Ці ўлічыць БПЦ планы рэгенерацыі Княжацкага храма на Верхнім замку?
15 кастрычніка мітрапаліт Мінскі і Заслаўскі, Патрыяршы экзарх усёй Беларусі Веніямін і епіскап Полацкі і Глыбоцкі Ігнацій адкрылі кабінет духоўна-маральнага выхавання ў Полацкім кадэцкім вучылішчы. У будучым ён стане часткай духоўна-асветніцкага цэнтра, паведамляе БелТА.
«У склад гэтага цэнтра будуць уваходзіць таксама музей Полацкага кадэцкага корпуса, капліца Арханёла Міхаіла, якая будзе пабудавана на падмурку царквы XII стагоддзя. Тут будзе праводзіцца комплекс мерапрыемстваў па патрыятычным выхаванні», — адзначыў кіраўнік кадэцкага вучылішча Станіслаў Красоўскі.
Меркавана, гаворка ідзе пра падмуркі княжацкага храма, які існаваў на XII—XVI стагоддзях на тэрыторыі Верхняга замка.
Рэшткі дамангольскага храма выявілі пры капанні катлавана для будучага морга бальніцы, якая размяшчалася тут за савецкім часам. Уся цэнтральная частка гістарычнага будынка была знішчана пры будаўніцтве гаража. Ацалелыя падмурак і сцены храма былі даследаваны Міхаілам Каргерам у час археалагічных раскопак 1966—1967 гг.
Ізноў яны былі раскрыты ў час нядаўняй рэканструкцыі будынкаў былой бальніцы пад кадэцкае вучылішча. У час рэканструкцыі тэрыторыі план помніка старажытнарускай архітэктуры быў абазначаны брукам рознага колеру.
Мураваная царква мела ў плане памеры 24×16 м. Унутраная прасторы была падзелена на тры нефы шасцю слупамі. Цэнтральны неф завяршаўся апсідай, а бакавыя — нішамі. З трох бакоў да асноўнага аб'ёма прымыкалі прытворы, бакавыя мелі ўласныя апсіды.
Падкупальная прастора, як і ў іншых полацкіх храмах, верагодна, таксама была ссунута на захад. Выразны вежападобны сілуэт царкве надавалі выкарыстаныя закамарнае перакрыцце і какошнікі, складанага профілю лапаткі, манументальнае, накшталт партала, вырашэнне галоўнага ўвахода на заходнім фасадзе.
Інтэр’еры быў аздоблены фрэскамі, падлога выкладзена з паліваных керамічных плітак.
Амаль ідэнтычнай па плане да княжацкай царквы з'яўляецца царква Арханёла Міхаіла ў Смаленску, больш вядомая як Свірская царква, якая пабудаваная ў перыяд кіравання князя Давыда Расціславіча ў 1180—1197 гадах. Храм у перабудаваным выглядзе дайшоў да нашага часу і ягоны рэканструкцыі даюць уяўленне пра тое, як выглядаў полацкі храм на княжацкім двары.
Паводле праекта зон аховы гістарычнага цэнтра Полацка, зацверджанага Міністэрствам культуры ў 2023 годзе, падмуркі царквы знаходзяцца на тэрыторыі гісторыка-культурнай каштоўнасці «Верхні замак» (квартале тыпу I*), дзе ўсе работы неабходна праводзіць у адпаведнасці з распрацаваным праектам рэгенерацыі.
Невядома ці існуе такі праект рэгенерацыі, у нарматыўных базах яго выявіць не ўдалося — гэта адкрывае шлях для БПЦ праціскаць свае рашэнні, якія могуць нанесці непапраўную шкоду помніку полацкага дойлідства.
«Наша Нiва» — бастыён беларушчыны
ПАДТРЫМАЦЬ
Цяпер чытаюць
Беларус жыве ў доме, які пабудаваў з саломы, пяску і гліны. Пры гэтым ён — адзіны жыхар вёскі. Як адчуванні?7
Каментары