Мова5555

Шмалец, здор: як у вас яго гатавалі і як называлі?

У беларуска-рускіх слоўніках беларускае слова «шмалец» тлумачыцца як «гусиный жир». А як тады па-беларуску называецца топлены свіны тлушч? Той самы прадукт, які па-польску называецца smalec, а па-англійску lard.

Дарэчы, у беларускай Вікіпедыі няма адпаведніка артыкулам smalec і lard? Няўжо ў Беларусі не шмаравалі хлеб свіным смальцам-шмальцам, а калі шмаравалі, дык толькі гусіным? Ай-вэй!

У мяне асабіста трохі іншая версія. Смалец ці шмалец — сутнасна адно і тое ж, і хутчэй за ўсё, ў Беларусі бытавалі абедзве формы, і з с- і з ш-, але ш- было найбольш уласцівым для габрэяў, а вось яны то якраз свінога і не ўжывалі, а толькі гусіны, а складальнікі савецкіх слоўнікаў толькі на гусіным тлушчу і зафіксаваліся.

Здор — гэта здаецца, не зусім тое самае. Здор, вядома мог быць і адтоплены, але ён рабіўся здорам незалежна ад гэтага — проста ў выніку саскубання. А адтапліваць можна любы тлушч, не толькі здор.

Польскае «смалец» — датычыць менавіта топленага тлушчу ўвогуле. І нешта мне не верыцца, што ў Беларусі было інакш. 

(Пра здор, дарэчы, артыкула ў Вікі таксама няма.)

Скажыце, як у вас у сям'і называлі свіны топлены тлушч для бутэрбродаў ці для смажання? Смалец? Ці было нейкае іншае слова? І як, з чым яго гатавалі?

Каментары55

 
Націсканне кнопкі «Дадаць каментар» азначае згоду з рэкамендацыямі па абмеркаванні.

Цяпер чытаюць

Эталоннага ябацьку прызналі неадэкватным і збіраюцца лячыць

Эталоннага ябацьку прызналі неадэкватным і збіраюцца лячыць

Усе навіны →
Усе навіны

Падчас расійскай начной атакі на Адэсу шахед трапіў у дзіцячую паліклініку ФОТЫ

Вы ў Польшчы? Значыць, лёгка можаце падтрымаць «Нашу Ніву» падаходным падаткам, не патраціўшы сваіх грошай. Вось як20

Беларускія школьнікі пісалі рэспубліканскую кантрольную работу па тэксце пра Лукашэнку2

Пуцін «высока ацэньвае» вынікі перамоў у Эр-Рыядзе7

Паэт Лянкевіч завёў нечаканае знаёмства ў варшаўскай кавярні3

Падачу вады ў Асіповічах пасля начной аварыі аднавілі

Маладая маці з Магілёва паказала, як бясплатна выносіць дарагую касметыку з крам18

ХАМАС перадаcць целы чатырох закладнікаў. Сярод іх — рудавалосыя малыя браты Бібасы, якія сталі ў Ізраілі сімвалам трагедыі 7 кастрычніка1

Хто такі Кіт Келаг, ад меркавання якога залежыць лёс міру ва Украіне4

больш чытаных навін
больш лайканых навін

Эталоннага ябацьку прызналі неадэкватным і збіраюцца лячыць

Эталоннага ябацьку прызналі неадэкватным і збіраюцца лячыць

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць