• Навіны
  • Вайна
  • Эканоміка
  • Грамадства
  • Усяго патроху
  • Культура
бел / рус
  • Эканоміка
  • Грамадства
  • Здарэнні
  • Свет
  • Спорт
  • Аўто
  • Меркаванні
  • Ад рэдакцыі
  • Вайна
Меркаванні
Фота 1 з 5

Цімох Акудовіч

27.05.2022 / 20:30

Чаму адзіная дзяржаўная мова — не выйсце для беларусаў. Меркаванне

Дзяржава не дапаможа. Значэнне дзяржавы для беларусізацыі — пераацэненае, а адзіная дзяржаўная мова — пусты і састарэлы канцэпт. Мы мусім самі ратаваць беларускую мову. Такія галоўныя думкі выступу гісторыка Цімоха Акудовіча ў «Беларускім калегіуме», дзе абмяркоўвалі тэму беларусізацыі беларусаў. Вось што прапануе рабіць Акудовіч.

Цімох Акудовіч

Паводле Акудовіча, моўная сітуацыя ў краіне не прааналізаваная, мы не разумеем цяперашняга становішча (колькі беларускамоўных, колькі чалавек стала такімі ў апошні час, якая была матывацыя і г.д.), не бачым, што мы павінны рабіць далей, колькі мы хочам мець беларускамоўных, каб гэта была «беларуская Беларусь». 

Паводле выступоўцы, за апошнія 30 гадоў з беларускай мовай здарыліся фенаменальныя змены. Яна з сялянскай мовы стала мовай багемы ў 1990-я, пасля цягам 20 гадоў гэты статус пашырыўся да «мовы сярэдняга класу. Паступова стала мовай «нейтральнай зоны», мовай для ўсіх. І ў 20-я выбухнула новымі сэнсамі.

Але за гэтыя гады не было тэксту, які б асэнсоўваў трансфармацыі беларускай мовы.

Выступоўца лічыць, што цяпер важна «абудзіць» даследчыкаў.

Бо замест грунтоўнай размовы, мы таўчэмся вакол адной фразы ‒ «адзіная дзяржаўная мова». А гэты тэрмін Акудовіч лічыць «састарэлым, крыху неадэкватным і пустым, бо няясна, што ўнутры».

 Тры галоўныя інструменты дзяржавы

Акудовіч мяркуе, што канцэпт адзінай дзяржаўнай беларускай мовы расце з папярэдніх стагоддзяў, калі ўплыў дзяржавы быў моцны, а народ размаўляў на той мове, на якой загадала дзяржава.

Тры галоўныя інструменты дзяржавы — СМІ, школа і дзяржапарат, і Акудовіч бачыць іх значэнне сёння не такім, якім яно было раней.

СМІ. «Нават калі ў 20-м стагоддзі ўсе верылі СМІ, наколькі гэта будзе працаваць у 21-м?» — задаецца пытаннем выступоўца. Наколькі загад «Саўбелцы» і ТБ працаваць па-беларуску рэальна паўплывае на моўную сітуацыю ў Беларусі?

Акудовіч выказвае сумнеў. То-бок ён лічыць гэта чыннікам, але наколькі эфектыўным? Паводле эксперта, дзяржаўныя СМІ могуць даць нават негатыўную аддачу для беларускасці, бо «Саўбелка» заўсёды застанецца «Саўбелкай». Дзяржаўная прэса пры любой уладзе — дзяржаўная прэса.

«І тая чысціня беларускай мовы, якая асацыюецца са свабодай і незалежнасцю, яна можа быць нават пашкоджаная махровымі дзяржаўнымі СМІ».

Чыноўнікі. Існуе меркаванне, што для беларусізацыі вельмі важна, каб на беларускай сталі размаўляць чыноўнікі. Акудовіч кажа, што не можа гэтага зразумець.

Для чаго гэта патрэбна? Каб людзі, якія прыходзяць да чыноўнікаў, беларусізаваліся, ці каб самі чыноўнікі сталі беларускамоўнымі?

Пытанне і наконт прэзідэнта. Найбліжэйшых прэзідэнтаў, мяркуе Акудовіч, будуць вельмі не любіць, бо трэба будзе прымаць шмат непапулярных рашэнняў; процьма дрэнных людзей, прагназуе Акудовіч, патрапяць ва ўладу — «і гэта ўсё будзе па-беларуску».

