«Luby bolš ci mienš razvažlivy čałaviek budzie rabić vysnovy». Błohier Piatruchin raskazvaje palakam pra biełarusaŭ i adukoŭvaje jabaciek
Brescki błohier Siarhiej Piatruchin viadomy tym, što aśviatlaŭ prablemy rodnaha rehijonu praz YouTube-kanał «Narodnyj rieportior». Napačatku 2024 hoda, paśla adbyćcia turemnaha terminu, jon źjechaŭ ź Biełarusi ŭ Polšču. Ciapier Piatruchin sprabuje praz tyktok raskazvać palakam pra biełarusaŭ pa-polsku, a taksama dahrukacca da «jabaciek», ustupajučy ź imi ŭ dyskusii padčas žyvych efiraŭ. Most zapytaŭsia ŭ Siarhieja pra tvorčyja płany, mierkavańni palakaŭ pra Biełaruś, reakcyju prychilnikaŭ Łukašenki na jahonyja arhumienty i pra toje, čym by jon chacieŭ zajmacca ŭ demakratyčnaj Biełarusi.
Turma, čakańnie i evakuacyja
Siarhieja Piatruchina razam z paplečnikam Alaksandram Kabanavym zatrymali ŭ červieni 2020 hoda. Błohieraŭ abvinavacili ŭ arhanizacyi hrupavych dziejańniaŭ, jakija hruba parušyli hramadski paradak, a taksama ŭ źniavazie pradstaŭnikoŭ ułady. Abodva «narodnyja reparciory» vyjšli na volu ŭ śniežni 2022 hoda: Alaksandr adrazu źjechaŭ ź Biełarusi, Siarhiej ža vyrašyŭ zastavacca ŭ krainie.
«Ja siadzieŭ-siadzieŭ, amal hod tak prasiadzieŭ, — tłumačyć błohier. — Dumaŭ być u krainie, bo, nu moža, niešta pačniecca, byli takija dumki, što my zmožam niejak dapamahać ź siaredziny. Spačatku ja sačyŭ, usio čakaŭ hety kontrnastup, spadziavaŭsia, što jon niešta vyrašyć. A potym usio syšło, i ja prosta zasiarodziŭsia na vyvučeńni zamiežnych moŭ i ŭvohule nie hladzieŭ naviny».
Pakinuć krainu mužčyna vyrašyŭ paśla taho, jak jaho vyklikali ŭ milicyju. Jon pryznajecca, što vielmi spałochaŭsia. Evakuacyja prachodziła pry dapamozie Bysol: pra jaje paśpiachovaje zaviaršeńnie suzasnavalnik fondu Andrej Stryžak paviedamiŭ 13 lutaha 2024 hoda.
Ciapier Siarhiej žyvie ŭ Polščy, ale kankretny horad nie nazyvaje ź mierkavańniaŭ biaśpieki. Finansavuju «padušku» na pieršy čas jamu sabrali biełarusy. U novaj krainie mužčyna praciahvaje zajmacca błohierstvam — dla biełaruskaj, a taksama dla polskaj aŭdytoryi.
@siarheipiatrukhin #polska #poland #biełaruś ♬ orihinalnyj zvuk - Wujek Piotrek
«Kab palaki bačyli, što biełarusy — heta adekvatny narod, heta nie Łukašenka»
Siarhiej adznačaje, što dla palakaŭ kantent rabić składana. Ciažka zrazumieć, što im «zojdzie» pra Biełaruś. Ale toje, što jany cikaviacca našaj krainaj — heta dakładna.
Błohier dadaje, što šmat palakaŭ nikoli nie byli za ŭschodniaj miažoj, i ŭ niekatorych ź ich prysutničaje skažonaje ŭjaŭleńnie pra Biełaruś: «Naprykład, niekatoryja ŭ mianie cikavilisia, ci heta praŭda, što ŭ Biełarusi možna za kamientaryj trapić u turmu, i prychodziłasia im havaryć, što heta tak».
