Беларус, які абвясціў галадоўку ў Клайпедзе, выйшаў з бальніцы і працягвае акцыю пратэсту
Больш за тыдзень таму Рыгор Алексіевіч аб'явіў, што адмаўляецца прымаць ежу, пакуль не выдадуць яго аўтамабіль. У мінулую пятніцу беларусу стала дрэнна — яго даставілі ў Клайпедскую бальніцу. Цяпер мужчына адчувае сябе значна лепш і працягвае акцыю пратэсту, паведаміў ён «Новой газете.Балтия». Між тым, Міністэрства фінансаў Літвы патлумачыла сваю пазіцыю наконт затрыманых аўтамабіляў беларусаў у Клайпедзе.
«Сваёй галадоўкай мог раззлаваць службовых асоб мытні»
— Верагодна, адбілася парушэнне сну і нервовая нагрузка, — мяркуе аб прычынах рэзкага пагаршэння здароўя ў пятніцу Рыгор Алексіевіч. — Аднак цяпер усё добра. Дыскамфорт ёсць, але няма ні моцнага пачуцця голаду, ні слабасці.
У пятніцу мужчыну стала дрэнна, калі ён знаходзіўся на Клайпедскай тэрытарыяльнай мытні — пацямнела ў вачах, рэзка абмякла рукі і ногі. Яго даставілі ў бальніцу з падазрэннем на сардэчны прыступ і стэнакардыю.
Ад прыёму лекаў і ежы ён адмовіўся. Праз восем гадзін беларус змог пакінуць медустанову, а за выходныя паспеў аднавіцца. Пры гэтым ён працягвае галадоўку.
— Учора ўвечары нават выйшаў на пікет, — працягвае суразмоўца «Новой газеты.Балтия». — Каля дзвюх з паловай гадзін правёў каля помніка (Аркі, устаноўленай у гонар 85-годдзя Тыльзіцкага акта і 80-годдзя далучэння Клайпедскага краю да Літвы — заўв. Рэд.). Вельмі многія ўжо даведаюцца, ціснуць руку, падтрымліваюць.
На ягоную думку, сваёй галадоўкай ён мог раззлаваць службовых асобаў мытні. Беларус заўважае, што пасля пагаршэння здароўя ў пятніцу з ім ніхто не звязваўся з дзяржорганаў Літвы. У той самы час ён мае намер працягваць галадоўку і выходзіць на пікеты, прыцягваючы публічную ўвагу.
— Пасля таго, як я патрапіў у шпіталь, мой сын, які з'яўляецца грамадзянінам ЗША, напісаў на электронную пошту амерыканскай амбасады ў Вільні (у Рыгора Алексіевіча акрамя беларускага грамадзянства, ёсць амерыканскі пашпарт — заўв. Рэд.), — дапаўняе беларус.
Рыгор Алексіевіч паўтарае асцярогу, што цяперашняя сітуацыя можа паўплываць на адносіны паміж літоўцамі і беларусамі: «Ёсць палітыкі, санкцыі, але гістарычна мы заўсёды былі блізкія, і важна не парушыць гэты баланс, які склаўся за стагоддзі».
«Я поўны здзіўлення»
Гэтым летам узнікла непрыемная сітуацыя для беларусаў, якія набылі аўтамабілі ў ЗША. З 4 чэрвеня 2024 года, каб вывезці некаторыя легкавушкі (з рухавіком аб'ёмам больш за 1,9 літра) з Літвы, трэба прадставіць дадатковыя дакументы. У тым ліку дэкларацыю вытворцы транспартнага сродку аб тым, што аўтамабіль не будзе прададзены ў Расію. Зразумела, такой даведкі ў пакупнікоў няма — амерыканскія аўкцыёны іх не выдаюць.
Гібрыдны Honda CR-V (2020 г.в.) Рыгор Алексіевіч выйграў на папулярным аўкцыёне Copart. Гэта адбылося 23 красавіка 2024 года. Аднак пакуль машына знаходзілася ў дарозе, былі прыняты меры па ўзмацненні санкцый, што закранула звычайных беларусаў.
У выніку, паводле неафіцыйных звестак, некалькі тысяч легкавушак, набытых беларусамі, затрымаліся ў Клайпедзе. Уладальнікі гэтых аўтамабіляў сцвярджаюць, што пры абмеркаванні абмежаванняў была прадугледжана агаворка: калі машыны былі набыты да 1 ліпеня, то іх выпускаць можна. Але гэты аргумент не пераконвае літоўскія ўлады.
Страціўшы надзею вырашыць праблему з Беларусі, Рыгор Алексіевіч прыехаў у Клайпеду, каб дамагчыся выдачы аўтамабіля. А паколькі зносіны з прадстаўнікамі мытні не прынеслі поспеху, ён аб'явіў галадоўку.
