Навукоўцы кажуць, што правільна пастаўленае пытанне вядзе да адкрыцця. Дакладнае пытанне бывае каштоўнейшае за шмат якія канцэпцыі.
Выступ Аляксандра Лукашэнкі на Раство Хрыстова меў унікальную частку, прысвечаную царкве, святарам і дзяржаве. Я зрабіў з яго разважанняў нарэзку, а пры канцы тэксту сфармулюю 13 пытанняў-загадак, якія ён паставіў.
Паводле слоў кіраўніка дзяржавы, ён не разумее тэзіса «царква па-за дзяржавай і аддзеленая ад дзяржавы». «Сёння царква ў Беларусі ператварылася ў адзін з апірышчаў нашай дзяржавы, які забяспечвае разам з іншымі зацікаўленымі органамі ўлады і арганізацыямі баланс нашага грамадства»
«Вы мне адкажыце на адно пытанне — у нас царква дзейнічае ў адпаведнасці з законам, Канстытуцыяй? Вядома. А хто стварае закон і Канстытуцыю? Дзяржава, яго прадстаўнікі. Вось і адказ на пытанне аб рэальным становішчы спраў».
«Дый царква ў апошні час, пасля распаду Савецкага Саюза, — з тых часоў я не чуў, каб яна педаліравала тэму — мы па-за дзяржавай. Я не чуў, каб наша Руская праваслаўная царква пра гэта заяўляла».
«Царква як была, так і застанецца адным з слупоў, асноўных апірышчаў нашай дзяржавы». «І ўсе ў царкве, прабачце мяне за гэтую заўвагу, як прэзідэнт і кіраўнік дзяржавы я магу гэта сказаць, павінны разумець: царква дзейнічае і функцыянуе ва ўмовах суверэннай і незалежнай дзяржавы».
«Так, мы частка гэтага праваслаўнага свету, які называецца Руская праваслаўная царква. Мы не імкнёмся там да нейкай незразумелай аўтаноміі і самастойнасці, хоць шчыра скажу — мы гэта абмяркуем яшчэ на сустрэчы са святарамі — царква павінна развівацца».
«Царква не павінна спыняцца на адным і тым жа. Я ўжо не аднойчы звяртаў на гэта ўвагу — нашай царкве трэба ўдасканальвацца. І я як кіраўнік дзяржавы, наколькі гэта магчыма, буду гэтаму спрыяць, ня нагнятаючы абстаноўкі».
«Мы не былі суверэннай незалежнай дзяржавай у такой ступені, у якой з'яўляемся цяпер. Натуральна, усе інстытуты ўлады і арганізацыі, у тым ліку царква, павінны прыстасоўвацца да гэтага, таксама ўдасканальвацца ў гэтым кірунку. Але яшчэ раз падкрэсліваю, ўсе мы, і царква павінны разумець — мы суверэнныя і незалежныя».
«Ведаю, што ў нас ёсць шмат святароў, якія чагосьці чакаюць ад прэзідэнта. Яшчэ раз падкрэсліваю — не месца сёння дэбатаваць на гэтую тэму, мы гэта абмяркуем на нашай маючай адбыцца сустрэчы. Але галоўнае я сказаў — вы дзейнічаеце у суверэннай і незалежнай дзяржаве. У нас заўсёды была адзіная і прыгожая царква, я маю на ўвазе не толькі нашы будынкі і храмы, — душой народа была царква. І яна заўсёды такі застанецца». «Нікому не будзе дазволена парушыць адзінства нашай царквы. Як хочаце, так і разумейце мяне. Царква ў нас была прыкладам для пераймання ва ўсім свеце. Такім яна і застанецца». «Недахопы ёсць усюды, але ў нас у цэлым добрыя святары. Дай Бог, каб такія былі ў любой дзяржаве. І я думаю, што здаровыя сілы, а іх пераважная большасць, заўсёды будуць мець і перавагу ў вызначэнні шляхоў развіцця нашай царквы, роўна як і нашай дзяржавы».
І вось 13 пытанняў і загадак ад Лукашэнкі з прачытанага.
- Што такое «царква … аддзеленая ад дзяржавы»?
- Што такое «Царква як была, так і застанецца адным з слупоў, асноўных апірышчаў нашай дзяржавы»?
- «…у нас царква дзейнічае ў адпаведнасці з законам, Канстытуцыяй».
- Ці сказана ў Канстытуцыі, што «Царква як была, так і застанецца адным з слупоў, асноўных апірышчаў нашай дзяржавы?»
- Хто такія ў Беларусі «мы частка гэтага праваслаўнага свету, які называецца Руская праваслаўная царква»?
- Да чаго яны не імкнуцца? «Мы не імкнёмся там да нейкай незразумелай аўтаноміі і самастойнасці«.
- Як «царква павінна развівацца і ўдасканальвацца»?
- Якім чынам усе «інстытуты ўлады і арганізацыі, у тым ліку царква, павінны прыстасоўвацца да суверэннай незалежнай дзяржавы»? Яны што, дагэтуль дзейнічаюць як ў залежнай і не суверэннай дзяржаве?
- Чаго «шмат святароў чакаюць ад прэзідэнта»?
- Хто такія ў царкве «здаровыя сілы, якіх пераважная большасць»?
- Якім чынам«здаровыя сілы заўсёды будуць мець і перавагу ў вызначэнні шляхоў развіцця … нашай дзяржавы»?
- Хто такія нездаровыя сілы ў царкве?
- Што будзе рабіць А.Лукашэнка з нездаровымі сіламі ў царкве?
Пад час прамовы Лукашэнка ўжыў выраз:
Як хочаце, так і разумейце мяне.
Цікава, як чытачы зразумелі гэтыя пытанні і адказы на загадкі? Іх пільны чытач можа знайсьці ў тэксце і больш. Але хаця б на гэтыя даць адказы.
Каментары