna pryjechała vučycca na psichołaha ŭ 1997 hodzie. Da sustrečy ź Michaiłam u jaje ŭžo byli adnosiny i dačka, ale ŭ detali Vasil udavacca nie choča. Kaža tolki, što znajomstva z rasijaninam źmianiła žyćcio biełaruski.
— U Minsku jana znajšła svajho kachanaha čałavieka, da jakoha ŭ 2008 hodzie pierajechała ŭ Maskvu. Jon byŭ adtul rodam, — uspaminaje surazmoŭca. — Da taho ž jaje najlepšaja siabroŭka taksama była ŭ Maskvie. Ź Michaiłam u ich jość sumiesnaje dzicia, jamu ciapier 13 hadoŭ. Žyli jany dobra, u svajoj kvatery, nie zdymali. Jana paru hadoŭ tamu atrymała rasijskaje hramadzianstva, ale ad biełaruskaha nie admaŭlałasia.
Mužu biełaruski było 55 hadoŭ, jon pa śpiecyjalnaści chimik-technołah, dapamahaŭ naładžvać brovary. U volny čas zachaplaŭsia akvaryumistykaj, stvaraŭ ekasistemy dla žyćcia roznych ryb i ziemnavodnych. Hanna ž u Rasii stała zajmacca dziciačaj i padletkavaj psichałohijaj, dapamahała baćkam naładzić uzajemaadnosiny sa svaimi dziećmi. Jak raspaviadaje Vasil, u jaje byŭ svoj kabiniet na Čystych Prudach.
— Jaje klijenty dahetul telefanujuć, — kaža jon. — Prosta jość vielmi šmat ludziej, jakija joj udziačnyja za toje, što jana dla ich zrabiła. Naohuł jaje mnohija vielmi lubili.
Naprykład, jany ź Michaiłam zaŭsiody na śviaty vybiralisia na pryrodu, hatavali šašłyki i ŭsio inšaje. I źbirali vakoł siabie šmat ludziej. Baćkoŭ, jakija zastalisia ŭ Breście (baćku Hanny ciapier 71, a maci 69 hadoŭ), jana taksama padtrymlivała, asabliva padčas karanavirusu, kali ŭ Biełarusi pra heta maŭčali i ničoha nie kazali. Pieradavała im roznyja leki, vitaminy, padtrymnyja preparaty. Jana była vielmi kłasnaj mamaj i vielmi kłasnaj dačkoj.
«Jana była za braterstva, za toje, kab usim było dobra»
Vajnu va Ukrainie Vasil i Hanna nikoli ŭ detalach nie abmiarkoŭvali, raspaviadaje jon. Ale ŭ hetym pytańni žančyna vystupała suprać luboha hvałtu. Sa słoŭ surazmoŭcy, u biełaruski było šmat rodnych va Ukrainie, i ź niekatorymi ŭžo daŭno niama suviazi.
— Nie było dumak ni za, ni suprać. Jana pieražyvała za ludziej i z taho, i z druhoha boku, była naohuł suprać luboha hvałtu, — apisvaje mužčyna. — Jana była za braterstva, za toje, kab usim było dobra. Voś što ja mahu dakładna skazać.
Dla Vasila Hanna była vielmi blizkim čałaviekam i va ŭsim padtrymlivała. Jon uspaminaje: u luboj situacyi jana stanaviłasia na jaho bok i zaŭsiody była hatovaja dapamahčy.
— Heta adziny čałaviek, jaki mnie kazaŭ: «što b ni adbyvałasia, dziejničaj tak, jak ličyš patrebnym, a ja budu stajać pobač i padavać patrony», — dzielicca jon. — Heta značyć, jana była za mianie. Joj było nie važna, što adbyvałasia ŭ maim asabistym žyćci, z kim ja razychodziŭsia, z kim sustrakaŭsia ci niešta jašče. Jana čałaviek, jaki mianie padtrymlivaŭ vielmi mocna. Kali ŭ jaje niešta zdarałasia, ja zaŭsiody dapamahaŭ.
Baćki Hanny ŭžo pryjechali ŭ Maskvu i prabuduć tut prykładna da kanca krasavika.
Jaje 13-hadovy syn, udakładniaje Vasil, adzin nie zastaniecca: svajaki ŭžo zanialisia pytańniami apieki. Da taho ž u siamji biełaruski zaŭsiody byli ciopłyja adnosiny, i ciapier usie padtrymlivajuć adzin adnaho. Jašče vielmi dapamahaje salidarnaść ad navakolnych, dadaje jon.
— Bolš za dziesiać adnakłaśnikaŭ Ani pieradali jaje baćkam hrošy na toje, kab … — robić paŭzu surazmoŭca. — Nu, uziali ŭdzieł va ŭsim hetym. Heta značyć sami sabralisia i napisali. I heta mienavita adnakłaśniki pa škole. Prosta jana była dla ŭsich … Tam ža rajon maleńki, i šmat narodu jaje viedała…
Pradstaŭniki biełaruskaha pasolstva, nakolki viadoma Vasilu, ź siamjoj nie źviazvalisia i dapamohu nie prapanoŭvali. Rodnyja zahinułaj biełaruskaj u svaju čarhu da ich taksama nie źviartalisia. Pavodle papiaredniaj infarmacyi, Hannu Vołkavu pachavajuć na hetym tydni, u sieradu abo čaćvier. Dakładnaha času i miesca pakul niama.
Rodnyja źnikłaha ŭ «Krokusie» žychara Baranavič pajechali na apaznańnie
Što viadoma pra achoŭnika-biełarusa Vadzima Kulika, jaki źnik bieź viestak u «Krokusie»
«Jon u štučnaj komie». Baćka biełaruskaha achoŭnika z «Krokusa» pra stan syna
U «Krokusie» raspaviali, jak biełarusy-achoŭniki hieraična ratavali ludziej
Siarod zahinułych u «Krokus Sici Chole» jość biełaruska
Kamientary