«Pražyć miesiac na stypiendyju atrymałasia, ale heta było vielmi sumna». Biełaruskija studenty raskazali, jak jany žyvuć i kolki traciać
Mienavita ŭ junactvie ŭ čałavieka masa žadańniaŭ i patrebaŭ, ale čaściakom zusim nievialiki biudžet dla ich uvasableńnia ŭ žyćcio. Asabliva ciažka byvaje ŭ pieryjad studenctva, kali samomu paŭnavartasna zarablać ŭsio ž taki składana. Myfin.by zapytaŭsia ŭ biełaruskich studentaŭ, jak im žyviecca padčas vučoby i dzie jany biaruć hrošy na ježu i zabavy.
«Pajšła na «zavočku», kab pracavać i mieć ułasny dachod»
Ola
Ja vučusia ŭžo ŭ druhim pa liku VNU. Adrazu paśla škoły pastupiła ŭ MDŁU na dzionnaje biaspłatnaje navučańnie, bo vielmi padabałasia vyvučeńnie zamiežnych moŭ. Na momant pastupleńnia ŭžo viedała anhlijskuju na ŭzroŭni V2 i niamieckuju na ŭzroŭni V1. Ale vyvučeńnie moŭ «uhłyb» mnie nie zajšło, stała sumna. I ja pajšła adtul paśla 1-ha kursa, vyrašyŭšy hadok papracavać i padumać, čamu navučycca dalej.
Uziała akademičny adpačynak i ŭładkavałasia na pracu ŭ vielmi papularnuju ciapier kramu kaśmietyki. Heta byŭ niezabyŭny i prykolny vopyt. Dla siabie ja adkryła, što dobra mahu ładzić ź ludźmi, umieju pradavać, mahu vykrucicca ź vielmi kanfliktnych situacyj biez strat.
Ale pastupova pastajannaja intensiŭnaja praca ź ludźmi mnie nadakučyła, i praz paŭhoda ja syšła adtul. Adčuŭšy raskošu ŭłasnych hrošaj, ja amal adrazu stała šukać nastupnuju pracu. Znajšła ŭ ahienctvie pa nieruchomaści. Vopyt tam nie patrabavaŭsia. Stała ahientam pa zdačy ŭ arendu kvater.
Sama pa sabie praca nie vielmi spadabałasia, zarablała mała, a voś praca z dakumientami i damovami zacikaviła. I ja vyrašyła padacca ŭ jurysty. Hetym letam pastupiła ŭ BDU na zavočnaje adździaleńnie jurydyčnaha fakulteta. Voś hetaja vučoba mnie ŭ kajf.
Na «zavočku» pajšła, kab praciahvać pracavać i mieć ułasny dachod. Baćki mianie całkam zabiaśpiečvajuć, ale mnie padabajecca adčuvać siabie samastojnaj i nie prasić hrošy na lubuju drobiaź.
Žyvu ŭ kvatery z baćkami. Raniej žyła ŭ našaj druhoj kvatery, jakaja ŭžo ličycca majoj. Ale potym vyrašyła, što lepš budu z baćkami, — jany ŭ mianie nienapružnyja, a dachod ad zdačy kvatery mnie spatrebicca. Tak što moj dachod ciapier składaje prykładna 300 dalaraŭ ad zdačy kvatery plus 800 rubloŭ ad pracy administrataram u adździaleńni adnaho z bankaŭ na paŭstaŭki.
Zarpłatu ja traču na siabie ŭ nul: na prajezd, ježu pa-za domam, vopratku i zabavy, a dachod ad arendy adkładaju na padarožža. Z bujnymi pakupkami ŭ vyhladzie noŭtbuka dapamahajuć baćki. I pastajannaja najaŭnaść dobraj ježy ŭ chaładzilniku — taksama ich zasłuha.
«Kali zakančvajucca hrošy, prosta kažu pra heta mamie»
Aryna
Vučusia ja na płatnym adździaleńni ŭ BDU. Abranaja śpiecyjalnaść, źviazanaja ź infarmacyjnymi technałohijami, užo nie vielmi padabajecca. Ź niekalkimi pradmietami ja vielmi ciažka spraŭlajusia, tolki z dapamohaj chłopcaŭ-adnakurśnikaŭ.
Tamu ciapier vyrašyła jašče pajści na dobryja kursy markietołahaŭ — moža, potym budzie mahčymaść pracavać na styku śpiecyjalnaściaŭ. Žyvu piermanientna albo sama ŭ baćkoŭskaj kvatery, albo razam ź imi ŭ domie. Finansami mianie całkam zabiaśpiečvajuć baćki.
Ja nie marnatraŭca, ale i pra toje, ci vypić kavy ŭ dobraj kaviarni, nie zadumvajusia. Mahu chadzić tudy choć kožny dzień. Kali zakančvajucca hrošy, prosta kažu pra heta mamie.
