Фота Юліі Якімчык
Для таго, каб даведацца масу гнязда, не трэба яго ўзважваць — навукоўцы з універсітэта ў Беластоку, Інстытута дэндралогіі ПАН і ўніверсітэта ва Уроцлаве (Польшча) пасля ўзважвання гнёздаў буслоў падчас іх замены на меншыя па масе на тыя самыя месцы размяшчэння, стварылі спецыяльны калькулятар. Ён вылічвае прыкладную масу гнязда на аснове ўведзеных памераў — яго дыяметра і вышыні, ён даступны для выкарыстання тут.
Як бяспечна памераць гняздо бусла і вылічыць яго масу?
Для таго, каб памераць вышыню і дыяметр гнязда, не трэба залазіць да яго з рулеткай, бо гэта можа быць вельмі небяспечна і для вымяральшчыка, і для гнязда. Найпрасцей вылічыць патрэбныя памеры з дапамогай прадметаў вядомай даўжыні, якія знаходзяцца побач з гняздом: дахоўкі (часцей за ўсё 42×33 cм), цэглы (25×12×6,5 см), платформы пад гняздо (звычайна 120×120 cм), ці параўнаннем з самім буслом на гняздзе (яго вышыня прыкладна 1 м).
Пасля таго, як вылічаныя шырыня (=дыяметр) — у калькулятары па-польску Średnica, і вышыня — wysokośc, з дапамогай калькулятара на старонцы атрымліваем масу гнязда. У выпадку, калі атрыманыя велічыні перавышаюць тыя, што можна ўвесці ў адпаведныя палі калькулятара, дашліце толькі памеры гнязда, без вылічанай масы.
Якую інфармацыю трэба даслаць на конкурс?
Памеры гнязда (дыяметр і вышыню), а таксама яго вылічаную з дапамогай калькулятара масу разам са здымкам, які зроблены такім чынам (разам з прадметамі вядомай велічыні), каб на іх аснове можна было пацвердзіць памеры гнязда, разам з назвай мясцовасці, дзе знаходзіцца гняздо, датай, калі зроблены здымак, імем і прозвішчам аўтара лацінкай, як удзельніка конкурсу, трэба даслаць на адрас [email protected]
Інфармацыю на конкурс чакаюць да 15 кастрычніка.
Узнагароды (наборы вызначальнікаў на англійскай мове) пасля падвядзення вынікаў будуць дасланыя на пададзены паштовы адрас 10 удзельнікам-пераможцам, якія дашлюць неабходную інфармацыю і здымкі самых вялікіх і цяжкіх гнёздаў белага бусла.
Конкурс з’яўляецца часткай праекту па папулярызацыі навукі «Nie udźwigniesz, taki to ciężar! Popularyzacja kalkulatora masy gniazd bociana białego», які рэалізуецца за грошы Міністэрства адукацыі і навукі Польшчы.
Калькулятар быў створаны ў рамках праекта Life, які рэалізавала Polskie Towarzystwо Ochrony Ptaków «Ochrona bociana białego w dolinach rzecznych wschodniej Polski».