Pa słovach Siarhieja, byvaje, što temy jamu padkazvaje prapahandysckaje Radio Białoruś — heta strukturnaje padraździaleńnie Biełteleradyjokampanii, jakoje viaščaje na zamiežža i raskazvaje palakam, jak dobra žyć u Biełarusi.
«Ja vyrašyŭ zrabić pieršaje videa pa ich siužecie pra bienzin, — kaža błohier. — Jany tam pakazvajuć, što ŭ Biełarusi bienzin kaštuje 2,8 złotaha, a ŭ Polščy 6,5. Ale tut ža hałoŭnaje — kolki chto moža kupić bienzinu za minimalny zarobak. Dyk voś palak moža kupić u dva razy bolš 95-ha bienzinu. I heta videa zajšło palakam».
Pra cikavaść da Biełarusi śviedčyć i toje, što Siarhieja zaprašajuć na polskija žyvyja efiry ŭ tyktoku, dzie palaki abmiarkoŭvajuć prablemy svajoj krainy. Naprykład, na adnym takim prysutničaŭ prychilnik Łukašenki z Hrodna, jaki dakazvaŭ, jak zaraz dobra žyć u Biełarusi.
«Ja z hetym chłopcam u efiry nie toje kab biŭsia, ale zahnaŭ jaho ŭ kut, było pryšpilna», — uspaminaje błohier.
Siarhiej ličyć, što heta važna — raskazvać palakam praŭdu pra Biełaruś i naładžvać ź imi dobryja adnosiny, kab da nas było narmalnaje staŭleńnie. Mienavita takaja meta, zapeŭnivaje jon.
«Palaki ŭvieś hety čas zadajuć mnie pytańni, a ja adkazvaju, — tłumačyć błohier. — I ja heta rablu, kab jany stavilisia da biełarusaŭ jak da narmalnych ludziej, kab jany bačyli, što biełarusy — heta adekvatny narod, heta nie Łukašenka. Bo my takimi i jość — adekvatnym jeŭrapiejskim narodam».
@siarheipiatrukhin #polska #poland #biełaruś ♬ orihinalnyj zvuk - Wujek Piotrek
«Było b dobra stvaryć takuju placoŭku, dzie prosta razmaŭlali b ź biełarusami, pierakonvali ich»
Havoračy pra reakcyju na svoj kantent, Siarhiej adznačaje, što niaredka ŭ kamientary prychodziać «jabaćki» i «vatniki», asabliva kali videa stanovicca papularnym. Na jaho dumku, takija ludzi zvyčajna adrazu pierachodziać na asoby, nie pryvodziačy nijakich kanstruktyŭnych tezisaŭ.
«Ale mianie takim nie voźmieš, ja prosta vydalaju ich — i ŭsio», — śmiajecca błohier.
Adnak adnačasova mužčyna padkreślivaje: choć i redka, ale byvaje, što traplajucca adekvatnyja apanienty, ź jakimi možna vieści dyjałoh i pryvodzić arhumienty. Bolš za toje, Siarhiej upeŭnieny, što z prychilnikami Łukašenki treba razmaŭlać i pierakonvać ich.
«Zaraz ja vychodžu da «jabaciek» u ich žyvyja efiry ŭ TikTok, — pryvodzić prykład błohier. — Ja siabie vielmi strymana pavodžu, i jany mianie puskajuć. I ŭ takich łajvach hledačy mohuć pakinuć «ałmazy» — heta kštałtu łajkaŭ — tamu, čyju dumku padzialajuć i padtrymlivajuć. I byvaje takoje, što pałova aŭdytoryi kidaje hetyja «ałmazy» mienavita mnie».
Zvyčajna takija dyskusii zakančvajucca tym, što viadučy «vykidvaje» Siarhieja z efiru paśla jaho arhumientaŭ. «Ale apošnim razam ja sam syšoŭ — tam usie prosta zamaŭčali paśla maich słoŭ, i nie viedali što adkazać», — kaža jon.