Za miesiac na ježu pa-za domam, prajezd u hramadskim transparcie i na taksi, zabavy i kaśmietyku traču ŭ siarednim kala 1000 rubloŭ. Mama ŭ mianie arhanizavanaja, jana viadzie ŭsie vydatki ŭ prahramie, tamu kožny miesiac vidać, kolki mnie dali kišennych hrošaj. Adzieńnie ŭ hetuju sumu nie ŭvachodzić.
«Padaryli babulinu kvateru i skazali: «Dalej sam»
Jahor
Ja vučusia ŭ Akademii mastactvaŭ na tvorčaj śpiecyjalnaści. Stypiendyja — kala 170 rubloŭ. Baćki padaryli mnie babulinu kvateru i skazali, što na hetym usio, istotna dapamahać materyjalna nie buduć, ale, pakul vučusia, mahu žyć u ich i nie tracicca na ježu. Naohuł moj vybar prafiesii jany nie ŭchvalili i spadziavalisia, što jašče i takim čynam zmohuć na mianie paŭpłyvać.
Była dumka praciahvać žyć ź imi, zdavać kvateru i tracić hetyja dalaraŭ z 250-300. Ale potym my z majoj dziaŭčynaj vyrašyli źjechacca. Jana, akramia vučoby ŭ VNU, padzarablała bryvistkaj. U vyniku naš ahulny biudžet składaŭ dźvie stypiendyi 170 + 140 rubloŭ i jaje dadatkovy zarobak u rajonie 600 rubloŭ. My ŭsio heta vydatkoŭvali na prajezd i prajadali.
Ja adčuvaŭ siabie niajomka ŭ hetaj situacyi, choć siabar pierakonvaŭ, što žyviem ža my ŭ majoj kvatery, a heta taksama niamała. Padpracoŭvać u mianie niama asablivaj mahčymaści z-za zaniatkaŭ, jakija raskidanyja na praciahu dnia.
Dziaŭčynie nadakučyła, što jaje materyjalny ŭniosak istotniejšy na hetym etapie i što jana nie moža tracić bolš na siabie. My pačali svarycca, i jana źjechała da svaich baćkoŭ.
Pakul žyvu na stypiendyju, zajazdžaju da baćkoŭ pajeści. Uletku płanuju pasprabavać pracavać na ŭsiakich mierapryjemstvach jak akcior. Kali nie atrymajecca z dadatkovym zarobkam, to viarnusia žyć da baćkoŭ, a kvateru budu zdavać.
«Babula štomiesiac daje 350 rubloŭ, dziadula ŭpotaj padkidvaje jašče»
Žana
Ja vučusia na 2-m kursie ŭ BDEU, žyvu ŭ kvatery z ajčymam i małodšaj siastroj. Mama niekalki hadoŭ tamu źjechała ŭ inšuju krainu da novaha muža.
Žyvu ja, pa sutnaści, aŭtanomna ad ajčyma, trymaju svaju ježu ŭ chaładzilniku. Stypiendyja ŭ mianie kala 150 rubloŭ — navat na štodzionnyja vydatki heta vielmi mała. Bolš-mienš narmalna pražyć na jaje składana.
U nas vypracavałasia sistema: babula daje mnie 350 rubloŭ na miesiac i kuplaje dadatkova (raz u miesiac) usiakuju zubnuju pastu, prakładki, parašok i inšaje. Jany ź dziadulem zdajuć druhuju kvateru i tamu majuć mahčymaść mnie tak dapamahać.
Praŭda, i za vynikovy biudžet u 500 rubloŭ, byvaje, vychodžu. Zvyčajna heta adbyvajecca, kali ja zanadta časta zachodžu ŭ kaviarni, kuplaju niešta z adzieńnia abo zachodžu ŭ kramu kaśmietyki «prosta pahladzieć», a vychodžu adtul biez sumy pamieram sa stypiendyju. Tady ja idu da dziaduli, i jon upotaj ad babuli ratuje mianie.
Plus na vychadnych ja tusujusia, viadoma, ź siabrami, a načuju ŭ babuli ź dziadulem: u ich spakojna, smačna, biaspłatna… I jość adčuvańnie sapraŭdnaha doma, jakoha ŭ mianie było mała z baćkami.
«Pražyć miesiac na stypiendyju ŭ mianie atrymałasia, ale heta było vielmi sumnaje žyćcio»
Iłona
Pastupiŭšy ŭ kaledž, ja atrymlivała stypiendyju ŭ rajonie 30 jeŭra. U pieršy miesiac vučoby ja pastaviła sabie metu pražyć na jaje i horda admoviłasia ad kišennych hrošaj ad baćkoŭ. Z ulikam taho, što žyvu to ja z baćkami, usio atrymałasia, ale heta była vielmi sumnaje žyćcio. Z radaściaŭ — tolki tannyja pirožnyja i kava z Hotfix. I toje nie kožny dzień. A pobač bolš «hrašovyja» siabroŭki, jakija paśla zaniatkaŭ to ŭ «Ćjery» — heta rubloŭ ad 12 za kavu i smakotka, a to i ŭ «Zierno» — a heta minimum 20 rubloŭ za toj ža nabor.