У нейкі момант падалося, што яму ўдалося дабіцца выніку — яму нават выдалі транзітныя нумары. Аднак супрацоўнікі мытні былі непахісныя — машына застаецца ў порце.
— Я поўны здзіўлення, — прызнаецца ўладальнік Honda CR-V. — Успрымаю гэта як абразу мяне і маёй сям'і. Чаму не аддаюць маю ўласнасць?
Мінфін: многія з аўтамабіляў прызначаны для продажу ў Расіі. Аўтары петыцыі: гэта здагадкі!
Колькі менавіта аўтамабіляў беларусаў захраснулі ў порце Клайпеды, дакладна невядома. Паведамлялася, што іх колькасць можа дасягаць 4 тысяч. Петыцыю на адрас літоўскіх уладаў падпісалі крыху больш за 1 тысячу чалавек. Беларускаму тэлеканалу «Белсат» Міністэрства фінансаў Літвы паведаміла, што такіх машын 2,7 тысячы.
— Паводле папярэдніх ацэнак мытных экспертаў, менш за 10% аўтамабіляў, якія знаходзяцца на часовым захоўванні ў Клайпедзе і іншых пунктах часовага захоўвання, на самай справе могуць быць прызначаны для асабістага карыстання на ўнутраным рынку Беларусі, а ўсе астатнія — для ўвозу ў ЕС або чакаюць заказчыкаў у Расіі, — сцвярджаюць у гэтым ведамстве.
Аднак аўтары петыцыі, да якіх па каментар звярнулася «Новая газета.Балтия», сумняваюцца ў дадзеных: «Як можна сцвярджаць, што 9 з 10 аўтамабіляў будуць прададзеныя ў Расію? Пра гэта кажуць, як ужо пра факт, нібыта літоўскія чыноўнікі могуць прадбачыць будучыню. Гэта ж здагадкі!»
— Гэта следства прынятага рашэння мытняй Літвы, — падкрэсліваюць аўтары петыцыі. — Некаторыя аўтамабілі выставілі на продаж, таму што людзі не змаглі іх вывезці, і такім чынам перакладаюць гэты галаўны боль на іншых. Першапачаткова некаторыя «дапаможнікі» (так пакупнікі аўтамабіляў называюць літоўскія фірмы-пасярэднікі — заўв. Рэд.) прапаноўвалі менавіта такі варыянт.
Таксама Мінфін заяўляе, што «большасць падпісантаў петыцыі рабілі гэта не аднойчы, а некалькі разоў ці нават дзясяткі разоў з аднаго акаўнта, іншыя выкарыстоўвалі фальшывыя акаўнты. Акрамя таго, большасць падпісчыкаў на самай справе — грамадзяне Расіі, зацікаўленыя пакупнікі, якія чакаюць аўтамабілі».
— Мы адправілі петыцыю ў літоўскія дзяржорганы, аднак нам яны не адказалі, — звяртаюць увагу аўтары петыцыі. — Пры гэтым нейкім чынам «прааналізавалі» яе. Але ж мы валодаем больш дакладнымі дадзенымі. Напрыклад, мяркуючы па статыстыцы, асноўны прырост подпісаў быў пасля публікацыі інфармацыі аб гэтым у дзяржСМІ Беларусі. А абсалютная большасць подпісаў — з РБ. Больш за тое, мы бачым, адкуль пераходзілі людзі, якія падтрымалі нас, — гэта ў асноўным беларускія сайты і акаўнты ў сацсетках беларусаў.
Найбольш аўтараў петыцыі абурае, што літоўскія дзяржорганы не паспрабавалі ўступіць з імі ў дыялог і не даслалі адказ.
Па іх дадзеных, цяпер шматлікія пакупнікі вырашыліся на альтэрнатыўны варыянт, якія прапануюць фірмы-пасярэднікі: дастаўку аўтамабіля да Турцыі, а адтуль — у Расею і праз яе ў Беларусь. «Гэтым можа тлумачыцца розначытанне ў колькасці аўтамабіляў, якія знаходзяцца цяпер у порце Клайпеды», — мяркуюць аўтары петыцыі.
Каментары
У чалавека транс-акiянскi 'бiзнес' прагарэу.... вiдаць, прыляцеу у Летуву па амерыканскаму пашпарту баранiць сваё 'жaлеза'. Можа знаходзiцца у краiне толькi 90 дзён, вось з iм i носяцца, па ангельскi з iм мувяць... каб быу 'вiзавы' беларус- то ужо дауно бы летувiсы вывезлi на нейтралку!