Mechanizm datujecca pryblizna sotym hodam da našaj ery. Štości bolš‑mienš padobnaje źjavicca na Ziamli tolki praz tysiaču hadoŭ jak minimum.
 |
Znojdzieny bolš jak stahodździe tamu «atykiterski mechanizm» praciahvaje prynosić siurpryzy. Ciapier na im znojdzienyja prystasavańni dla adsočvańnia alimpijskich cyklaŭ.
Hety pieršy ŭ historyi čałaviectva kamputar u lepšyja časy ŭjaŭlaŭ saboj draŭlanuju šafu z duža składanaj systemaj bronzavych šaściaronak i pryznačaŭsia dla raźliku ruchu niabiesnych ciełaŭ.
Mechanizm byŭ znojdzieny ŭ mory duža sparachniełym, i ciapier viaducca pracy pa jahonym skanavańni, kab ujavić pieršapačatkovy stan. U pryvatnaści, tam užo znojdzieny 199‑hadovy kalandar z fazami Sonca i Miesiaca, a taksama 18‑hadovy cykličny pakaźnik soniečnych zaćmieńniaŭ.
I voś ciapier na im znajšli cykl, źviazany z Alimpijskimi hulniami.
Alimpijskija hulni vielmi staradaŭnija. Pavodle padańniaŭ, jany źjavilisia jašče ŭ časy navat nia Zeŭsa, a Kronasa. To bo źviazanyja z archaičnymi ziemlarobčymi vieravańniami ci zvyčajami. Nie vypadkova jany pravodzilisia ŭ pieršuju poŭniu paśla śviata letniaha soncastajańnia.
Adkryćcio stałasia mahčymym dziakujučy najsučaśniejšym technalohijam trochmiernaha skanavańnia, jakija dazvolili «padzialić» prystasovak na 82 asobnyja składniki.
Na adnym ź ich znajšli słova «Alimpija» i kruhavuju škału dla raźliku času praviadzieńnia ŭsich Panelinskich hulniaŭ (zvyčajna jany prachodzili raz u hod u roznych miescach, ale ŭ Alimpii byli bolš značnymi).
«Uvohule čas praviadzieńnia hulniaŭ nia maje ničoha supolnaha z astranamičnymi raźlikami. Heta vidavočnaje śviedčańnie taho, što prybor vykarystoŭvaŭsia nia tolki dla «navukovych» nazirańniaŭ, ale i dla sakralnych metaŭ», — ličycć udzielnik prajektu Alaksandar Džons (Alexander Jones) ź Ńjujorskaha ŭniversytetu.
Jašče adnoj znachodkaj navukoŭcaŭ stali nazvy miesiacaŭ, jakija vykarystoŭvalisia ŭ antyčnaści žycharami zachodnich hreckich kalonij, najpierš Sycylii.
A mienavita ž tam žyŭ Archimed, adzin z «padazravanych» u stvareńni antykiterskaha mechanizmu — zhahdka pra jakujuści «mašynu dla raźliku ruchu planetaŭ», zmajstravanuju Archimedam, jość u Cycerona.
Aŭtary znachodki, zrešty, nia vierać, što heta byŭ jon sam, ale miarkujuć, što chtości ź jahonych paśladoŭnikaŭ vierahodna moh zrabić niešta hetkaje.
Kamientary