«Časam mužčyny zakazvajuć karciny svaim kachanym, kab pamirycca». Što takoje pirahrafija i jak heta pracuje
36-hadovy žychar Babrujska Siarhiej Kavaleŭski paśla zakančeńnia chimtechnikuma pracuje ŭ AAT «Biełšyna» pierazaradčykam zboračnych stankoŭ. A z 2020 hoda ŭ volny ad pracy čas jon zajmajecca pirahrafijaj (malavańnie ahniom). Karciny takija robiacca nie ŭručnuju, ale stvareńnie ich — praces davoli kłopatny i patrabuje vydatkaŭ, piša Komkur.info.
«Asvoić pracu na pirapryntary akazałasia spravaj nie takoj prostaj»
Mužčyna nie chavaje, što zaniaŭsia hetym nie stolki ź lubovi da mastactva, kolki z žadańnia palepšyć svajo finansavaje stanovišča.
«Było trochi hrošaj, vyrašyŭ ich u niešta ŭkłaści, kab atrymlivać dadatkovy dachod, — raskazvaje mužčyna. — Ručnaja praca — heta, na moj pohlad, dobra, ale ludzi ŭ nas jaje nie nastolki ceniać, jak jana taho vartaja. Tamu ideju ab padpracoŭcy na vyrabach chendmejd u čystym vyhladzie adkinuŭ adrazu.
Vyrašyŭ znajści niejkija nie vielmi darahija stanki, niešta rabić na ich, a potym užo rukami dapracoŭvać. Hladzieŭ łaziernyja stanki, jakimi vypalvajuć roznyja domiki, fotaramki i inšaje. Ale ludziej, jakija z takimi ŭ našym horadzie pracujuć, nie mienš za dziasiatak. Tamu vyrašyŭ, što heta ŭžo «projdzienaja» tema.
I voś adnojčy natknuŭsia na ahlad pirapryntaraŭ. Heta taki stanok dla vypalvańnia pa drevie ź nichromavym džałam, jaki kirujecca praz prahramu na kampjutary abo dadatak na smartfonie. Pačytaŭ, zacikaviŭsia. U Biełarusi ŭ nas ich praktyčna jašče nie było, zamoviŭ ź Jekacierynburha. Mnie jaho dastavili, dapamahli sabrać i pa vajbiery ŭsio naładzić».
Surazmoŭca kaža, što asvoić pracu na hetym stanku akazałasia spravaj nie takoj prostaj, jak jon čakaŭ. Daviałosia prykłaści namahańni i vydatkavać niamała času, kab usiamu navučycca. Znajšoŭ u sacsietkach supolnaść ludziej, jakija zajmajucca pirahrafijaj, kuplaŭ uroki. Spatrebiłasia niekalki miesiacaŭ, kab praces pajšoŭ.
Karcina farmatu A4 vypalvajecca kala troch hadzin, A2 — kala 10. Technična praces vyhladaje tak: pirapryntar padklučajecca da kampjutara, na jaki zahružajucca fatahrafii, malunki, nadpisy, jakija potym vypalvajucca. Papiarednie pravodzicca niemałaja padrychtoŭčaja praca.
«Spačatku nieabchodna zrabić retuš, — raskryvaje tonkaści svajho zaniatku surazmoŭca. — Zvyčajnuju kalarovuju fatahrafiju tudy nie zahruziš, treba pieravieści ŭ čorna-biełuju i zrabić śpiecyjalnuju apracoŭku. Adrazu da abstalavańnia prykładałasia hatovaja retuš, potym ja zakazvaŭ retušavanyja karcinki, a paźniej asvoiŭ Photoshop i pačaŭ sam apracoŭvać malunki. Zvyčajna na heta sychodzić hadzina-paŭtary».
Pracuje pirapryntar padobna da strumianiovaj drukarki, tolki ŭ jahonaj karetcy znachodzicca nie kartrydž z čarniłami, a nichromavaja śpiral. Adcieńni koleru rehulujucca chutkaściu pieramiaščeńnia piara. Tam, dzie jano ruchajecca pavolna i daŭžej kranajecca pavierchni, adcieńnie atrymlivajecca ciomnym. Dzie draŭnina praktyčna nie nahravajecca, miescy zastajucca śvietłymi.
Karcina farmatu A-4 vypalvajecca kala troch hadzin, A-3 — 5-6 hadzin, a A-2 — kala 10. Darečy, Siarhiej samastojna pašyryŭ pracoŭnaje pole pirapryntara ad pamieru 40x60 da 80x40, kab była mahčymaść vypalvać vyjavy vialikich pamieraŭ.
Karciny na viasielli, jubilei i ŭ padarunak zorkam estrady
Čaściej za ŭsio Siarhiej robić pirahrafičnyja partrety z zychodnikaŭ-fatahrafij. Pieršaj jaho zamovaj była karcina rybaka z rybaj. Jaje paviesili ŭ adnoj z rybackich kramaŭ Babrujska.
