Jamu było 86 hadoŭ.
Na 87-m hodzie žyćcia pamior pravaabaronca, hramadski dziejač, dysident, Hieroj Ukrainy, deputat troch sklikańniaŭ i suaŭtar Kanstytucyi Ukrainy Stepan Chmara. Pra heta paviedamiła jaho žonka Raksałana.
«Ja nie chaču ŭ heta vieryć. Ja nie chaču heta pisać. Pamior moj samy rodny čałaviek na śviecie. Usio», — napisała jaho žonka Raksałana Chmara.
Apošnim časam jon ciažka chvareŭ, ale zastavaŭsia palityčna aktyŭnym.
Stepan Chmara naradziŭsia 12 kastryčnika 1937 hoda. Skončyŭ stamatałahičny fakultet Lvoŭskaha miedycynskaha instytuta (1964). Staŭ raspaŭsiudnikam samvydatu. U 1972 hodzie jon pačaŭ brać udzieł u vypusku padpolnaha časopisa «Ukrainski Vieśnik». U 1975 hodzie pravaachoŭnymi orhanami była zroblena pieršaja sproba aryštu, ale była zakrytaja ŭ suviazi z adsutnaściu dokazaŭ złačynstva.
U 1980 hodzie jaho aryštavali. Jon byŭ asudžany da siami hadoŭ pazbaŭleńnia voli i piaci hadoŭ vysyłki pa artykule «antysavieckaja ahitacyja i prapahanda». Ssyłku adbyvaŭ u Piermskaj vobłaści. Vyjšaŭšy ŭ 1987 hodzie na volu, jon braŭ aktyŭny ŭdzieł u adnaŭleńni Ukrainskaj Chielsinkskaj hrupy.
Uviesnu 1990 hoda Chmara byŭ abrany deputatam Viarchoŭnaj rady Ukrainy. Naležaŭ da Ukrainskaj respublikanskaj partyi, Ukrainskaj kansiervatyŭnaj respublikanskaj partyi, «Baćkaŭščyny» Julii Cimašenki.
Chmara — aŭtar knih «Etnacyd ukraincaŭ u SSSR» i «Hienieralny pahrom».
«Pahladzicie, što narabili mužčyny». Maryna Mientusava — pra žančyn, što vyratujuć śviet, pracu ŭ Rasii, asabistaje žyćcio i «Obyčnoje utro»38
Kamientary