Крыніцы: Мінск не плаціць Расіі за газ. Трапіў у пастку, якую сам паставіў
Як стала вядома «Нашай Ніве», Беларусь затрымлівае плацяжы Расіі за газ. Прычына — штучны рост курса расійскага рубля зрабіў цану вышэйшай, чым планавалася. Для Беларусі цана выходзіць завысокай.
Па кантракце з «Газпромам» Беларусь павінна была плаціць за газ з разліку $128 за тысячу кубаметраў.
Гэта вельмі выгадная цана, прыкладна ў два-чатыры разы ніжэйшая, чым у студзені-лютым плацілі па доўгатэрміновых кантрактах газавыя кампаніі іншых краін. Рэч у тым, што для Беларусі гэтая цана фіксаваная, тады як частка кампаній купляе па цане, прывязанай да каціровак нафты. Але нават сярод тых, каму «Газпром» прадае блакітнае паліва па фіксаваных цэнах, ні ў кога няма такой выгаднай цаны, як у Беларусі.
Аднак Мінск трапіў у пастку, якую сам паставіў. У палітычных мэтах беларуская адміністрацыя доўгі час дабівалася пераходу на плацяжы за энерганосьбіты ў расійскіх рублях. Пасля пачатку вайны рашэнне аб пераходзе на аплату ў рублях было прынятае. Але не толькі для Беларусі, Масква запатрабавала таго ж ад газавых кампаній Еўрасаюза. Пры гэтым Расія штучна падняла курс расійскага рубля як да даляра, так і да еўра і беларускага рубля.
Цяпер расійскі рубель каштуе 56 рублёў за даляр, рынкавы курс складаў бы, магчыма ад 80 да 120. Камфортны для Беларусі — 75—80, якім ён быў да 24 лютага, дня нападу на Украіну.
«Мінск не праводзіць плацяжы па бягучым курсе: зробіш адзін транш — і ўсе астатнія прыдзецца рабіць па ўмовах першага, такая палітыка Газпрама», — кажа абазнаная крыніца.
Атрымліваецца, цяпер за газ Беларусі давялося б аддаць больш даляраў або рублёў, чым раней закладвалася. Таму Мінск не плаціць, вычэквае, пакуль рубель аслабее, або пакуль не ўдасца змяніць формулу цаны ў пагадненні.
«І рубель умацоўваецца шалёнымі тэмпамі — каб мы тут не перабаршчылі. Нечаканыя рэчы адбываюцца», — кінуў Аляксандр Лукашэнка перад тэлекамерамі на сустрэчы з Уладзімірам Пуціным 23 мая ў частцы, прысвечанай пераходу на разлікі ў нацыянальных валютах.
«Пакуль таргуюцца», — паведаміла «Нашай Ніве» абазнаная крыніца.
Раней віцэ-прэм'ер Юрый Назараў заяўляў ТАСС, што «ў нас першае паўгоддзе — адпрацаваць механізм фарміравання цаны [на газ] у рамках Саюзнай дзяржавы».
У гісторыі энергетычных узаемаадносін Беларусі і «Газпрома» ўжо здараліся сітуацыі, калі бакі не маглі дамовіцца аб цане газу. Пасля торгу, часам працяглага, заўсёды знаходзілася ўзаемапрымальнае рашэнне.
Каментары