«Zvyčajna kavalery zakazvajuć damam partrety z nadpisami da 8 sakavika, na dzień naradžeńnia, — raspaviadaje surazmoŭca. — Časam mužčyny prosiać zrabić karciny svaim kachanym, kab pamirycca. Žančyny adpaviedna — da 23 lutaha. Niaredka takija karciny zakazvajuć maładym na viasielli, a časam i sami maładyja — sabie. A jašče dorać nastaŭnikam da ich prafiesijnaha śviata abo na vypusknyja. A čamu b i nie? Kvietki pastajać try dni i źvianuć, a heta — pamiać nazaŭždy».
Adnojčy Siarhieju zakazali zrabić karcinu z vyjavaj hrupy «Ruki ŭvierch». Adna ź ich babrujskich prychilnic jechała na kancert hurta ŭ Minsk i zachacieła padaryć im niešta aryhinalnaje. Potym dasłała Siarhieju fota i videa z momantu ŭručeńnia, majstru było pryjemna.
«Układańni ŭ hetuju spravu patrabujucca niemałyja»
Pierš za ŭsio treba kupić pirapryntar. Dva z pałovaj hady tamu majstar addaŭ za jaho prykładna paŭtary tysiačy ŭ biełaruskich rublach. Jašče nieabchodnyja łobzik, šlifmašynka — pa 150 rubloŭ za kožny z hetych instrumientaŭ. Nieabchodnaja faniera, pryčym tolki pieršaha hatunku. Majstar kaža, što znajści jaje nie tak prosta. Zvyčajna kuplaje fanieru ŭ kramie «Praktyk», niejak vypisvaŭ na «Fandoku». Bolš drobnyja vydatki na naždačku, łak, elektraenierhiju i inšaje mužčyna nie ličyć.
Układzienyja vydatki, kaža Siarhiej, akupilisia prykładna za hod.
«U maim vypadku heta maleńkaja padpracoŭka»
Siarhiej zarehistravany jak ramieśnik. Rekłamuje svaje pracy na Handlovaj placoŭcy Kufar, u Instagram, u supołkach u vajbierie. Na kirmašy pakul nie vychodziŭ.
Nazvać zaniatak pirahrafijaj vyhadnym biznesam mužčyna nie moža, tolki kali maleńkim dadatkam da zarobku.
«Pa-pieršaje, zakazy vielmi nierehularnyja, — kaža jon. — Byŭ pieryjad, u miesiac zakazvali pa 15 rabot, ja ź ciažkaściu spraŭlaŭsia. Byvaje, pa dźvie, piać, vosiem rabot u miesiac, a časam i nivodnaj. Tut mnohaje zaležyć ad nastroju, žadańnia, mahčymaściaŭ.
Chočaš hetym zajmacca, šukaješ klijentaŭ — zakazy buduć. Ale ŭ mianie asnoŭnaja praca ŭ try źmieny, u tym liku načnyja, dvoje dziaciej, budaŭnictva doma, aharod… Časam prosta nie chapaje času na ŭsio heta. Tak što ŭ maim vypadku heta maleńkaja padpracoŭka, dadatak da zarobku».
Darečy, raniej Siarhiej pradavaŭ svaje raboty i za miažu — u Polšču, byŭ adnojčy zakaz u Hrecyju. Cana dla zamiežnych zakazčykaŭ była značna vyšejšaja. Ale potym na pošcie jamu skazali, što patrabujecca daviedka ad śpiecyjalista ab tym, što karcina nie ŭjaŭlaje nijakaj kaštoŭnaści dla dziaržavy, atrymać takuju možna tolki ŭ Minsku.
Siarhiej adnojčy pasprabavaŭ heta zrabić, sama daviedka i daroha abyšlisia ŭ 60 rubloŭ. Zakazčyk z Polščy, jakomu pryplusavali hetuju sumu da koštu karciny (i dastaŭka ŭ Polšču abychodzicca ŭ 50-60 rubloŭ) skazaŭ, što dla jaho heta doraha, i admoviŭsia ad zamovy. Bolš Siarhiej nie rabiŭ sprobaŭ adpraŭlać raboty za miažu.
«Nie spraŭlaješsia z zamovami i biehaješ, jak udžaleny». Kaval z Mahiloŭščyny raskazaŭ, jak zrabiŭ chobi prafiesijaj
Biełaruski barbier źbiraje miljony prahladaŭ u tyktoku. Čym jon pryvablivaje?
«Žartam nazyvaju siabie knižnym narkamanam». Piensijanier z Baranavickaha rajona bolš za 40 hadoŭ źbiraje knihi, i ŭ jaho ich tysiačy
Kamientary