Акудовіч кажа, што трэба разумець рызыкі, што статус беларускай мовы, як сімвала дабра, справядлівасці, можа быць пашкоджаны, а гэта напрацаваны сімвалізм, і ён — каштоўнасць.

Школа. Акудовіч выказвае сумнеў і ў тым, што школа — гэта інструмент беларусізацыі. Паводле яго, інструмент беларусізацыі — сям’я, і найперш у сям’і дзіця становіцца беларускамоўным. Хаця, кажа Акудовіч, бываюць выпадкі, калі дзіця трапляе ў «дрэнную» кампанію і становіцца беларускамоўным.

Ён лічыць, што нам трэба беларусізаваць дарослых, а ўжо тыя павінны выхоўваць дзяцей беларускамоўнымі і выстаўляць школам патрабаванне, на якой мове яны хочуць бачыць адукацыю для дзяцей. Паводле Акудовіча, толькі такім чынам можна беларусізаваць школу.

Школа — гэта маркер беларускасці (тое, па чым мы бачым, наколькі грамадства беларусізавалася), а не інструмент, лічыць выступоўца.

«Школа — важная падпорка для беларусізацыі, але гэта мы робім школы беларускамоўнымі, гэта наша патрабаванне, пад якое дзяржава павінна падладжвацца».

Усе гэтыя ідэі, кажа выступоўца, ідуць з 20 стагоддзя, а ў 21 стагоддзі састарэлі. Сёння гэтыя інструменты мы маем па-за межамі дзяржавы. І лепей, канечне, было б з дапамогай дзяржавы іх развіваць, але не трэба чакаць, пакуль сістэма стане «нашай», каб пачаць нешта рабіць.

«З дзяржаваю было б прасцей, несумненна, але гэта ўжо не той Левіяфан, які быў раней».

Акудовіч мяркуе, што мы павінны падыходзіць да беларусізацыі з розумам, а не з пазіцыі «вярніце нам наш 95-ы».

Сёння, можа, 3% (дакладныя лічбы невядомыя) — цалкам беларускамоўныя, але пры гэтым вялізная колькасць беларусаў лічыць беларускую роднай, а яшчэ больш — калі не роднай, то каштоўнасцю для беларусаў, тое, што мы павінны захоўваць. «І мы павінны пабудаваць канструкцыю, якая абапіралася б на рэальнасць», — упэўнены Акудовіч.

Мова як праект

Паводле выступоўцы, у людзей няма разумення, што будзе, калі дзяржава пяройдзе на адзіную дзяржаўную. Звычайна гэта зводзіцца да таго, што ўсё будзе беларускамоўнае, але вас, рускамоўных, мы чапаць не будзем. Нічога больш грунтоўнага не было, кажа ён.

Акудовіч мяркуе, што беларусы нават сёння не прагаласавалі б за адзіную дзяржаўную мову.

Ён прапануе больш практычна глядзець на развіццё беларускай мовы, убачыць яе, як праблему, праект, выкрасліўшы пры гэтым з умоў задачы дзяржаву.

Сёння высілкі па беларусізацыі — разрозненыя. Так, тысячы людзей працуюць на беларушчыну — курсы, заняткі, кніжкі, лекцыі, у розных сферах беларусы пачынаюць размаўляць па-беларуску. Гэта магутны паток, але робіцца гэта па прынцыпе «пакуль мы пад гэтай моўнай акупацыяй, то давайце рабіць хоць нешта, ад кожнага крыху». Ніякага супольнага плана і маштабнага бачання няма, кажа Акудовіч.

А чаму б нам не паставіць гэта як задачу? На колькі працэнтаў мы хочам павялічыць колькасць беларускамоўных? Можа, у гэтым дапамогуць маркетолагі? Чаму б не — ставіць выклік выступоўца. 

Мы мала выкарыстоўваем магчымасці 21 стагоддзя, лічыць Акудовіч. Навошта беларусізаваць дзяржаўны апарат? Каб ён беларусізаваў беларусаў? Можна пайсці напрасткі і пачаць беларусізаваць беларусаў тут і цяпер.

Трэба пазбаўляць беларускую мову арэолу сакральнасці, якая мусіць выйсці з Канстытуцыі — сядуць, напішуць Канстытуцыю, там будзе радок пра адзіную дзяржаўную мову, нешта заззяе, і беларусы раптам нешта усвядомяць.

