Kožny hod ajčynny futboł uparta namahajecca abvierhnuć tezis: toje, što miortvaje, pamierci nie moža. Adnak, padobna, na tryccaty hod svajho isnavańnia Vyšejšaja liha ŭsie ž taki dasiahnuła sapraŭdnaha dna. Napiaredadni startu turnira kryzis «jubilara» vidavočny — «NN» fiksuje jaho, raspaviadajučy pra «bahaž», ź jakim elitny dyvizijon padychodzić da čarhovaha siezona.
Bankructva kłubaŭ
Prablemy hulni numar adzin kidajucca ŭ vočy ŭžo na etapie vyvučeńnia śpisu ŭdzielnikaŭ. Siarod 16 kamand nie znajści samy ambicyjny prajekt u najnoŭšaj futbolnaj historyi krainy. Dla ajčynnaha aliharcha Alaksandra Zajcava brescki «Ruch» — by toj «Čełsi» dla Ramana Abramoviča. Kałasalnyja vydatki na tranśfiery z zarpłatami, bytavyja ŭmovy dla futbalistaŭ na luksavym pa našych mierkach uzroŭni, zavobłačnyja ambicyi — padabienstva z tryŭmfataram Lihi čempijenaŭ ledźvie nie stoadsotkavaje… Voś tolki sinerhija ŭ nabližanaści kiraŭnika kłuba da Łukašenki dy suśvietnyja sankcyi apynulisia dla «Rucha» kudy bolš śmiertanosnymi, čym dla łondancaŭ. Na pačatku Zajcaŭ z-za niedachopu srodkaŭ vymušana raspradaŭ lidaraŭ, a paśla i ŭvohule abviaściŭ pra sychod bieraściejcaŭ z vyšejšaj lihi.
Kiraŭniki ABFF zamienu šukali ŭ adčai, bo rapart «navierch» pra straty ŭ šychtach moh vieści da ich ułasnych zvalnieńniaŭ. Tamu dakapali ažno da «Dniapro», piataj kamandy pieršaj lihi. Adnak harantavać bajazdolnaść Mahilova siońnia nie moža nichto — minułym hodam jak ni paručalisia anałahičnym čynam za štučna pavyšany «Spadarožnik», toj nie dažyŭ i da ekvatara pieršynstva. Hrošaj nie chapaje katastrafična, tamu raści ŭ kłasie nichto nie prahnie. Horš za toje: paŭsiudny režym strohaj ekanomii vyklikaje sumnieŭ u žyćciazdolnaści jašče šerahu kłubaŭ elity na doŭhaj dystancyi.
Kadravy deficyt
Upieršyniu za doŭhi čas nivodzin inšaziemny śpiecyjalist nie startuje ź biełaruskim kłubam u vyšejšym dyvizijonie. Chacia jašče kolki siezonaŭ tamu idejnyja sprečki na našych stadyjonach viali čechi, hałandcy, ukraincy, rasijanie, palaki…
Ciapier vyšejšaja liha nie pryciahvaje ŭvahi navat šarahovych zamiežnikaŭ, a śledam za imi źjazdžajuć, bo nie bačać pierśpiektyvy, i kreatyŭnyja miascovyja nastaŭniki.
Naprykład, Alaksiej Baha, što pryvioŭ salihorski «Šachcior» da zołata, vypraviŭsia ŭ Azierbajdžan, Kirył Alšeŭski ŭžo pieramahaje ŭ Łatvii, Alaksandr Siadnioŭ uładkavaŭsia ŭ Kazachstanie, a Alaksiej Špileŭski na Kipry… Usio tamu, što materyjał, jaki tut atrymajuć treniery, na jeŭrapiejskaj prastory niekankurentazdolny. I tamu adsutnaść pierśpiektyvy navat patencyjna vysoki zarobak nie kampiensuje.
Chacia, darečy, jaki jon vysoki? Abmiežavańni pa hanararach, jakija panujuć u Biełarusi ŭžo hod z padačy Ministerstva sportu, adbili ŭsiakuju achvotu navat u ryzykoŭnych mieniedžaraŭ vypraŭlacca na nizkarejtynhavuju pracu. A z ulikam taho, što valutnyja kursy siahajuć apošnimi tydniami vyšej za nieba, uvodziacca abmiežavańni dy jašče palityčnaja pazicyja krainy źjaŭlajecca taksičnaj, dzialicca futbolnym rozumam ź biełarusami inšaziemnyja treniery nie žadajuć.
Ucioki hulcoŭ
Trend, jaki afarmlaŭsia ciaham minułaha siezona, narešcie staŭ mahistralnym dy jašče i dźviuma płyniami abzavioŭsia.
Jak i pradstaŭniki «cyvilnaha» hramadstva, futbalisty ŭciakajuć z radzimy pa ekanamičnych dy palityčnych pryčynach.
