Як так можа быць, што беларускі КДБ затрымлівае кагосьці на тэрыторыі іншай дзяржавы? Фармальна — ніяк, але ёсць нюансы
У Маскве затрыманыя юрыст з падвойным грамадзянствам (беларускае і амерыканскае) Юрый Зянковіч і палітолаг Аляксандр Фядута. Калі верыць словам жонкі Зянковіча, затрыманне праводзілі супрацоўнікі беларускіх органаў, а спецслужбы Расіі сваю датычнасць адмаўляюць.
Чытайце таксама. КДБ пацвердзіў інфармацыю аб затрыманні Кастусёва і Фядуты
Выглядае, што мела месца аператыўная камбінацыя па выманьванні Зянковіча ў Маскву і наступны захоп.
Але як так можа быць, што КДБ затрымлівае на тэрыторыі іншай дзяржавы? А ніяк.
У 108-м артыкуле Крымінальна-працэсуальнага кодэкса (КПК) Беларусі напісана, што асоба, якая падазраецца ў злачынстве, можа быць затрымана органам крымінальнага пераследу «ў межах сваёй кампетэнцыі».
Натуральна, што органы бяспекі канкрэтнай дзяржавы дзейнічаюць на сваёй тэрыторыі і на тэрыторыі іншай дзяржавы працаваць не могуць, іначай гэта — умяшанне ў чужыя ўнутраныя справы. Як і КПК, зрэшты, дзейнічае толькі на тэрыторыі Рэспублікі Беларусь.
Калі трэба затрымаць кагосьці на тэрыторыі іншых дзяржаў, то ўключаецца доўгі механізм экстрадыцыі, як у выпадку, напрыклад, з баксёрам Кудзіным: заводзіцца крымінальная справа, збіраюцца паперы, перадаюцца ў Генеральную пракуратуру. Тая звяртаецца да сваіх калег у Расіі, а тыя ўжо вырашаюць, задаволіць гэтую просьбу ці не. У выпадку задавальнення затрыманне праводзяць расійскія сілавікі. Пры гэтым могуць прысутнічаць і беларускія сілавікі — гэта будзе называцца «сумесная аперацыя».
Магчыма, у дакументах аб затрыманні Зянковіча і Фядуты будуць стаяць адзнакі аб затрыманні недзе ў Беларусі, скажам, у 100 метрах ад граніцы з Расіяй. Можна выказаць сумнеў, што ў дакументах будзе пазначана тэрыторыя Расіі.
Але ці першы гэта такі выпадак? Імаверна, што не. Абазнаныя называюць практыку не тое каб пашыранай, але прынамсі не выключанай:
«Бывала, што бандытаў вывозілі літаральна ў багажніках. Але тады гэта былі канкрэтныя бандыты з заведзенымі на іх крымінальнымі справамі. Гэтых людзей нельга было палохаць рухам папер, каб не згубіць. Як правіла, расіяне рэагуюць на такое даволі нервова, калі даведваюцца, але заўсёды ўдаецца дамовіцца», — кажа былы работнік следчых органаў.
Хрыста Грозеў: Мельнікава як мінімум год, а хутчэй за ўсё, паўтара перадавала інфармацыю беларускім спецслужбам36
Каментары