1. Праверце, ці пішуць пра гэта правераныя крыніцы
Калі пачнецца нешта сапраўды маштабнае, то пра гэта напішуць усе, прычым буйныя СМІ спачатку паспрабуюць праверыць інфармацыю. Тая самая «Наша Ніва» памыляецца крайне рэдка.
Нават калі пра гэта піша вядомы вам рэсурс — пераправерце на іншых. Любы рэсурс можа памыліцца.
2. Звярніце ўвагу на канал
У апошніх фэйкавых групах «Байпол» канал быў створаны даўно, але нядаўна перайменаваны ў BYPOL. У ім нават было болей падпісантаў, чым у арыгінала. Але вось што яго адрознівала — усе рэпосты з арыгінала ў яго былі зробленыя цягам сутак, а сам канал раней называўся іначай.
Арыгінальныя каналы маюць стабільную колькасць праглядаў, запісы ў іх ідуць паслядоўна, і калі ў іх ёсць каментары, то яны «жывыя» (як і рэакцыі). На гэтыя каналы, акрамя ўсяго іншага, вядуць спасылкі з іншых давераных крыніц.
3. Правярайце спасылкі і не стартуйце бот (не пішыце па кантактах), пакуль не ўпэўніцеся ў іх праўдзівасці
У Telegram ёсць важная асаблівасць: унутраныя спасылкі можна маскіраваць так, як заўгодна, асабліва ў паведамленнях. Напрыклад, спасылка на бот плана «Перамога» ці любой іншай структуры можа выглядаць візуальна правільна, але насамрэч гэта будзе не яна. Выглядае гэта так:
Спасылка на выяве выглядае як сапраўдная, але вядзе яна на бот «Нашай Нівы» замест бота плана «Перамога». Так можна зрабіць з любой спасылкай — і калі гэта ўнутраная спасылка тэлеграма, то вы пяройдзеце па ёй без дадатковых пытанняў.
Старт бота ці напісанне па кантактах аўтаматычна выдасць ваш ID у Telegram.
Каб праверыць, ці спасылка сапраўдная, ёсць вельмі просты спосаб: пераходзіць па кантактах і спасылках толькі з арыгінальных ці правераных каналаў, на якія вы падпісаныя самі. Калі сумняваецеся, можна пераправерыць у іншых крыніцах.
Калі вас эмацыйна заклікаюць нешта зрабіць проста зараз, спыніцеся. Думайце, аналізуйце і пераправярайце інфармацыю — і падмануць вас будзе амаль немагчыма.