Беларуская мова ‒ гэта з’ява, якую трэба раскруціць, зрабіць яе камфортнай, юзабіліці, як кажуць. Трэба пачаць думаць у гэтым кірунку, не чакаючы дзяржаву. Бо наша дзяржава думаць пра гэта хутка не будзе, а калі пачне думаць, то ў яе не будзе рэсурсаў больш, чым у нас цяпер, мяркуе Акудовіч.

Канстытуцыя

Канстытуцыя — гэта дамова паміж людзьмі, у першую чаргу.

Адзіная ж дзяржаўная мова — не ёсць згодай для усіх беларусаў хаця б таму, што незразумела, што такое адзіная дзяржаўная мова, які комплекс мер за гэтым стаіць.

Але абсалютная большасць беларусаў прызнаюць беларускую мову каштоўнасцю. І гэта кансэнсус.

«Дык, можа, нам гэта ў задачу і прапісаць?» — прапануе Акудовіч. Не пісаць пра адзіную—неадзіную дзяржаўную, а напісаць, што беларуская мова з’яўляецца нацыявытворчай каштоўнасцю беларусаў, і беларуская нацыя, беларускі народ абавязуецца захоўваць і развіваць беларускую мову. Усю астатнюю драбязу прапісаць у нейкім законе аб мовах, а ў Канстытуцыі пакінуць такую задачу.

У чым выступоўца бачыць плюс такога падыходу? Па-першае, гэта кансэнсус. Па-другое, такая фармулёўка пакідае люфт, колькі рэсурсаў беларусы гатовыя выдзеляць на гэтае развіццё. Ёсць поле, дзе можна гандлявацца. Пры гэтым беларуская мова будзе развівацца. Win-win, лічыць Акудовіч.

Трэба больш практычна падыходзіць да пашырэння ўжывання беларускай мовы, улічваючы, што мы можам рабіць тут і цяпер. Дзяржава — важны інструмент, але мы перабольшваем яе значэнне, перакананы Акудовіч.

«Ёсць адзіны спосаб выратаваць беларускую мову»

Паўліна Скурко: Мы як сям’я і як народ павінны ператварыць гэтыя пакуты ў нешта вельмі каштоўнае, інакш нельга

Клас
62
Панылы сорам
19
Ха-ха
5
Ого
4
Сумна
1
Абуральна
9

Nashaniva.com

Хочаш падзяліцца важнай інфармацыяй ананімна і канфідэнцыйна? Пішы ў наш Тэлеграм

