Па вуліцы Арджанікідзэ, 6 у Менску пачаў дзейнічаць Грэка‑каталіцкі цэнтар Cьвятога Язэпа з капліцай, бібліятэкай, іншымі памяшканьнямі для сьвятароў і вернікаў.
Наш карэспандэнт Валер Каліноўскі сустрэўся ў новым памяшканьні цэнтру Cьвятога Язэпа з асыстэнтам прэсавай службы Апостальскага візытатара для грэка‑католікаў у Беларусі айцом Андрэем Буйнічам.
Каліноўскі: «Гісторыя ўніяцкай царквы налічвае больш за 400 гадоў. З 1839 году па 1991 грэка‑каталіцкая царква на беларускіх землях была забароненая. Што з тых старых традыцыяў вы перанялі, ад чаго адмовіліся, аднаўляючы на беларускіх землях свае цэрквы?
 А. Андрэй Буйніч, фота svjazep.org |
Айцец Андрэй: «Што тычыцца традыцый, то, вядома, Грэка‑каталіцкая Царква сёньня абрадава і духоўна адрозьніваецца ад Царквы мінулых стагодзьдзяў. Вось толькі адзін з прыкладаў: да 1839 г. грэка‑каталікі ўжывалі арган, сёньня мы ў нашых багаслужбах яго не ўжываем. Ня буду пералічваць падрабязна падабенства і розьніцы, а лепей патлумачу адкуль яны ўзьнікаюць. А яны вынікаюць перадусім з нашага бачаньня саміх сябе. Нашая Царква — адна з Усходніх Каталіцкіх Цэркваў, таму падмуркам, на якім мы будуем, зьяўляецца нашая супольная спадчына. Гэтая спадчына — бізантыйскае богаслужэньне і тэалёгія Ўсходніх Айцоў Царквы».
Каліноўскі: «Якія набыткі новай гісторыі Уніі на Беларусі пасьля 1991 году вы лічыце найбольш важнымі?»
Айцец Андрэй: «Самое адраджэньне БГКЦ ёсьць, без сумневаў, набыткам новай гісторыі Беларусі. Калі ж больш канкрэтна, то такі вельмі важны набытак — беларускамоўнае богаслужэньне, за што мы, грэка‑каталікі, удзячныя а. Аляксандру Надсану. Чарговым набыткам можна назваць пілігрымку зь Віцебску ў Полацак. У ёй кожны год прымаюць удзел сотні маладых людзей. Яшчэ нядаўна мы ішлі па мясьцінах, дзе не было ніводнай хрысьціянскай сьвятыні: ані праваслаўнай, ані каталіцкай. Цяпер ужо ёсьць — упэўнены, што таксама дзякуючы нашай малітве за нашу Беларусь. У гэтым годзе пілігрымка, дай Божа, таксама адбудзецца. І, карыстаючыся нагодай, запрашаю ўсіх на яе з 8 па 13 ліпеня. Гэтая пілігрымка прысьвечаная памяці сьвятога Ясафата Кунцэвіча, яна выходзіць зь Віцебску, дзе ён прыняў пакутніцкую сьмерць, і таксама прысьвечана пакутнікам, замучаным у Сафіі ў часе захопу Полацку расейскім царом Пятром I. Зацікаўленыя асобы змогуць знайсьці кантактныя тэлефоны на нашым сайце
Каліноўскі: «У якім стане знаходзіцца цяпер Беларуская Грэка‑каталіцкая царква? Колькі парафіяў і сьвятароў мае? У якіх гарадах? Як шмат вернікаў?»
Айцец Андрэй: «БГКЦ знаходзіцца ў добрым стане. Нашая Царква — жывая. Ёсьць вернікі, якія рэгулярна спавядаюцца і прычашчаюцца, ёсьць нашыя беларускія сьвятары, а таксама сэмінарысты, якія, можна сказаць, выступаюць «індыкатарам» таго, што Царква жыве. Мы маем 15 зарэгістраваных парафіяў, і яшчэ каля 10 чакаюць рэгістрацыі. Мы маем 16 сьвятароў і молімся амаль ва ўсіх вялікіх гарадах Беларусі (Мінск, Маладэчна, Брэст, Гродна, Ліда, Віцебск, Магілёў). Што тычыцца колькасьці вернікаў, то, вядома, ніхто не лічыў іх, але можна прыкладна сказаць, што вызнаюць сябе грэка‑каталікамі каля 10.000 вернікаў».
