Той рэдкі выпадак, калі Лукашэнка сказаў праўду

25 красавіка ў Аляксандра Лукашэнкі, раз’юшанага тым, што «народзец» абурыўся ідэяй завезці ў Беларусі 150 тысяч пакістанцаў узамен за нейкую ласку Ісламабада, вырвалася нечаканае прызнанне:

«Прадукцыйнасць працы ў Беларусі ў два-тры разы ніжэйшая, чым у Еўрасаюзе».

Тлумачэнне, чаму яна ніжэйшая, зусім не відавочнае.

Так, Лукашэнка прызнаў правальнае адставанне ад тых самых Польшчы і Літвы, казкі пра дэградацыю і дэіндустрыялізацыю якіх ён сам і ягоны апарат расказваюць дзень і ноч.

Ведаючы, што папараць цвіце часцей, чым Лукашэнка на тэлекамеру гаворыць праўду, я палез у статыстыку. Можа быць, ён прыдумаў гэтыя лічбы на хаду, каб апраўдваць сваю лапідарную ідэю з пакістанцамі? Не, лічбы праўдзівыя.

А вось пра што Лукашэнка змаўчаў, што перад пачаткам ягонага кіравання прадукцыйнасць працы ў Польшчы і Літве была роўная беларускай. Цяпер жа нашы суседзі абганяюць нас амаль удвая.

З пункта гледжання ўмоўнага Мясніковіча (і ім імя легіён) у мінулыя дзесяцігоддзі Беларусь мела ідэальныя ўмовы для развіцця. «Дешевые» энергарэсурсы, доступ да «огромного» расійскага рынку, і «управляемость», і «стабильность». Гэта ўсё іхныя мантры, яны ў мяне нават увушшу па-расейску гучаць, столькі я іх чуў. Нічога з гэтага Польшча і Літва не мелі.

І вось вынік.

31 год — гэта ж не адзін год, гэта ўжо не можа быць выпадковасцю, гэта заканамернасць. Гэта і ёсць сухая рэшта лукашызму.

Гэта прытым што лукашэнкаўцы мелі практычна неабмежаваныя рэсурсы для інвестыцый. Мільярдаў пяць нафтагазавых датацый ад Масквы штогод — гіганцкая сума.

Эканамісты тлумачаць правальнасць лукашэнкаўскай мадэлі і «пасткай танных энергарэсурсаў», і недаступнасцю для Беларусі рынку ЕС. Палітолагі — памылковай геапалітычнай арыентацыяй. Педагогі — недафінансаваннем адукацыі і яе скіраванасцю на выхаванне ў дзецях умення падпарадкоўвацца, а не крытычнага мыслення. Медыкі — мадэллю, пры якой алкаголь танны і даступны, каб плебс не бунтаваў. Творцы — тым, што ў нас казарменная мадэль грамадства, якая не спрыяе раскрыццю творчага і прадпрымальніцкага патэнцыялу чалавека.

Пра Савецкі Саюз казалі, што там улады робяць выгляд, што плацяць заробак, а людзі робяць выгляд, што працуюць. Але і гэтае тлумачэнне не вычэрпвае беларускай праблемы. Прыватны сектар у Беларусі ўсе гэтыя гады быў досыць значны, ты можаш зарабляць, калі хочаш. Але людзі не хочуць, «нам не нада!» А чаму? Як так? Чаму ў Альшанах людзям «трэба», а ў масе сваёй — «не нада»?

Альшанскі цуд: вёска, якая абвергла Марксa

Для саміх Мясніковічаў і Церцеляў гэта пытанне з пытанняў. Чаму мадэль, у якую яны верылі, не працуе? Адказ цвердалобых — што яшчэ недастаткова было «дысцыпліны», недастаткова «кантролю», трэба «жастачайша», трэба яшчэ больш прапаганды і чырвона-зялёных сцяжкоў, яшчэ больш крыкаў у эфіры, і тады ўжо ўсё пойдзе ў рост. «У 2020 годзе каля Палаца Незалежнасці не пакістанцы бегалі», — як выказаўся сам Лукашэнка. Вось калі б да ягонага кіраўнічага і палкаводчага генія яшчэ народзец рахманы.

Усе вышэй названыя тлумачэнні часткова правільныя. Але ў мяне ёсць яшчэ адно. Лукашэнкаўская сістэма прывучае людзей хлусіць. Першае, чаму вучыць. Пачынаючы ад дзіцячага садка і да выбарчых камісій — вялізны кругаварот хлусні.

Ад перамог хакейнай каманды Лукашэнкі да ракет па Украіне, адкуль «рыхтаваўся напад».

Вы хлусіце нам — мы хлусім вам.

Так, і на Захадзе таксама хапае хлусні і крывадушша. Але і галасы там лічаць, і дзяцей у школе вучаць крытычна мысліць, і чалавек — сярэдні чалавек, а не вузкае кола эліты — там мае альтэрнатывы. «Культура праўды» робіць цуды.

А як жа Кітай, скажаце вы? Чаму там рост ёсць, а ў Беларусі няма? Можа пытанне ўсё ж не ў маральнай мадэлі, а ў тэхналогіях і тонкасцях эканамічнай мадэлі? Гэта складанае пытанне. Пасол Руды тлумачыў поспехі Кітая ў параўнанні з Беларуссю нашмат большай эканамічнай свабодай. На маю думку, пытанне, хутчэй, у нізкай базе, памеры рынку і асаблівай культуры. Беларусь — яна ўсё ж не Кітай, яна як Літва і Польшча.

А ў цэлым — убогі вынік 31 года кіравання. Атрымаў у рукі такую краіну — а яго наступнік атрымае чысценькую казарму з пабеленымі бардзюрамі, у якой сотні тысяч камер відэаназірання, прыгожа ходзяць строем і махаюць сцяжкамі, а працаваць няма каму.

• 97
• 1
• 0
• 2
• 0
• 0
• 0
• 1