Чытайце яшчэ
Гурневіч: Утапічнасць сілавога сцэнара сёння не азначае, што так будзе заўжды 7
Карбалевіч: Ідэя сілавога зрынання Лукашэнкі і ўтапічная, і страшыць народ 29
«Сёння варта біць па ўсіх франтах цемрашальства». Гісторык Цімафей Акудовіч пра цені вайны і перафарматаванне краіны
«Разведка далажыла». Чаму заява ўкраінскага Генштаба пра 13 тысяч беларускіх вайскоўцаў смешная 9
Каментары
Храналагічна Спачатку новыя Спачатку папулярныя
Каб пакінуць каментар, калі ласка, актывуйце JavaScript у наладах свайго браўзеру
Палітыка і грамадства
У ЖК «Пірс» у Ратамцы пабудавалі канал, але ён не працуе. У чым прычына? 1
Henkel выставіў на продаж актывы ў Расіі і Беларусі
«Беларускі Гаюн»: У Зябраўцы стаіць 10-14 зенітна-ракетных комплексаў С-400 «Трыумф» 4
Сербія актывізавала супрацоўніцтва з НАТА 3
У «ДНР» агучылі абвінавачанне яшчэ пяцярым іншаземцам. Траім з іх пагражае смяротнае пакаранне
«Адольф» з «Беларусьфільма». Хто такія «кантралёры за лаяльнасцю»? ВІДЭА 1
За ўпаляваных дзікоў не будуць плаціць грошы, але і выкарыстоўваць не забараняюць
Усяго патроху
Інжынер стварыў экзашкілет для змяі, каб у яе былі лапкі
Адзін толькі позірк на мора аказвае лячэбны эфект. І вось чаму 1
На турзлёце ў Оршы прайшоў конкурс бодзі-арту ФОТЫ 8
Парася, якое ўчора бачылі ў цэнтры Маладзечна, прабегла 20 кіламетраў  3
У баранавіцкай электрычцы правезлі казу ў памперсе 3
Wildberries сталі «Ягадкамі». У беларускай версіі пакуль без зменаў 2
Алег Дзерыпаска падаў у суд на Алега Цінькова за абразы. Ён патрабуе 2 мільярды расійскіх рублёў 2
Спорт
Як старшыня АБФФ Уладзімір Базанаў адбіў у беларусаў любоў да футбола ВІДЭА 2
Легендарная тэнісістка Серэна Уільямс у 40 гадоў завяршае кар’еру
Кіраўнік федэрацыі футбола Базанаў спрабаваў выехаць у Польшчу, яго не пусцілі 5
Азаранка згуляе ў дабрачынным матчы ў дапамогу Украіне 4
Па нулях! Апошняя беларуская каманда бясслаўна вылецела з футбольных еўракубкаў 6
Беларусы не возьмуць удзелу ў чэмпіянаце Еўропы па лёгкай атлетыцы
Азаранка не паедзе на турнір у Канаду, ёй не далі візу 4
Здарэнні
У Магілёве тры грузавыя вагоны сышлі з рэек ФОТА
Больш за 5 праміле. У Салігорску жанчына трапіла ў ДТЗ практычна ў каматозным стане
У Малінаўцы чалавек запусціў пляшкай у акно тралейбуса і пацэліў
У Гродне дзяўчаты заснулі на пляжы і атрымалі апёкі 2-й ступені
У Зябраўцы мужчына ганяўся з цаглінай за будаўнікамі 1
У Доме-музеі I з'езда РСДРП у Мінску быў пажар 2
У Баранавічах на вадзе выратавалі цэлую сям'ю
Карысная інфа
Жоўты ўзровень небяспекі праз спякоту абвешчаны ў Беларусі 15 жніўня 1
У суботу будзе спякотна, да +32 4
Спёка вярнулася. У пятніцу да +33°С 2
Вялікая хваля дажджоў ідзе з захаду ў цэнтр Беларусі 4
Здароўе
Як хутка заснуць, калі вам трэба рана ўставаць 1
Як сіесты могуць дапамагчы перажыць пякельную спёку, якая хутка пачне накрываць і Беларусь
Ці можна піць каву на пусты страўнік? 2
30% інфіцыраваных людзей маюць посткавід. Вось у чым яго небяспека
Мова
На ўпакоўках Pepsi з'явіцца беларуская мова 4
«Вывучыла беларускую, каб толькі ўразіць свайго беларуса». Украінка дае парады, як за 2 месяцы загаварыць па-беларуску
Бабруйская настаўніца робіць настолкі, каб вывучаць беларускую мову гуляючы 1
Хочаце на роднай мове? Вось пяць рэсурсаў, дзе можна паглядзець кіно па-беларуску 5
Аўто
Чаму адбойнікі на трасах забіваюць аўтамабілістаў, а не ратуюць. І чаму з гэтым нічога не робяць 7
«Толькі з Германіі, без прабегу па Беларусі». Якія люксавыя аўтамабілі беларусы прыганяюць для перапродажу  7
Арыштаваны беспілотны электрааўтобус прадаюць на беларускім аўкцыёне 3
«Каля 80% купцоў — з Расіі». Што колькі каштуе на аўтарынку ў Малінаўцы і чаго чакаць далей
Эканоміка
Пачыналі з «сыраварні» ў кватэры. Як сям'я з Полацка зарабляе на крафтавых сырах 1
Не менш за мільён даляраў на месяц. Топ беларусаў, якія зарабляюць на мабільных праграмах 2
Роўна год у Мінску не рэгіструюць ІП
Пад Брэстам з'явяцца высокатэхналагічныя цяпліцы, якія не маюць аналагаў у Беларусі 1
Меркаванні
Лукашэнкаўцы пачалі купляць лайкі пад пастамі ў ТГ. Вось куды яны іх ставяць і як 7
«Наша Ніва» шукае відэамантажора для ютуба і сацсетак 1