Uvohule, pakazvajučy charaktar, miesiac ja pražyła, a na nastupny radasna ŭziała jašče 200 rubloŭ u baćkoŭ. Z hetym dadatkam chapała i ŭ kaviaryńki časam zajści, i niešta z kaśmietyki kupić nieabchodnaje. A ŭsie bolš bujnyja vydatki: adzieńnie, pajezdki kudyści — heta ŭžo za dadatkovyja hrošy baćkoŭ.
U hetym hodzie my z baćkami haściavali ŭ siastry, jakaja žyvie ŭ muža ŭ Italii. Paśla pajezdki ja vyrašyła: chaču žyć nie horš, a dla hetaha mnie treba samoj zarablać hrošy. Tamu letam paśla kaledža ja pajšła vučycca nie na dzionnaje, jak płanavała pieršapačatkova, a na zavočnaje adździaleńnie BDEU. Ciapier ja pracuju na dźviuch rabotach: adna — aktrysaj u tematyčnym parku (bałazie doŭha chadziła ŭ teatralnyja hurtki), druhaja — u dziaržustanovie na paŭstaŭki.
U sumie zarablaju da 3000 rubloŭ u miesiac, u asnoŭnym za košt parku, dzie jašče dapamahaju ź viadzieńniem akaŭntaŭ u sacsietkach, mantažom videa, stvareńniem scenaryjaŭ i ŭsim, čym pryjdziecca.
Traču ŭ miesiac rubloŭ z 800: 100 daju baćkam na pradukty, kab adčuć svoj uniosak u siamiejny biudžet, astatnija 700 — heta ježa va ŭstanovach hramadskaha charčavańnia, prajezd, kvitki ŭ kino i teatry, drobnyja pakupki i radaści.
Što zastałosia — mianiaju na valutu i raźmiarkoŭvaju: adna skrynka — na padarožža ŭ jeŭra, tamu što chaču ŭ Jeŭropu letam, druhaja — prosta aščadžańni ŭ dalarach.
«Baćki ŭžo burčać, kab znajšoŭ sabie padpracoŭku»
Bahdan
Vučusia ŭ Polščy ŭ płatnaj VNU markietynhu, užo na 2-m kursie. Biudžet za miesiac atrymlivajecca niemaleńki — prykładna 1300 dalaraŭ. Baćki ŭžo burčać, kab znajšoŭ sabie tam padpracoŭku.
VNU internatam zabiaśpiečvaŭ tolki na 1-m kursie, jano abychodziłasia ŭ 100 dalaraŭ, žyŭ u pakoi na dvaich. Ciapier zdymaju kvateru (jeŭraadnušku: studyja + spalnia) u sučasnym zakrytym kvartale ŭ Varšavie za 800 dalaraŭ miesiac. Možna było b arandavać na dvaich, ale paśla vopytu žyćcia ŭ internacie nie nadta chočacca, pakul baćki hatovyja płacić za asobnuju.
Plus 500 dalaraŭ baćki štomiesiac dajuć na vydatki. Vydatkoŭvaju ich u nul.
Možna było b i bolš aščadžać, naprykład, hatavać samomu, tym bolš što heta nie vielmi składana i časta smačniej, čym u ustanovach. Ale pakul čaściej žyvu na pachodach u kaviarni i dastaŭkach ježy.
Pasprabavaŭ pracavać u sietcy tannych kaviarniaŭ — nie spadabałasia, vytrymaŭ 2 tydni. Absłuhoŭvańnie — nie maja śfiera.
Jašče sprabavaŭ zarabić usialakimi anłajn-štukami. Naprykład, kuplaŭ NFT-krasoŭki, kab zarablać kryptavalutu na prabiežkach i špacyrach i potym vyhadna pradać. Niešta časam zarablaŭ, ale ŭ vyniku syšoŭ u minus.
«Płaču za vučobu, a dziciaci zaliki staviać za ŭdzieł u praŭładnych mitynhach». Biełarusy raskazali, što dumajuć pra zabaronu na adukacyju za miažoj
«Skažu pra ścipłaść biełarusaŭ — my byli hołyja, a jon nie pahladzieŭ na maje cycki». Dziaŭčaty — pra niestandartnyja spatkańni
Rasijski student z dapamohaj štučnaha intelektu znajšoŭ sabie dziaŭčynu. Historyja dajšła da prapanovy šlubu
«Navat jaho prychilniki zrazumieli, što žyć jak raniej užo nie atrymajecca». Biełarusy raskazali pra atmaśfieru ŭ krainie napiaredadni vybaraŭ8
Kamientary