«A hadzińnik, jaki źniali ź jahonaj ruki, uvieś čas spyniaŭsia».
Krajaznaŭca ź vioski Parečča na Pinščynie Ryhor Ryžko raspaviadaje ŭ prahramie «Viaskoŭcy» na telekanale «Biełsat» historyju zabojstva premjer-ministra BNR Ramana Skirmunta.
Rod Skirmuntaŭ viadomy z CHII st. Majontki Parečča i Moładava (siońnia Pinski rajon) jany nabyli ad aŭtara viadomaha pałaniezu Michała Kleafasa Ahinskaha paśla padziełaŭ Rečy Paspalitaj naprykancy XVIII st. I ŭ 1837 hodzie pabudavali tut pieršy cukrovy zavod.
Za niekalki dziasiatkaŭ hadoŭ Parečča ź vioski pieratvaryłasia ŭ pramysłovaje miastečka. Na zaroblenyja hrošy ŭładalniki zasnavali sukonnuju fabryku, a na cukrovym zavodzie pačali rabić pieršy ŭ Mienskaj hubierni śpirt marki «luks». U 1900 h. tut žyło amal 3 tys. čałaviek, ź jakich 265 pracavali na pradpryjemstvach. Prostyja pracaŭniki taksama byli akcyjanierami i atrymlivali prybytak. Tamu na ziemleŭładalnikaŭ u Pareččy nichto nie skardziŭsia.
Raman Skirmunt byŭ vielmi pavažanym čałaviekam, deputatam Dziaržaŭnaj dumy Rasiejskaj impieryi, u 1930-ja — polskim sienataram. Ale maryŭ, kab Biełaruś była niezaležnaj i ad Polščy, i ad Rasiejskaj impieryi. Tamu spryčyniŭsia da stvareńnia ŭ 1918-m Biełaruskaj Narodnaj Respubliki dy staŭ jaje premjer-ministram. Adnak maładoj dziaržavie byŭ nakanavany trahičny los. Pavodle Ryžskaj mirnaj damovy 1921 h. Pinščyna, jak i ŭsia Zachodniaja Biełaruś, adyšła Polščy.
Miascovyja raspaviadajuć, što padčas polska-savieckaj vajny miascovaje nasielnictva, jakoje padtrymlivała balšavikoŭ, zrabiła fatalnuju pamyłku: vybiehła sustrakać z čyrvonymi transparantami ciahnik, poŭny polskich žaŭnieraŭ. Raman Skirmunt upaŭ pierad apošnimi na kaleni, kab tyja nie karali mužykoŭ.
Balšaviki ž, jakich tak čakali miascovyja, pryjšli ŭ 1939-m i Ramana Skirmunta nie paškadavali. Staršynia sielsavietu zahadaŭ advieści jaho i jahonaha švahra Balasłava ŭ Pinsk. Nie dachodziačy da horada, u lesie, ich spynili, dali ŭ ruki rydloŭki dy zahadali kapać sabie mahiły. Spadar Raman, jakomu na toj momant spoŭniŭsia 71 hod, abapiorsia ab dreva i skazaŭ: «Ja nie zasłužyŭ, kab sabie samomu kapać mahiłu». Abodvuch, rasstralaŭšy, skinuli ŭ jamu, navat dobra nie prysypaŭšy. A hadzińnik, jaki byŭ na ruce Ramana Skirmunta, zabraŭ sabie adzin z vykanaŭcaŭ, na proźvišča Parchamčuk. Paśla jon raspaviadaŭ znajomym, što na hadavinu zabojstva hadzińnik spyniaŭsia.
Kamientary