Гурневіч: Утапічнасць сілавога сцэнара сёння не азначае, што так будзе заўжды 7
Карбалевіч: Ідэя сілавога зрынання Лукашэнкі і ўтапічная, і страшыць народ 29
«Нашу Ніву» фінансуюць яе чытачы — падтрымаць проста 1
Гісторыя
«Старшыня калгаса мог аддаць загад знесці, каб парадак быў». Паглядзіце, якія цікавыя забудовы дасавецкага перыяду Беларусь страціла за апошнія гады 3
Падчас раскопак на мінскім гарадзішчы знайшлі донца гаршка з гербам князя Ізяслава ФОТА 5
Знайшлі яшчэ адну копію самай знакамітай гравюры з выявай Гродна 1
Курапаты: на сёння вядома амаль усё
+ карты пачынаючы з 1933 года і кранальныя рэчы, знойдзеныя ў магілах 
59
Гісторык правёў прамую лінію на карце паміж Рыгай і Наваградкам і выявіў містычнае 32
Што ўтойвае Біблія Скарыны? 1
Янка Брыль: як шчасліва пражыць нешчаслівую эпоху
Культура
Глядзіце, які стылёвы гадзіннік выпусціў «Луч» сумесна з брэндам адзення ZNWR 9
Памерла Алена Кошкіна
У Мюнхене пройдзе першы фестываль беларускай культуры Minsk x Minga 4
«Выклічам на дыван знакамітых беглых беларусаў». Чыноўнікі ў выкананні купалаўцаў перазапускаюцца — чаго чакаць на «ЧынЧынЧэнэл»? 1
Традыцыя вырабу чоўна на Палессі атрымала статус нематэрыяльнай гісторыка-культурнай каштоўнасці 1
Рух да сэрца і «Б як свабода». Падвялі вынікі конкурсу плакатаў, прысвечанага гадавіне беларускай рэвалюцыі  1
Што паглядзець. «Курорт» — з пляжнай казкі ў таямнічую гісторыю 4
Навука і тэхналогіі
Навукоўцы назвалі краіны, дзе можна схавацца ад наступстваў ядзернай вайны
Як працягнуць жыццё свайму старому смартфону, каб не купляць новы?
Расказваем, як даведацца, дзе і каму вы ставілі лайкі ў сацсетках, і перастрахавацца 3
Вось якую карціну намаляваў робат на запыт «Беларусь беларусаў» 1
Навукоўцы высветлілі, што галюцынацыі могуць быць нармальнай з’явай 1
Даследаванне: мужчыны выглядаюць больш прывабнымі, калі выводзяць гуляць маленькага сабачку 5
Тлумачым, якім чынам сілавікі знаходзяць карыстальнікаў Telegram і як гэтага пазбегнуць 17
Каханне і сэкс
«Гатовы траціць на яе 500 рублёў у месяц». Мінчук размясціў на машыне аб'яву аб пошуку дзяўчыны і расказвае навошта  14
«У тыдні сем дзён — ніяк ночы напалову не дзеляцца». Як завесці поліаморны шлюб з мужам і палюбоўнікам і выжыць у ім 35
Віталь Клічко разводзіцца з жонкай пасля 26 гадоў шлюбу 4
«Ён не ведаў, што мне падабаюцца дзяўчаты». Бісэксуалка расказала пра свой досвед 26
«Зло — не займацца сэксам». Ксёндз Вячаслаў Барок адказаў на пытанні, якія вы саромеліся задаць 10
Джэй Ло і Бен Афлек нарэшце ажаніліся! Згадваем іх гісторыю кахання
Інтымны пірсінг паляпшае аргазм? Асабісты досвед дзяўчыны 6
Свет
Расійскі пасол заявіў, што Расія перажыве без Coca-Cola 2
Амерыканскія чыноўнікі распавялі, як ЗША спрабавалі пераканаць Пуціна не нападаць на Украіну 2
БТ сцвярджае, што ў дамах іспанцаў масава адключаюць электрычнасць. Але гэта поўная хлусня 2
Шатландыя стане першай краінай у свеце, якая бясплатна прапануе насельніцтву сродкі жаночай гігіены
Эстонія рыхтуецца забараніць уезд грамадзянам Расіі, якія атрымалі візы ў іншых краінах ЕС 2
Маск паведаміў, што збіраецца купіць «Манчэстэр Юнайтэд», а потым напісаў, што гэта жарт
Турцыя пачала сваю «спецаперацыю» ў Сірыі 12
Галоўнае
Пачыналі з «сыраварні» ў кватэры. Як сям'я з Полацка зарабляе на крафтавых сырах 1
Расійскі пасол заявіў, што Расія перажыве без Coca-Cola 2
«Перамены адбудуцца лягчэй, чым вы думаеце, як толькі Лукашэнка памрэ ці сыдзе» 10
