U Vilni prachodzić unikalnaja vystava pra mastakoŭ-litvakoŭ Paryža ŠMAT FOTA
Pra vystavu, jakaja prachodzić u muziei Vitaŭtasa Kasiulisa, piša ŭ fejsbuku Alaksiej Łastoŭski.
Tut mižvoli zadumaješsia, nakolki roźniacca kanceptualizacyi mastakoŭ habrejskaha pachodžańnia ŭ Litvie i Biełarusi.
U biełaruskim kantekście daminuje padychod, jaki byŭ pryniaty pry farmavańni kalekcyi «Biełhazprambanka», dzie «našymi» stanoviacca tyja, chto naradziŭsia na terytoryi Biełarusi, vyznačanaj aktualnymi miežami. Taki prahmatyčny padychod nie zaŭždy suadnosicca z histaryčnymi realijami, kali sučasnaja miaža miž Litvoju i Biełaruśsiu adsutničała i habrei ź Viciebska cudoŭna razumielisia z habrejami z Koŭna.
Moža, bolš spraviadlivy padychod pryniaty ŭ Litvie, dzie «litvak» — heta habrej ź ziemlaŭ daŭniaha Vialikaha Kniastva Litoŭskaha. Praŭda, heta i stratehija aprapryjacyi, pakolki daŭniaje VKŁ paśla pieršaha skaza źnikaje i zamianiajecca nadalej sučasnaj Litvoju. Inakš było b składana, bo amal usie pieršaradnyja i suśvietnaviadomyja mastaki-litvaki Paryžskaj škoły pachodzili z terytoryi Biełarusi, adzinaje vyklučeńnie — Žak Lipšyc, i toj naradziŭsia ŭ Druskienikach u siamji haradzienskich habrejaŭ.
Pry hetym fienamienalna možna zrabić vystavu, dzie try čverci prac składajuć pracy mastakoŭ, jakija pachodziać z (terytoryi) Biełarusi i ni razu nie zhadać Biełaruś, u etykietažy saramliva miesca naradžeńnia mastakoŭ ahułam nie zhadvajecca, mabyć, kab abyści bokam hety niazručny niuans.
Z bonusaŭ: tut zhadvajecca nie tolki słavutaja Paryžskaja škoła, ale i pieršaja chvala habrejskaj emihracyi ŭ Paryž, jakaja hurtavałasia vakoł skulptara Marka Antakolskaha.
I biezumoŭny plus vystavy — heta šyrokija mižnarodnyja zapazyčańni. Unučka Šahała Mieret Miejer pakazała 26 tvoraŭ ź siamiejnaj kalekcyi, upieršyniu ŭ Litvie Šahała demanstrujuć u takoj kolkaści.
I vielmi ščodra padzialiŭsia svaimi zborami paryžski Muziej mastactva i historyi judaizmu, u takoj kolkaści i jakaści prac Michaiła Kikoina ja i sam jašče nie bačyŭ. I navat Centr Pampidu padciahnuli.
Dla Litvy — heta vystava ekstra-kłasa, chaj ź ideałahičnymi naciažkami i prostym dyzajnam.
Palitviazień pravioŭ paŭtara hoda ŭ SIZA — voś jak jon vyhladaŭ paśla hetaha11
Kamientary