Byłaja palitźniavolenaja raskazała, jak siłaviki šukajuć pratestoŭcaŭ
U pieršaj pałovie 2024 hoda Kaciaryna (imia źmienienaje) trapiła na Akreścina, prajšła praz žodzinskuju turmu i Vaładarku. Dziaŭčyna raspaviała «Našaj Nivie», jak ciapier siłaviki šukajuć, kaho zatrymać pa palitycy, i što možna zrabić, kab zaścierahčysia.
Kaciaryna spasyłajecca na słovy svajoj śledčaj. Taja tłumačyła: u siłavikoŭ isnuje baza z danymi pratestoŭcaŭ, i kali jany zakančvajuć adnu spravu, adkryvajuć bazu i biaruć ź jaje infarmacyju pra kahości inšaha.
Za kratami dziaŭčyna čuła historyi, jak ludziej zabirali padjezdami:
«Naprykład, u lutym 2024 hoda hubazikaŭcy ŭzialisia za Baraŭlany — jak mnie raskazvali žychary taho rajona, ličycca, što Baraŭlany byli aktyŭnyja ŭ 2020-m. U Fanipali taksama začyščali cełyja damy.
Siadzieła ź dziaŭčynaj, jakaja žyła na šostym paviersie. Zabrali pieršy pavierch, druhi, treci, čaćviorty, piaty, a potym adrazu siomy. Taja dziaŭčyna jašče padumała — moža, na jaje i muža ničoha nie znajšli? A na nastupny dzień pryjšli pa ich».
Dziaŭčynie raskazała śledčaja, što ŭ 2020-m, kali biełarusy spakojna publikavali na svaich staronkach fota i videa z pratestaŭ, siłaviki ŭsio heta zachoŭvali. U ich ciapier vielmi šmat infarmacyi, i Kaciaryna ŭpeŭnienaja, što jany nie paśpiejuć jaje apracavać da 2025 hoda i mohuć navat padoŭžyć termin daŭniny pa pratesnych artykułach.
Kaciaryna tłumačyć, što, kali siłaviki prychodziać pa čałavieka, zvyčajna na jaho ŭžo jość navodka — da prykładu, fota ci videa z pratestaŭ. Ale ŭsio roŭna jość sens čyścić devajsy. Kali prychodziać, da prykładu, pa žonku, materyjały na muža šukajuć užo ŭ kvatery. Znachodziać chacia b adzin repost — zabirajuć jaho, jak i žonku, na Akreścina: jaho pa administracyjnaj spravie, jaje — pa kryminałcy. I dalej šukajuć na jaho materyjały, kab raspačać kryminalnuju spravu.
Surazmoŭca adznačaje:
«Mianie šakavała, što ludzi dahetul zachoŭvajuć na telefonach i kampjutarach fota i videa z 2020-ha.
Adna takaja dziaŭčyna, u jakoj heta znajšli, kazała mnie: maŭlaŭ, heta historyja, heta pamiać. A kali jaje zakinuli na Akreścina, skazali, kab uspaminała imiony ŭsich ludziej, jakija tam ź joj na fota. Dziaŭčyna płakała, pytałasia, što joj rabić — nie mahła chłusić, što nie viedaje tych ludziej, bo na fota jana ich abdymaje.
Sustrakała za kratami ludziej, jakija nie zrabili na pratestach ni adnaho fota. Ich asudzili, bo chłopiec, jaki byŭ napieradzie ich, zdymaŭ videa ŭ instahram, jak jon idzie na marš, i tyja ludzi trapili ŭ kadr. Tak što zachoŭvać takoje niebiaśpiečna i dla ludziej, jakija mohuć być na fota razam z vami».
Kaciaryna ličyć, što kali vy znachodziciesia ŭ Biełarusi, takija materyjały treba vydalać. U krajnim vypadku možna zachavać heta na fizičnym nośbicie (da prykładu, na fłešcy) i zakapać jaho. Abo, kali ŭ vas za miažoj siabry i jany nie jeździać u Biełaruś, pieradać hetyja foty im i vydalić u siabie.
«Naša Niva» — bastyjon biełaruščyny
PADTRYMAĆJak skłałasia žyćcio vunderkinda z Žodzina, jaki ŭ 12 hadoŭ pastupiŭ u miedycynski ŭniviersitet?5
Kamientary
Što značyć "nie mahła"?
Dzievački, zapomnicie, milicyja, hubopik, śledovatiel - heta vaš vorah.
Jon choča pazbavić svabody, zdaroŭja, žyćcia vas i vašych znajomych. Ni za što! Vy absalutna ni ŭ čym nie vinavatyja!
Jany viaduć vajnu suprać naroda.
Zapomnicie: na vajnie chłusić vorahu, kab vyžyć samoj i nie padstavić siabroŭ, blizkich, znajomych - heta ABAVIAZKOVA.
Chłusić łukašystam u vočy i maŭčać.
Nie ŭmieješ - vučysia na chadu.
Zapomnicie heta.
Vašy hałoŭnyja słovy pavinny być: "Nie viedaju. Nie pomniu".
Zdavać inšych, ahavorvać, vydavać čužyja źviestki vorahu - voś heta zło.
A chłusić vorahu - heta vajennaja taktyka.
Kali ŭ vajnu našy žančyny nieśli pajeści partyzanam u les i ich spyniała hiestapa i pytałasia: "Kudy idzieš?", jany ž nie kazali: "Idu ŭ les da partyzanaŭ, niasu im ježu".
Heta ž adrazu śmierć usiamu atradu partyzan i samoj žančynie.
Kaniešnie, žančyny chłusili ŭ vočy vorahu. I nie kazali praŭdu. I tak vyratoŭvali i siabie, i inšych.