Каліноўскі: «Наколькі вострая праблема будаўніцтва храмаў? У Менску ўзьведзены прыгожы грэка‑каталіцкі цэнтар, а ці дазваляюць у іншых гарадах улады ўзводзіць культавыя памяшканьні?»
Айцец Андрэй: «Мы маем, на жаль, пакуль толькі два храмы: царкву ў Полацку і маленькую капліцу ў Магілёве. У іншых гарадах пабудаваныя душпастырскія цэнтры, падобныя да цэнтру Сьв. Язэпа ў Мінску».
Каліноўскі:«БГКЦ ня мае свайго біскупа, яго функцыі выконвае апостальскі візытатар архімандрыт Сяргей Гаек. Ці чакаеце вы прызначэньня свайго біскупа і калі?»
Айцец Андрэй:«Упэўнены, што ад пачатку адраджэньня ў 90‑х нашай Царквы, кожны вернік чакае прызначэньня біскупа для БГКЦ. Мне невядомы канкрэтны тэрмін ці асоба. Аднак веру ў тое, што такое прызначэньне адбудзецца».
Каліноўскі: «Як складаюцца вашыя адносіны з рыма‑каталіцкай і праваслаўнай цэрквамі?»
Айцец Андрэй: «Мой асабісты досьвед паказвае, што нашыя адносіны складаюцца добра, у духу ўзаемнага прызнаньня і павагі. Нашыя браты па Каталіцкай Царкве, каталікі лацінскага абраду, заўсёды адгукаюцца на нашыя патрэбы, і мы шчыльна супрацоўнічаем зь імі. Таксама і з братамі праваслаўнымі: напрыклад, на праваслаўным факультэце мы мелі студэнтку, і, наколькі мне вядома, у яе не было вялікіх праблемаў ва ўзаемаадносінах зь іншымі праваслаўнымі студэнтамі на глебе веры. Зрэшты, так і павінна быць паміж хрысьціянамі».
Каліноўскі: «Якія сувязі беларускіх грэка‑каталікоў з украінскімі?»
Айцец Андрэй: «Мы сябруем. Некаторыя нашыя сэмінарысты вучацца ў Івана‑Франкоўскай сэмінарыі. Больш за тое, украінскія біскупы рукапакладаюць нам сьвятароў».
Каліноўскі:«Ці адносяць улады грэка‑каталіцтва да традыцыйных вераваньняў?»
Айцец Андрэй: «Безумоўна. Улады адносяць грэка‑каталікоў да прадстаўнікоў традыцыйных вераваньняў, бо грэка‑каталіцтва фактычна такім вераваньнем і зьяўляецца».
Каліноўскі: «Як вы ацэньваеце ўхвалены ў 2002 годзе закон аб свабодзе сумленьня, які пратэстанты называюць рэпрэсіўным?»
Айцец Андрэй: «Мы жывем у краіне Беларусь і імкнемся знайсьці сябе ў той сытуацыі, у якой жывем. Дадам толькі, што ўсе нашыя парафіі прайшлі перарэгістрацыю паводле новага закону».
Каліноўскі: «Што для беларускіх грэка‑каталікоў азначаў прыезд у Беларусь дзяржсакратара Сьвятога Пасаду кардынала Бэртонэ, зь якім вы сустракаліся на мінулым тыдні?»
Айцец Андрэй:«Прыезд кардынала Тарчызіё Бэртонэ быў для нас, сьвятароў і вернікаў БГКЦ, сапраўднай радасьцю. І крыніца гэтай радасьці — у сьвядомасьці і перажываньні духоўнай сулучнасьці з Апосталам Пятром нашых часоў, Бэнэдыктам XVI. Візыт пасланьніка Сьвятога Айца дапамог нам яшчэ раз адчуць сябе часткай Паўсюднай Каталіцкай Царквы».
Каліноўскі: «Калі, на вашу думку, папа Бэнэдыкт XVI прыедзе ў Беларусь?»
Айцец Андрэй: «Мяркую, што папа прыедзе на Беларусь, і гэта непазьбежна. Асноўныя аргумэнты тут такія: па‑першае, на Беларусь папа яшчэ не прыяжджаў, а тут яго чакае досыць вялікая паства; па‑другое, папа хоча прыехаць; і, па‑трэцяе, Аляксандар Лукашэнка яго запрасіў… Думаю, што хутка прыедзе. А тэрміны прыезду — гэта ня нам вырашаць».
Каментары