Błohier ličyć, što takija vizity ŭ prałukašenkaŭskija žyvyja efiry — heta dobraja treniroŭka. Heta dapamahaje strymlivać siabie, vytrymlivać adnačasovyja ataki niekalkich apanientaŭ, bo ŭ śpikieraŭ na takich «łajvach» adna meta — «parvać» supiernika.
«Ja dumaju, što było b dobra stvaryć takuju placoŭku ci šmat placovak, dzie b siadzieli ludzi, jak ja, i prosta razmaŭlali b ź biełarusami, pierakonvali ich. Bo luby bolš ci mienš razvažlivy čałaviek, kali bačyć śpikiera, jaki vietliva razmaŭlaje, a jaho prosta močać, budzie rabić vysnovy», — miarkuje błohier.
@siarheipiatrukhin #polska #poland #białoruś #biełaruś ♬ orihinalnyj zvuk - Wujek Piotrek
Płany paśla viartańnia ŭ Biełaruś
Pa słovach Siarhieja, ciapier jon cełymi dniami «robić vidosy, tyktoki». Ale błohier pryznajecca, što jamu bolš padabajecca pracavać ź vialikimi farmatami — zdymać kino. Naprykład, niadaŭna jon vykłaŭ na Patreon film «Łukašenka. Hienacyd biełarusaŭ» pra rezkaje źnižeńnie naradžalnaści ŭ Biełarusi. Płanujucca i inšyja videa, u tym liku pra biełaruskuju movu.
Niahledziačy na toje, što šmat času pryśviačajecca polskaj aŭdytoryi, mužčyna padkreślivaje, što pryjarytet dla jaho — biełarusy. Mienavita ŭ Biełarusi jon moh rabić niešta karysnaje i važnaje dla naroda.
«Tak, mianie karali za heta, ale tam byŭ zusim inšy adrenalin. Ja razumieju, što toje žyćcio ŭ minułym, i treba prystasoŭvacca da novaha. Ale tut heta ciažka rabić: tem niama. Pra što biełaruski błohier tut moža havaryć? Chadzić pa «Biedronkach» i pakazvać, jaki kruty tut syr možna kupić? Mnie heta niecikava».
Siarhiej vieryć, što ŭ chutkim časie Biełaruś stanie demakratyčnaj i jon zmoža zajmacca błohierskaj dziejnaściu na radzimie. Adzin z varyjantaŭ, jaki mužčyna razhladaje, — šukać tych, chto pry Łukašenku rabiŭ złačynstvy i «vyciahvać ich na bieły śviet».
«Ja, moža, krychu pa-dziciačy heta ŭsio baču, ale jość vopyt, naprykład Polščy ci HDR, — tłumačyć mužčyna. — Tam drobnych słužak asabliva «nie hasili». Ich prosta nie prymali na pracu: admaŭlali pa roznych pryčynach na zakonnaj padstavie. I voś ja chaču, kab i našyja heta pradčuvali, bo jany ž vielmi šmat hora prynieśli našym siemjam, jany ž i zaraz nie dajuć ludziam zarablać pa palityčnych pryčynach. Tamu ja liču, što, kali jany zastanucca niepakaranyja, — heta budzie vielmi drenna i niapravilna. Spraviadlivaść pavinna panavać».
Maci Piatruchina: «Dzie tvoj zdradnik Kabanaŭ? Źjechaŭ?» — «Dyk i ja taksama zdradnik?» — «I ty taksama»
«Ja byŭ vatnikam». Novy TOK ź Siarhiejem Piatruchinym
Piatruchin pra siamiejnuju dramu padčas turmy: žonka źmianiła proźvišča sabie i synu
Siarhiej Piatruchin raskazaŭ, jak u SIZA jaho sprabavali pieravieści ŭ «nizki status». Daviałosia ŭskryvać vieny
«Jon absalutny biezzakońnik, tudy jamu i daroha». Były palitviazień Piatruchin pra śmierć turemščyka z «Vićby»
Kamientary