Tyja, chto vykazaŭ hramadskuju pazicyju paśla vybaraŭ ci ciaham 2021-ha padtrymaŭ represavanych, patrapili ŭ «čorny śpis». Heta značyć, što pracaŭładkavańnie dla ich u ajčynnych kłubach stała niemahčymym. Jak i dla chłopcaŭ, jakija asudzili rasijskuju interviencyju va Ukrainu, vykazali niazhodu ź mižnarodnymi zajavami aficyjnaha Minska ci to prosta krytykavali kiraŭnictva fiederacyi. Tamu šukać pracu za miažoj — adzinaje, što im zastałosia. Kali nie vierycie, što ŭ XXI stahodździ kahości realna «zabanić» u futbole za asudžeńnie hvałtu, patelefanujcie Dźmitryju Bahu. Paŭabaronca adnoj nahoj byŭ spačatku ŭ BATE, a paśla ŭ «Minsku», adnak padpisvać ź im kantrakt kłubam zabaraniŭ ministr sportu Siarhiej Kavalčuk.
Tyja ž majstry, chto pavodziŭ siabie bolš łahodna, mahli raźličvać na praciah karjery. Voś tolki zarobak u ich skaraciŭsia amal u 2,5 — 3 razy. Jak vynik, zdolnyja chacia b praz raz traplać pa miačy z hetym nie pahadzilisia dy źjechali. Z-za čaho vyšejšaja liha hetym siezonam nie daličycca zorak — Hutara, Stasieviča, Paŭlučenki, Klimoviča, Sialavy i jašče šmat kaho.
Devalvacyja lehijanieraŭ
Kali prytrymlivacca rehłamientu vyšejšaj lihi dy nie ličyć zamiežnikami rasijan z kazachami, tolki viadučyja (čytaj, zamožnyja) kłuby raźličvajuć u siezonie na kvalifikavanych lehijanieraŭ. Astatnija albo pierachoplivajuć adzin u adnaho paračku afrykancaŭ, što ŭ Biełarusi ŭžo adaptavalisia, albo padpisvajuć na ŭdaču adnaho-dvuch noŭnejmaŭ z Małdovy, Uźbiekistana ci Hruzii. Surjozna, kaniečnie, jany kalektyvy nie ŭzmacniajuć, adnak stvarajuć iluziju choć niejkaha kadravaha ruchu. Plus na fonie ahulnaha deficytu majsterstva navat takija zamiežniki ŭžo letam buduć usprymacca jak Ranałdu dy Miesi.
Niedaśviedčanamu zaŭziataru moža padacca, što «Šachcior», BATE dy minskaje «Dynama» ŭraŭnavažać hety dysbałans. Adnak rasčaravańnie budzie žorstkim:
u 2022-m navat pretendenty na čempijonstva raźličvajuć bolš na kolkaść, a nie na jakaść.
Tamu i padpisvajuć ahułam roznych Dyvanavičaŭ, spadziejučysia vyciahnuć piarlinu z tranśfiernaha śmiećcia. U toj ža čas ludzi kštałtu Szokie, Narcha, Po ci Habi Kiki, što śćvierdzili siabie hodnymi vykanaŭcami, navat nie razhladali varyjanty z prałanhacyjaj kantraktaŭ u Biełarusi.
Sudziejskaja prafanacyja
Jašče ŭvosień Fond spartyŭnaj salidarnaści vykryŭ machlarstva, pry dapamozie jakoha kiraŭnictva fiederacyi sprabavała ŭpłyvać na vyniki matčaŭ. Bosy ABFF ładzili z arbitrami «sumoŭi» pierad pryznačeńniem na važnyja sustrečy — i padčas hutarki davodzili vynik, jaki patrabavałasia zabiaśpiečyć. Bienieficyjaram čaściej za ŭsio vystupali pramyja kankurenty BATE, bo mienavita niadaŭni hiehiemon jašče z časoŭ kiravańnia Anatola Kapskaha razdražniaŭ viarchi fiederacyi niezaležnymi pavodzinami.
Ciapier ža, vidavočna, «humanitarka» pojdzie na adras minskaha «Dynama». Za «narodny kłub» baleje ministr Kavalčuk, taksama bieła-błakitnyja kolery abaraniaŭ pieršy namieśnik staršyni ABFF Viarhiejčyk (jaki, darečy, i sieńnia ličyć siabie dynamaŭcam). Adnak hałoŭny «fan» staličnych futbalistaŭ — ptuška kudy bolš vysokaha palotu. U vieraśni Alaksandr Łukašenka adkryvaŭ stadyjon «Dynama-Juni» i padčas pramovy pastaviŭ haspadaram zadaču — stać čempijonami ŭ siezonie-2022. Jak biełaruski sport padparadkoŭvajecca jaho zahadam, viadoma daŭno. Tamu tolki pytańnie času, kali pravieranaja madel dapamohi zapracuje na karyść minčukoŭ. A toje, što jana spatrebicca, sumnievaŭ niama: na minułym tydni «bieła-błakitnyja» sastupili ŭ čverćfinale «Homielu», skład jakoha farmavaŭsia «na kalency» litaralna za dziasiatak dzion da dvuboju. Tamu pa «vielmi dziŭnych spravach» pieršynstva-2022 vidavočna daść foru adnajmiennamu telesieryjału…
Kamientary