Мова5555

Шмалец, здор: як у вас яго гатавалі і як называлі?

У беларуска-рускіх слоўніках беларускае слова «шмалец» тлумачыцца як «гусиный жир». А як тады па-беларуску называецца топлены свіны тлушч? Той самы прадукт, які па-польску называецца smalec, а па-англійску lard.

Дарэчы, у беларускай Вікіпедыі няма адпаведніка артыкулам smalec і lard? Няўжо ў Беларусі не шмаравалі хлеб свіным смальцам-шмальцам, а калі шмаравалі, дык толькі гусіным? Ай-вэй!

У мяне асабіста трохі іншая версія. Смалец ці шмалец — сутнасна адно і тое ж, і хутчэй за ўсё, ў Беларусі бытавалі абедзве формы, і з с- і з ш-, але ш- было найбольш уласцівым для габрэяў, а вось яны то якраз свінога і не ўжывалі, а толькі гусіны, а складальнікі савецкіх слоўнікаў толькі на гусіным тлушчу і зафіксаваліся.

Здор — гэта здаецца, не зусім тое самае. Здор, вядома мог быць і адтоплены, але ён рабіўся здорам незалежна ад гэтага — проста ў выніку саскубання. А адтапліваць можна любы тлушч, не толькі здор.

Польскае «смалец» — датычыць менавіта топленага тлушчу ўвогуле. І нешта мне не верыцца, што ў Беларусі было інакш. 

(Пра здор, дарэчы, артыкула ў Вікі таксама няма.)

Скажыце, як у вас у сям'і называлі свіны топлены тлушч для бутэрбродаў ці для смажання? Смалец? Ці было нейкае іншае слова? І як, з чым яго гатавалі?

Каментары55

Макс Корж выпусціў першы кліп пасля пагроз ГУБАЗіКа. Правакацыйны і шматсэнсоўны18

Макс Корж выпусціў першы кліп пасля пагроз ГУБАЗіКа. Правакацыйны і шматсэнсоўны

Усе навіны →
Усе навіны

Офіс Ціханоўскай пракаментаваў экстрадыцыю Васіля Верамейчыка13

Даныя ўсіх карыстальнікаў Pokemon GO цяпер ператворацца ў глабальную мапу мясцовасці8

Байдэн спіша частку доўгу Украіне1

Трамп абмовіўся, што гатовы пайсці на трэці тэрмін. А ці магчыма такое ў ЗША ўвогуле?9

Стаў вядомы спіс афіцэраў, якіх Лукашэнка за падтрымку народу ў 2020 годзе пазбавіў званняў7

Бондарава заклікала пакараць Марзалюка. Але падвяла сябе пад 15 сутак за рэпост «НН»13

У эфіры прапагандыстаў паказалі яшчэ аднаго зняволенага каліноўца — Максіма Ралько5

У Мінску ўзяліся зносіць парк «Дрымлэнд» ВІДЭА2

Storm Shadow сёння маглі ўдарыць па гістарычнай сядзібе на Куршчыне, дзе размяшчаўся расійскі камандны пункт4

больш чытаных навін
больш лайканых навін

Макс Корж выпусціў першы кліп пасля пагроз ГУБАЗіКа. Правакацыйны і шматсэнсоўны18

Макс Корж выпусціў першы кліп пасля пагроз ГУБАЗіКа. Правакацыйны і шматсэнсоўны

Галоўнае
Усе навіны →