«У кватэры па стыку цячэ вада, а мне кажуць, што гэта не праблема». У Смалявічах два гады не могуць здаць дом на паўсотні кватэр
Калі заходзіць гаворка пра новабудоўлі ў Смалявічах, у памяці ў першую чаргу ўсплываюць сімпатычныя мапідаўскія дамкі, пабудаваныя для мінскіх чаргавікоў. Аднак у горадзе-спадарожніку ўзводзяцца не толькі ўзорныя кварталы для былых сталічных жыхароў. Хапае і іншых шматпавярховікаў. І вось іх з'яўленне на свет не заўсёды праходзіць гладка. На тое, што сціплы — усяго на 54 кватэры — дом не можа здацца ўжо амаль два гады, выданню «Анлайнер» паскардзіліся адразу некалькі дольшчыкаў. Людзі не толькі стаміліся жыць у няведанні будучыні, але і асцерагаюцца, што іх дзевяціпавярховік у выніку будзе ўведзены ў эксплуатацыю з цэлым наборам «касякоў».
Чаргавікі плюс пабочныя дольшчыкі
Здачы аднапад'езнага дома весёленькай расфарбоўкі на вуліцы Ляўданскага чакае цэлы калейдаскоп дольшчыкаў. Большая частка метраў у Г-падобным гмаху прызначаная для медработнікаў, педагогаў і супрацоўнікаў сілавых ведамстваў. Аднак з дзясятак кватэр трапілі на рынак: у пачатку 2023-га падключыцца да будоўлі мог любы ахвотны, былі б грошы. Адным са «свабодных дольшчыкаў» стала Кацярына.
«Я жыву ў Смалявічах і ў апошнія гады ўважліва прыглядалася да новабудоўляў у сваім горадзе: стамілася ўжо жыць на здымных метрах, хацелася чагосьці свайго, стабільнага. На тое, што паклічуць будавацца з выканкама, разлічваць не даводзілася: занадта маленькі ў мяне стаж знаходжання ў чарзе тых, хто мае патрэбу, таму лавіла менавіта камерцыйныя прапановы, — тлумачыць, як апынулася дольшчыцай, дзяўчына. — І вось аднойчы, праязджаючы па вуліцы Ляўданскага, я ўбачыла на будаўнічым плоце рэкламную расцяжку пра кватэры на продаж. Вырашыла даведацца, што пачым».
Смалявіцкія дольшчыкі не распешчаныя прыгожымі офісамі забудоўшчыкаў: ніякіх табе дэманстрацыйных пакояў, вітальных кубачкаў кавы і падарункаў. Усё строга (калі не сказаць сурова).
«Аказалася, што дом узводзіць Бабруйскі завод буйнапанэльнага домабудавання. Паколькі арганізацыя не мясцовая, заключэнне дамовы праходзіла ў офісе-вагончыку проста каля будпляцоўкі. Дакументы я падпісала ў канцы красавіка 2023 года. Тады мне паабяцалі, што дом здадуць цягам трох месяцаў. У прынцыпе, у гэта можна было паверыць: каробка ўжо стаяла. Здавалася, справа за малым: да канца лета аддадуць ключы, і можна будзе заняцца рамонтам сваёй аднапакаёвай кватэры (метры перадаваліся ў чарнавым варыянце)», — успамінае, як марыла пра хуткае засяленне, Кацярына.
Адзін квадратны метр абышоўся дзяўчыне ў 1800 рублёў. Цяпер такіх цэнаў не адшукаеш нават у Смалявічах, не кажучы ўжо пра Мінск. Але паўтара года таму сітуацыя была зусім іншая.
Дольшчыца аплаціла першы ўнёсак, адкрыла крэдытную лінію і пачала чакаць. Аднак замест запрашэння на прыёмку кватэры яна атрымала дадатковае пагадненне, у якім гаварылася пра перанос тэрмінаў здачы. А пасля яшчэ адно, і яшчэ.
