Japoniec chacieŭ vyvučyć biełaruskuju movu, ale nie znajšoŭ u Minsku nivodnaj škoły
Chłopiec pierajechaŭ u Biełaruś, kab paznajomicca ź mientalitetam i vyvučyć movy, ale sutyknuŭsia ź niečakanaj prablemaj, jakaja pakazvaje sapraŭdnaje moŭnaje stanovišča ŭ krainie.
Šynsuke Sindo pakinuŭ svoj rodny horad Ciba, što za 40 km ad Tokia, 10 miesiacaŭ tamu. Pierad adjezdam jon aznajomiŭsia z historyjaj Biełarusi, ale nie viedaŭ ani słova pa-biełarusku ci pa-rusku. Ich jon pačaŭ asvojvaŭ samastojna pa pryjeździe.
Kab praktykavać svaje viedy, Šynsuke zavioŭ u tyktoku kanał «Sucharaŭski siohun», na jakim razmaŭlaje i pa-rusku, i pa-biełarusku. Najbolšy vodklik, viadoma, majuć jahonyja biełaruskamoŭnyja roliki. I choć Šynsuke pryznajecca, što rabić kantent pa-biełarusku ciažka, jon ličyć, što viedać movu krainy — heta danina pavahi.
«Kali ja havaru pa-biełarusku — ludziam padabajecca».
Vidać niezdarma prarasijskija siły zmahajucca z abviestkami ŭ transparcie, bo pieršaj frazaj, jakuju japoniec vyvučyŭ pa-biełarusku paśla pryjezdu ŭ krainu, stała «Nastupny prypynak Łabanka, 99. Aściarožna, dźviery začyniajucca». (Taki prypynak jość u rajonie Sucharava).
Usie roliki źniatyja ŭ iranična-žartaŭlivaj formie. Pieryjadyčna japoniec niesurjozna paraŭnoŭvaje žyćcio ŭ Biełarusi i Japonii. Naprykład, «Makdonalds» u jaho na radzimie nie maje bulby pa-viaskovamu! Jość u Šynsuke i biełaruskaja vyšyvanka, jakuju jamu padaryŭ na dzień narodzinaŭ siabar-biełarus — jaje jon ličyć najlepšym adzieńniem u svaim harderobie.
U niekatorych videa tyktokier daje fiłasofskija parady pra žyćcio, dzielicca ŭłasnymi nazirańniami i drobiaziami sa svajho žyćcia. Naprykład, jaho ździviła, što ŭ Biełarusi letam davoli doŭhi dzień, jašče ŭ 9 viečara śvietła, bo ŭ Japonii inakš. Heta źviazana z tym, što Japonija našmat bližej da ekvatara i pierachodnyja fazy pamiž dniom i nočču našmat karaciejšyja.
U adnym sa svaich rolikaŭ jon raspavioŭ, jak sprabavaŭ parazmaŭlać pa-biełarusku ŭ minskaj kramie, ale jamu adkazali pa-rusku. Takija situacyi padšturchoŭvajuć maładoha japonca davać moŭnyja parady samim biełarusam.
«Va ŭsioj Biełarusi ruskaja mova vyciaśniaje biełaruskuju, ale nie treba być supierhierojem, kab źmianić situacyju, tamu što tvaja zvyšzdolnaść — heta razmaŭlać pa-biełarusku», — natchniaje biełarusaŭ japoniec u šapcy-vušancy pad himn SSSR.
Japoniec kaža, što razumieje tych, chto zdymaje pa-biełarusku vyklučna roliki pra pryhožuju krainu i samu movu. Ale heta, na jaho dumku, robić biełaruskuju «babulinaj movaj».
«Bo nie bačym naturalnaha kantentu. Nie bačym chłapcoŭ, jakija hulajuć u «Dotu» pa-biełarusku, nie bačym miemaŭ, my nie bačym šytpostynhu, my nie bačym sihmy, my nie bačym mjuinhu pa-biełarusku. My pavinny rabić taki kantent», — tłumačyć svajo mierkavańnie Šynsuke.
Sam Šynsuke razumieje, što jahonaja biełaruskaja mova dalokaja ad idealnaj, ale biełarusy ŭ kamientaryjach jamu pišuć, što jon havoryć lepš, čym jany sami.
«Dyk davajcie, u vas 10 hadoŭ biełaruskaj adukacyi, a ŭ mianie niama. Ja mahu tolki čytać scenaryj, ale vy ŭ stanie zrabić lepš!» — pierakonvaje tyktokier biełaruskich padpisčykaŭ.
Rolik pra bieznadziejnyja pošuki škoły biełaruskaj movy dla zamiežnikaŭ.
Kab palepšyć svajo vałodańnie movaj, japoniec na praciahu apošniaha miesiaca šukaŭ moŭnuju škołu, u jakoj by jamu dapamahli vyvučyć biełaruskuju movu.
Ale, jak vyjaviłasia, va ŭsioj stalicy Biełarusi niama nivodnaha miesca, dzie b vučyli zamiežnikaŭ nacyjanalnaj movie.
«Jak zamiežnik pavinien vyvučyć hetuju movu?» — aburajecca japoniec.
Videa z tyktoka zalacieła ŭ biełaruski tvitar, karystalniki jakoha aburylisia dzivosami dziaržaŭnaha «dvuchmoŭja» ŭ Biełarusi, dzie byccam by nichto nie zabaraniaje razmaŭlać na biełaruskaj movie, ale i ničoha nie robić dla jaje prasoŭvańnia.
Biełarusy pryhadali, što kaliści byli intensiŭnyja kursy i letnik dla zamiežnikaŭ pry BDU i MDŁU, ale siońnia adšukać pra ich choć jakuju infarmacyju niemahčyma. Dla anhłamoŭnych taksama isnujuć kursy ŭ Centry słavianskich moŭ i kultur, ale praz mały popyt vielmi redka nabirajecca hrupa.
Najpraściejšym šlacham zastajecca adšukać pryvatnaha repietytara, jak prapanujuć Šynsuke jahonyja padpisčyki.
-
Forum apazicyi nazyvajecca «Biełarusy hodnyja lepšaha». A pa-biełarusku pravilna tak kazać?
-
U ruskamoŭnaj Vikipiedyi płanujuć viarnuć nazvu Biełaruś. Dla Biełoruśsii nie zastałosia arhumientaŭ
-
Čat GPT vałodaje biełaruskaj movaj nie prosta dobra, a bliskuča. I prymaje kamandy, i pierakładaje, i redahuje teksty
Taksistam u Minsku paviedamili, što ŭ dzień vybaraŭ nie budzie internetu14
Kamientary