Mova77

Movaznaŭcy vyznačylisia, jak pisać niekatoryja terminy pa-biełarusku

Mnohija z hetych słoŭ tyčacca pryrody.

U Biełarusi na praciahu niekalkich hadoŭ pracujuć nad elektronnym varyjantam Biełaruskaj encykłapiedyi. Pakul u im 10 raździełaŭ na troch movach — biełaruskaj, ruskaj i anhlijskaj.

Pra toje, jakija pytańni, źviazanyja ź biełaruskaj movaj, daviałosia vyrašać vučonym, na pres-kanfierencyi raskazaŭ dyrektar Instytuta movaznaŭstva Ihar Kapyłoŭ.

Pa jaho słovach, da siońnia zastajecca šmat niavyrašanych pytańniaŭ z terminałohijaj. Asabliva šmat ich było pry stvareńni artykułaŭ dla raździeła «Pryroda».

Kapyłoŭ adznačyŭ, što mnohija terminałahičnyja abaznačeńni raślin da apošniaha času nie byli adaptavanyja ŭ biełaruskaj movie. Naprykład, takija nazvy lišajnikaŭ, jak aliksoryja (łat — Alyxoria), artatelium (łat. Arthothelium), basedyna (łat. Bacidina), pleŭrastykta (let — Pleurosticta).

Belarusian encyclopedia biełaruskaja encykłapiedyja Biełorusskaja encikłopiedija
Pačatkovaja staronka prajekta «Biełaruskaja encykłapiedyja».

Vučonyja vyrašali taksama, jak lepš pisać asobnyja spałučeńni słoŭ, jakija ludzi pišuć pa-roznamu:

«U roznych piśmovych tekstach sustrakalisia varyjanty napisańnia sa słovami «asoby», «asablivy»: «asoby» abo «asablivy» atrad, «asobaje» abo «asablivaje» złučeńnie.

Pravioŭšy adpaviedny analiz, pryniali rašeńnie, što treba ŭžyvać spałučeńnie «asoby atrad», «asobaje złučeńnie».

Inšaja situacyja z ruskim «osobo ochraniajemyje prirodnyje tierritorii». U moŭnaj praktycy zafiksavana niekalki varyjantaŭ: «asoba achoŭvajemyja terytoryi», «asabliva achoŭnyja terytoryi», «asoba achoŭnyja terytoryi». Ni adzin ź isnujučych varyjantaŭ naš kalektyŭ nie pryniaŭ.

Byŭ vypracavany varyjant z ulikam asablivaściej užyvańnia dziejeprymietnikaŭ u biełaruskaj movie. Było prapanavana «asabliva achavanyja pryrodnyja terytoryi».

Tym bolš, što hety varyjant užo byŭ zaćvierdžany pry pierakładzie Kodeksa Respubliki Biełaruś ab nietrach».

Byli pytańni i adnosna niekatorych nazvaŭ ryby, naprykład, «uklejka». Vučonyja prapanavali ŭžyć nacyjanalny varyjant — «vierchavodka».

Vialisia dyskusii i adnosna słovazłučeńnia «korovoj słoj lišajnikov». U vyniku pryjšli da taho, što pravilny pierakład — «karavy słoj».

Pry pracy nad raździełam pa historyi vučonym-movaznaŭcam daviałosia taksama vyrašać pytańni ź pierakładam niekatorych nazvaŭ i terminaŭ, jakija byli tolki na niamieckaj movie. «Daviałosia navat vypraŭlać niekatoryja pamyłki, nierasčytanyja litary ŭ nazvach na niamieckaj movie», — zaŭvažyŭ Kapyłoŭ.

Kamientary7

  • Pcič
    14.11.2024
    Darujcie, u hetym kamientary słova "rusizm" nie pisaŭ, u mianie było bolš padychodziačaje słova, a heta praca miascovaha maderatara.
  • .
    14.11.2024
    Małajcy, što raspracoŭvajuć navukovuju terminałohiju.

    A voś z historyjaj sumna, novyja tendencyi:
    "Anieksiravany Polščaj Zachodni rehijon Biełarusi (1921–1939 hh.)"

    U Rasiejskaj Impieryi i Savieckim Sajuzie my "u składzie", a ŭ hetym vypadku "aneksija".
    Typa: "našy słaŭnyja partyzany", "ich haniebnyja terarysty".

    I pieršapačatkova adčyniajecca "Rus" viersija encykłapiedyi.
  • Hžečny litvin
    14.11.2024
    [Red. vydalena]

«Skazaŭ: ja tut ničoha prasić nie budu». Žonka raskazała, jak Vieramiejčyka pryznali pahrozaj u Litvie

«Skazaŭ: ja tut ničoha prasić nie budu». Žonka raskazała, jak Vieramiejčyka pryznali pahrozaj u Litvie

Usie naviny →
Usie naviny

Siaścior-biełarusak, jakija źnikli ŭ tureckich harach, znajšli žyvymi5

Niejrasietki mohuć vypadkova vydać instrukcyju stvareńnia jadziernaj zbroi?

U Azii zatrymali byłoha bajca Pałka Kalinoŭskaha20

Pamiłavali jašče 32 palitviaźniaŭ9

Komik Naryškin raskazaŭ, jak jamu zabaranili ŭjezd u Litvu2

«Nas, ličy, vykrali!» Chłopiec ź dziaŭčynaj nie vyjšli z aŭtobusa na kančatkovym prypynku, i kiroŭca źvioz ich2

Kapitanam kitajskaha sudna, jakoje padazrajuć u paškodžańni kabielaŭ na dnie Bałtyjskaha mora, akazaŭsia hramadzianin Rasii5

U Minsku ludzi ŭnačy vystrojvajucca ŭ čerhi, kab kupić redkija maniety

Rasijski samalot skinuŭ bombu na škołu ŭ Biełharadskaj vobłaści4

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

«Skazaŭ: ja tut ničoha prasić nie budu». Žonka raskazała, jak Vieramiejčyka pryznali pahrozaj u Litvie

«Skazaŭ: ja tut ničoha prasić nie budu». Žonka raskazała, jak Vieramiejčyka pryznali pahrozaj u Litvie

Hałoŭnaje
Usie naviny →