«Спачатку нам абяцалі, што справяцца да снежня, затым перанеслі дату бліжэй да лета. А потым і зусім перасталі агучваць нейкую канкрэтыку. У выніку прайшло ўжо больш за год, а ключоў так і няма. І ніхто не ведае, калі яны будуць. Мне невядома, каб забудоўшчык неяк тлумачыў сітуацыю. Адзін час сярод дольшчыкаў хадзілі чуткі, маўляў, уся праблема ў тым, што дом не могуць падключыць да вады і электрычнасці. Але зноў жа: мы самі даведаемся інфармацыю па крупінках і робім высновы. Гэта не афіцыйныя заявы.
Пры гэтым будаўнікоў на аб'екце бачым вельмі рэдка: калі хтосьці з'яўляецца, гэта цэлая падзея, якая абмяркоўваецца ўсім чатам. Зразумела, што з такімі тэмпамі нам прыйдзецца яшчэ доўга чакаць засялення», — перажывае Кацярына.
У маі гэтага года дольшчыкі ініцыявалі агульную сустрэчу, на якой у тым ліку былі прадстаўнікі выканкама. Пасля гэтага справа ў нейкай ступені зрушылася з мёртвага пункту: будучым уласнікам дазволілі па ўзгадненні з забудоўшчыкам заходзіць у свае кватэры. Але ўбачанае людзей не ўзрадавала.
«У многіх кватэрах дэфекты. Зразумела, што большую частку з іх можна выправіць самастойна, але як быць з тым, што кватэры цякуць? А яшчэ ў пад'ездах адбываецца невядома што: паставілі шкло з трэшчынамі, бачныя пацёкі, агульная неахайнасць. Баюся, што ў выніку ў такім выглядзе дом і прымуць. Нашы суседзі, якія будаваліся з гэтым жа самым забудоўшчыкам, ужо напакутаваліся — у іх са сцен і разетак цякла вада. Не хацелася б, каб у нас было тое ж самае.
Вельмі крыўдна, што так выйшла. Нам выдзялялі добры крэдыт: у першы год стаўка была ўсяго паўтара працэнта. Гэта значыць меркавалася, што за гэты час, пакуль плаціць трэба трошкі, можна паспець зрабіць рамонт, абжыцца. А ў выніку плацім мы ўжо прыстойна, а метраў усё яшчэ няма», — перажывае Кацярына.
Увогуле гмах на Ляўданскага ўжо трапляў у навіны. У маі 2024-га ў будаўнічай люльцы, на якой знаходзіліся рабочыя, што фарбавалі фасад, абарваўся адзін з трасоў. Як гаворыцца, усё не дзякуй богу.
«Паспела дзіця нарадзіць, а кватэры ўсё няма»
Пры гэтым Кацярына яшчэ не чалавек, які чакае найдаўжэй. Тыя, хто падключыліся да будоўлі з самага пачатку, знаходзяцца ў падвешаным стане ўжо два гады. Бо ў іхніх дамовах тэрмін здачы быў пазначаны ўвогуле кастрычнікам 2022 года.
Настасся — медработніца. У Смалявічы дзяўчына трапіла ў 2021 годзе па размеркаванні. Праз год з лішкам маладой спецыялістцы прапанавалі пабудаваць уласную кватэру. Вось гэта падтрымка!
«Я жыла ў Мінску і кожны дзень ездзіла на працу ў Смалявічы. Вядома, стамлялася ад гэтага. Але што было рабіць? Пра тое, каб завесці ўласнае жыллё, не думала: цэны непад'ёмныя. А тут такая прапанова: хтосьці з калег адмовіўся ад кватэры, і будавацца паклікалі мяне. Адразу нават не паверыла, разгубілася і ўзяла час на роздум, але мяне папярэдзілі: лепш згаджайся цяпер, таму што потым цэны будуць зусім іншыя», — успамінае Настасся.
«Квадрат» у 48-метровай аднапакаёвай кватэры ацанілі ў раёне 1500 рублёў. Таксама маладому спецыялісту выдзелілі субсідыю, якая пакрывае прыкладна траціну кошту жылля. Астатнюю суму трэба было ўнесці сваімі грашыма.
