«Давай вось без гэтага «Белоруссія». Што робіцца на мінскім чыгуначным вакзале, куды прыбываюць цягнікі з Расіі
Чамадан — вакзал — Мінск. «Салідарнасць» сустрэла некалькі цягнікоў з Масквы і Санкт-Пецярбурга і даведалася, ці адчуваецца значны прыток прыезджых з Расіі.
У першы ж дзень «частковай мабілізацыі», абвешчанай у РФ, з'явіўся ажыятажны попыт на квіткі ў найбліжэйшыя бязвізавыя краіны, у тым ліку ў Беларусь.
Першымі разабралі авія-, потым — чыгуначныя білеты. Пры спробе «адправіцца» з Масквы ў Мінск, Брэст ці Гомель у найбліжэйшыя некалькі дзён сайт Беларускай чыгункі паведамляе: «Месцаў няма».
На сталічным чыгуначным вакзале ў нядзельную раніцу — звыклая мітусня, а на платформе, куды вось-вось павінен прыйсці цягнік «Санкт-Пецярбург—Брэст», нямала тых, хто сустракае. Прычапных вагонаў да Мінска ў складзе цэлых шэсць, і на беглы погляд, сярод паўсонных пасажыраў значна больш мужчын. І хоць, вядома, ніхто з іх не выходзіць з плакатам «не вайне», сёе-тое можна зразумець, проста спыніўшыся і прыслухаўшыся да людскога патоку.
— Ды ім начхаць, што я дызайнер! — раздражнёна гаворыць па тэлефоне каларытны сінявалосы хлопец. — Я для іх грамадзянін мужчынскага полу, уліковая адзінка ў спісе. На адрас бацькоў прынеслі. Вядома, мяне там няма. Усё, пакуль, калі будзе магчымасць нармальна пагаварыць, ператэлефаную.
Невялікая група маладых мужчын абмяркоўвае, што тут цяплей, чым у Піцеры, і што паспаць удалося не ўсім, таму што «была пагалоска, што пойдуць памежнікі па вагоне».
Усе яны, падобна, у курсе, куды далей ісці і ехаць — на ліслівыя прапановы таксістаў адгукаецца толькі адна маладая пара, якой трэба ў прыгарад. Многія ў курсе, дзе абменнік, камера захоўвання, найбліжэйшы фастфуд — ці то ў Мінску не ўпершыню, ці то загадзя вывучылі пытанне.
Літаральна праз пятнаццаць хвілін на першы пуць прыбывае фірмовы цягнік Масква — Мінск, і тут карцінка мяняецца. На пероне, акрамя тых, хто сустракаў, не спяшаючыся шпацыруюць адразу тры міліцэйскія патрулі, без агрэсіі, але з асаблівай цікавасцю разглядаючы тых, у каго ў руках таблічкі з імёнамі. (імёны і прозвішчы, дарэчы, спрэс мужчынскія).
Заўважыўшы павышаную ўвагу, адзін з тых, хто сустракае, прыбірае ліст у кішэню і піша патрэбнае прозвішча на экране смартфона. Дакументы, зрэшты, ні ў каго не правяраюць.
Натоўп рассейваецца на дзіва хутка. Асобнымі астраўкамі стаяць толькі пажылыя турысткі, якія збіраюць «сваіх» — тых, хто едзе ў адзін з распіяраных беларускіх санаторыяў, некалькі сем'яў з дзецьмі ды нервова кураць у курылцы мужчыны рознага ўзросту.
— Правільна зрабіў, што прыехаў, — перахапляе ў маладога хлопца частку сумак пажылы мужчына. — І не слухай нікога наконт сумлення, яго ў тых няма, хто «жывое мяса» збірае. Пакуль у мяне пабудзеш, падумаем, як далей быць.
У процілеглым кірунку спяшаецца маладая пара з заплечнікамі:
— Толькі я цябе прашу, без вось гэтага «Белоруссия», — строга прамаўляе дзяўчына спадарожніку.
Юрый — беларус, які працуе на міжнародную кампанію — у Расіі па працы бывае раз на два тыдні. Некалькі дзён таму якраз вярнуўся з чарговай камандзіроўкі дадому цягніком, таму што квіткоў на самалёты не было.
— Ехаў на «Ластаўцы» (хуткасны цягнік), у маім вагоне і суседнім сядзячым было вельмі шмат маладых хлопцаў, адчувалася даволі нервовая абстаноўка — баяліся, маўляў, будуць праверкі ў дарозе, і могуць зняць з цягніка. Але даехалі як звычайна.
У Маскве, па словах Юрыя, «здаецца, яшчэ не да ўсіх дайшло, што адбываецца»:
— Знаёмы папрасіў парады, ці не адправіць яму сына «пераседзець» у беларускую правінцыю, куды-небудзь у глуш. Прыйшлося растлумачыць, што «глуш» па маскоўскіх мерках — гэта адно, а глуш па-нашаму — гэта маленькі гарадок або вёска, у якой усе адзін аднаго ведаюць і чужынца імгненна прыкмецяць, так што згубіцца як раз прасцей у Мінску.
***
Мінчанка Ірына ў бізнэсе здачы кватэр ужо амаль дзесяць гадоў — кажа, што ажыятажны попыт менавіта ад расіян быў 21-22 верасня, калі за дзень паступіла некалькі дзясяткаў званкоў.
— Наколькі я разумею, яны таксама манітораць нашы навіны і, даведаўшыся, што могуць зацікавіцца арандатарамі кватэр, просяць знаёмых беларусаў, каб тыя аформілі здым на сябе. Таму цяпер я не магу з упэўненасцю сказаць, шмат ці мала сярод здымшчыкаў менавіта расіян — думаю, больш, чым раней, але каб попыт быў залішне высокі і цэны проста ўзляцелі да нябёсаў — такога няма.
Да мяне пакуль сілавікі не звярталіся за нейкай інфармацыяй, хто і што здымае, але не выключаю, што могуць распытваць суседзяў.
Таксісты таксама не занадта ахвотна дзеляцца ўражаннямі пра кліентаў з РФ, але на ўмовах ананімнасці некалькі чалавек пацвярджаюць: сапраўды, «турыстаў» стала больш, і ў апошнія дні амаль усе яны імкнуцца не пакідаць лічбавых слядоў — выклікаюць машыны адны людзі, а едуць іншыя, і расплачваюцца наяўнымі.
— У аэрапорт са мной ніхто не ездзіў, у асноўным па горадзе, і грашыма не кідаліся, як, памятаеце, было з усходнімі мігрантамі, — кажа адзін з кіроўцаў-«прыватнікаў». — Як мне падалося, большасць едуць да нас проста як у перасадачны пункт, пакуль у аэрапорце не пачалі разварочваць.
А тыя, хто мэтанакіравана застаецца ў краіне, у асноўным прыехалі не проста так, а да кагосьці — сваякі, сябры, дзяўчаты. І яны пакуль не занадта разумеюць, што будуць рабіць далей.
Цяпер чытаюць
Муж Сямашкі быў не адзіным, хто атрымаў пашпарт прыкрыцця 13 лютага 2018 года45
Каментары