Не менш за мільён даляраў на месяц. Топ беларусаў, якія зарабляюць на мабільных праграмах 2
БТ сцвярджае, што ў дамах іспанцаў масава адключаюць электрычнасць. Але гэта поўная хлусня 2
Амаль усё жыццё працаваў з лесам, дачка вядзе сацсеткі па-беларуску. Што вядома пра новага кіраўніка спраў Лукашэнкі 2
Пачобуту выставілі новае крымінальнае абвінавачанне 2
Усяго патроху
Як хутка заснуць, калі вам трэба рана ўставаць 1
Ганна Шаркунова: Я толькі цяпер дазволіла сабе жыць
Навукоўцы назвалі краіны, дзе можна схавацца ад наступстваў ядзернай вайны
Чэргі з легкавікоў на мяжы б'юць рэкорды. Колькі часу займае праезд? 3
Фота / Відэа
«Старшыня калгаса мог аддаць загад знесці, каб парадак быў». Паглядзіце, якія цікавыя забудовы дасавецкага перыяду Беларусь страціла за апошнія гады 3
«Можна проста пячы булкі». Высокапастаўлены выканаўца рэпрэсій увераваў у Бога і сышоў з міліцыі 33
Апытанка
Самае чытанае
Навукоўцы назвалі краіны, дзе можна схавацца ад наступстваў ядзернай вайны
Расказваем, як даведацца, дзе і каму вы ставілі лайкі ў сацсетках, і перастрахавацца 3
За выезд за мяжу давядзецца плаціць больш, а забраніраваць месца ў чарзе стане немагчыма. Мяняюцца правілы перасячэння мяжы на аўто 5
«Можна проста пячы булкі». Высокапастаўлены выканаўца рэпрэсій увераваў у Бога і сышоў з міліцыі 33
«Я б ставіў на 12 год калоніі»: судзяць пракурора, які прасіў Някляеву тры гады 3
Самае лайканае
Гісторык правёў прамую лінію на карце паміж Рыгай і Наваградкам і выявіў містычнае 32
Гурневіч: Утапічнасць сілавога сцэнара сёння не азначае, што так будзе заўжды 7
Сербія актывізавала супрацоўніцтва з НАТА 3
Ганна Шаркунова: Я толькі цяпер дазволіла сабе жыць
Знойдзеныя новыя тэксты Кастуся Каліноўскага
Гарачыя тэмы
Расказваем, як даведацца, дзе і каму вы ставілі лайкі ў сацсетках, і перастрахавацца 3
«Я б ставіў на 12 год калоніі»: судзяць пракурора, які прасіў Някляеву тры гады 3
Сям’я Васкрасенскага едзе ў адпачынак — не па Беларусі і не ў Расію 18
Валерый Цапкала вырашыў цкаваць нязгодных з ім журналістаў — пачаў са Змітра Лукашука 21
Дырэктар «Мотавела» Мікалай Ладуцька запісаў пакаяннае відэа 16
«Гатовы траціць на яе 500 рублёў у месяц». Мінчук размясціў на машыне аб'яву аб пошуку дзяўчыны і расказвае навошта  14
Гісторык правёў прамую лінію на карце паміж Рыгай і Наваградкам і выявіў містычнае 32
Лукашысты адправілі гэтага айцішніка на хімію. А ён уцёк і стварыў стартап па пераводзе тэксту ў аўдыё 2
«Нашу Ніву» фінансуюць яе чытачы — падтрымаць проста 1
PDF версія
Каляндар
Каб скарыстацца календаром, калі ласка, актывуйце JavaScript у наладах свайго браўзера
пн аў ср чц пт сб нд
1 2 3 4 5 6 7
8 9 10 11 12 13 14
15 16 17 18 19 20 21
22 23 24 25 26 27 28
29 30 31
Версія для смартфонаў
Навіны Вайна Эканоміка Грамадства Усяго патроху Культура Нашы партнёры
  • Эканоміка
  • Грамадства
  • Здарэнні
  • Свет
  • Спорт
  • Аўто
  • Меркаванні
  • Ад рэдакцыі
  • Вайна
  • Тэсты
  • Здароўе
  • Нерухомасць
  • Моды
  • Ежа
  • Навука і тэхналогіі
  • Надвор'е
  • Каханне і сэкс
  • Гісторыя
  • Мова
  • Кіно
  • Літаратура
  • Культура
Кантакты
© Усе правы абароненыя. Выкарыстанне платных матэрыялаў забаронена без пісьмовага дазволу. Выкарыстанне бясплатных рускамоўных версій матэрыялаў забаронена без пісьмовага дазволу. Выкарыстанне бясплатных беларускамоўных версій матэрыялаў дазваляецца пры ўмове наяўнасці актыўнай гіперспасылкі на Nashaniva.com у першым абзацы.
Дызайн сайту — арт-студыя PRAS
Уверх