«Пра забудоўшчыка я нічога не ведала. Ды і пытанняў спачатку не ўзнікала: дом рос. І толькі калі пачаліся пераносы тэрмінаў, стала чытаць і зразумела, што мы не першыя, у каго праблемы. У выніку я ўжо паспела не толькі папрацаваць, але і зацяжарыць, нарадзіць, выйсці ў адпачынак па доглядзе за дзіцём, а дом так і не здалі. Даводзіцца па-ранейшаму жыць на здымнай кватэры. І чакаць. А вельмі хацелася б ужо засяліцца ў сваю», — працягвае суразмоўца.
Аднапакаёўка Настассі размешчаная на дзевятым паверсе. На шчасце, кажа дзяўчына, дах у доме змантавалі добра: на галаву не капае. Але на лоджыі пацёкі па кутах можна бачыць рэгулярна.
«Прычым прадстаўнік забудоўшчыка кажа мне, што ў гэтым няма нічога страшнага: маўляў, сцяжку сваю зробіце, і будзе нармальна. Але гэта ж вільготнасць! Яшчэ падчас дажджоў цячэ па стыку, які знаходзіцца каля акна. І выпраўляць гэта не спяшаюцца.
Я ўжо не кажу пра расколіны па кутах. У прынцыпе, мы ўсё гатовыя выправіць і перарабіць самі, абы кватэра была сухая. А гэтага дамагчыся пакуль не атрымліваецца. Што самае цікавае: калі маем зносіны з забудоўшчыкам, ён просіць не прыводзіць з сабой на прыёмку спецыялістаў. Нібыта мы самі павінны ўсё аглядаць. Але я ж медработнік, як я магу ведаць будаўнічыя нормы?» — здзіўляецца Настасся.
Ёсць прычыны
Па тлумачэнне сітуацыі «Анлайнер» звярнуўся на Бабруйскі завод буйнапанэльнага домабудавання. Там не сталі адмаўляць праблему і растлумачылі, што здаць дом у ліпені 2024-га «не змаглі з прычыны негатоўнасці інжынерна-транспартнай інфраструктуры да жылога дома, уладкаваннем якой завод не займаецца».
Чаму не зрабілі гэта раней, у прапісаныя ў дамове тэрміны? Аказваецца, на працягу 2023 года работы на аб'екце прыпыняліся сем (!) разоў. А цягам 2024-га — два разы. «Акты аб прыпыненні афармляліся на падставе даных бухгалтарскага ўліку аб запазычанасці дольшчыкаў у адпаведнасці з патрабаваннямі заканадаўства», — адзначыў забудоўшчык.
А што ж цяпер? Якія прычыны прастою?
«У цяперашні час органамі будаўнічага нагляду выяўленыя будаўнічыя дэфекты і вынесеныя прадпісанні на іх ліквідацыю. Большая частка выяўленых недахопаў ліквідаваная, працы над ліквідацыяй рэшты вядуцца. Аб'ект будзе ўведзены ў эксплуатацыю пасля выдачы адпаведнага заключэння органаў будаўнічага нагляду», — удакладнілі на прадпрыемстве.
Што тычыцца якасці будаўніцтва, на якое скардзяцца дольшчыкі, то на заводзе абяцаюць выправіць усё, што будзе ўнесена ў акты прыёмкі-перадачы аб'екта.
«Дольшчык мае права запатрабаваць ад забудоўшчыка бязвыплатнай ліквідацыі недахопаў аб'екта долевага будаўніцтва ў тэрмін не большы за тры месяцы. Тэрмін для ліквідацыі недахопаў пачынае адлічвацца з даты падпісання бакамі акта прыёмкі-перадачы аб'екта долевага будаўніцтва з пералікам заўваг. Такім чынам, пасля ўводу аб'екта ў эксплуатацыю пры прыёмцы-перадачы кватэры дольшчык можа рэалізаваць сваё права звярнуць увагу на недахопы і запатрабаваць іх ліквідацыі ва ўстаноўленыя тэрміны», — растлумачыў забудоўшчык.
«Зашмат у вас дзяцей». Як жыве сям'я з сямю дзецьмі, якой давялося выехаць з Беларусі2
Каментары