Вялізныя «пясчаныя батарэі» — новая тэхналогія для захоўвання лішкаў сонечнай і ветраной энергіі
Першая ў свеце пясчаная батарэя дзейнічае як рэзервуар вялікай ёмістасці для лішкаў энергіі ветру і сонца. Энергія захоўваецца ў выглядзе цяпла, батарэя дапамагае ацяпляць горад Канкаанпяа на захадзе Фінляндыі.
Басейн у фінскім горадзе Канкаанпяа абаграецца пяском, дакладней, пясчанай батарэяй. Энергетычнае прадпрыемства Vatajankoski супрацоўнічае з Polar Night Energy — кампаніяй, якая займаецца сезонным акумуляваннем цяпла, каб назапашваць лішкі энергіі ад мясцовых ветраных і сонечных электрастанцый у выглядзе цяпла ў першай у свеце камерцыйнай пясчанай батарэі. А пясчаная батарэя можа перадаваць гэтае цяпло ў гарады для выкарыстання ў дамах, грамадскіх басейнах і на вытворчасці.
Канцэпцыя нагрэву пяску для назапашвання энергіі не новая, новы тут спосаб камерцыялізаваць гэта ў буйнамаштабным прымяненні. Першая ўстаноўка ў заходняй Фінляндыі мае ізаляваны бункер, зроблены са стальнога корпуса вышынёй сем метраў, запоўненага 110 тонамі пяску і цеплаабменных труб.
Электраэнергія бярэцца з электрасеткі або з мясцовых крыніц. Яна дазваляе Polar Night Energy награваць пясок, калі чыстая электрычнасць больш танная, звычайна ў сярэдзіне ночы. Электрычная энергія перадаецца ў назапашвальнік цяпла з дапамогай паветраправоднай сістэмы з замкнёным контурам.
Пясок — недарагі матэрыял высокай шчыльнасці — гэта цвёрды матэрыял, які можа награвацца да тэмпературы, значна вышэйшай за тэмпературу кіпення вады, і які можа захоўваць у некалькі разоў больш энергіі, чым бак для вады. Фінскі блок можа дасягаць 600 градусаў Цэльсія, а максімальная тэмпература цепласховішча абмяжоўваецца не ўласцівасцямі самога пяску, а тэрмаўстойлівасцю матэрыялаў, якія выкарыстоўваюцца пры будаўніцтве і кантролі за сховішчам.
Пясок не захоўвае электрычнасць, але захоўвае энергію ў выглядзе цяпла. Каб атрымаць цяпло з назапашвальніка, прахалоднае паветра дзьме праз трубы, награваючыся пры праходжанні праз прыладу. Затым яго можна выкарыстоўваць для розных задач, у тым ліку для пераўтварэння вады ў тэхналагічную пару або нагрэву вады ў цеплаабменніку. Цяпло таксама можна пераўтварыць назад у электрычнасць, хоць і са стратамі электраэнергіі, калі ўкараніць дадаткова турбінную тэхналогію.
Polar Night Energy кажа, што фінская батарэя назапашвае 8 мегават-гадзін цеплавой энергіі, калі яна поўная, і выдае каля 200 кілават энергіі праз трубы — чаго дастаткова для 100 дамоў і грамадскага басейна. «Трубам і пяску няма зносу, яны вечныя, — кажа прадстаўнік кампаніі. — Вентылятар з’яўляецца адзінай рухомай часткай, і пры неабходнасці яго лёгка замяніць».
Нядобразычліўцы канцэпцыі пясочнай батарэі кажуць, што пясок захоўвае ў дзесяць разоў менш энергіі на адзінку аб'ёму, чым традыцыйная хімічная батарэя, піша Popular Mechanics. Але Polar Night Energy сцвярджае, што яе батарэя ў дзесяць разоў таннейшая за літыевую батарэю, якая захоўвае аналагічную колькасць энергіі. Так фінская пясчаная батарэя каштуе каля 200 000 долараў, у той час як літый-іонная батарэя, якая захоўвае такую ж колькасць энергіі, каштавала б не менш за 1,6 мільёна даляраў.
Кампанія заяўляе, што праекты пясчаных батарэй можна маштабаваць да 1000 мегават-гадзін. У той час як пясок можа заставацца гарачым месяцамі, цяперашні працэс награвае яго двухтыднёвымі цыкламі. Акумулятар цяпла мае найлепшы дыяпазон выкарыстання, калі ён зараджаецца і разраджаецца ад 20 да 200 разоў на год, у залежнасці ад прымянення.
Каментары