Што адбываецца з курсам рубля і ці бегчы беларусам па даляры? Тлумачыць Чалы
«Ні мне вучыць беларусаў, як весці сябе. У нас насельніцтва нашмат мудрэйшае за тых, хто гэтай эканомікай кіруе».
Улады Беларусі пры фарміраванні бюджэту на наступны год заклалі курс даляра на ўзроўні 3,35-3,37 рубля. Але актуальны на сёння курс ужо перавысіў гэты паказчык.
У ютуб-праграме «Обычное утро» эканаміст Сяргей Чалы заўважыў, што высокі курс даляра дрэнны для звычайных людзей. Але не для бюджэту.
«У бюджэце ўсё наадварот. У яго асноўнае — гэта расходы ў рублях. Бюджэт — гэта пра расходы. Таму, калі курс закладваецца больш трывалы за той, што будзе насамрэч, гэта азначае, што рублёвыя даходы бюджэту пры той жа валютнай выручцы будуць большымі. І адпаведна рублёвыя расходы могуць быць вышэйшыя. Для іх у гэтым праблемы няма. Гэта праблема для людзей».
Эканаміст адзначае, што такі «бухгалтарскі трук» гадамі выкарыстоўваецца ў Расіі пры падрыхтоўцы федэральнага бюджэту, для таго, каб потым з'яўляліся даходы бюджэту большыя за зацверджаныя Дзяржаўнай думай. Гэта дае магчымасць накіраваць лішак грошай на вырашэнне бягучых праблем.
У Расіі курс даляра ўжо перавысіў паказчык, які быў прагназаваны на сярэдзіну 2026 года. Чалы тлумачыць, што адна з прычын — не паступае дастаткова валюты. У Расіі ўсё больш выкарыстоўваюцца бартарныя міжнародныя кантракты.
На рост даляра ў Расіі ўплывае рост попыту на валюту з боку прадпрыемстваў, а з іншага боку — высокая інфляцыя, якую не можа спыніць нават рэкордна высокая працэнтная стаўка. У краіне вельмі моцна перагрэтая эканоміка за кошт так званага «бюджэтнага стымулу».
Як тлумачыць Чалы, сутнасць стымулу ў тым, што «ваенныя расходы — гэта дырэктыўнае крэдытаванне ці нават проста бюджэтныя траты».
«Расія адкрыла для сябе вопыт Беларусі. Гэтыя дырэктыўныя крэдыты і бюджэтны стымул не адчувальныя да працэнтнай стаўкі. (…) Гэта як у савецкі час быў казённы сектар. Вам не крэдыты давалі, а выдзялялі рэсурсы».
Вынікам такой палітыкі, як прагназуе эканаміст, можа стаць стагфляцыя для якой характэрна як спад эканомікі, так і працяг інфляцыі.
«Гэта пачварная эканоміка. Тут нічога новага няма. Эканомікі ваеннага тыпу прыкладна так і функцыянуюць. Яны паступова падточваюць магчымасць свайго ўласнага развіцця. І рана ці позна яны валяцца з добрым грукатам», — заўважае Чалы.
Ці трэба цяпер бегчы па даляры
Чалы заўважае, што цяпер бегчы за далярамі ўжо позна.
«Ні мне вучыць беларусаў, як весці сябе ў сітуацыі. (…) Людзі прыкладна ведаюць, што трэба рабіць», —
заўважае эканаміст і звяртае ўвагу на тое, што яскравым сведчаннем гэтага з'яўляюцца працэсы, што адбываюцца на рынку нерухомасці.
«Гэты рынак ужо не для таго, каб набываць, а для таго, каб прадаваць тымі, хто купіў раней. У нас насельніцтва нашмат мудрэйшае за тых, хто гэтай эканомікай кіруе. Яно ўсё выдатна адчувае», — лічыць Чалы.
Калі ж гаварыць пра тое, што далей будзе з курсам даляра, то для гэтага, па словах Чалага, не хапае інфармацыі:
«Я не ўпэўнены, што цяпер можна нешта вылічыць, асабліва ў сітуацыі, калі што ў Расіі, што ў Беларусі самыя важныя даныя, якія дазваляюць нешта ацэньваць з пункту гледжання валютных паступленняў, проста засакрэчаны».
Каментары