Dzie pachavanyja Symon i Alena, u honar jakich nazvany Čyrvony kaścioł
Sumny los — nie tolki ŭ ciapier zakrytaha chrama, ale i ŭ kurhana, dzie Edvard Vajniłovič pachavaŭ svaich dziaciej, piša katolik.life.
Budaŭnictva kaścioła spansavaŭ vice-staršynia Minskaha tavarystva sielskaj haspadarki Edvard Vajniłovič. U 12-hadovym uzroście pamior jahony syn Symon. Chłopčyku rabili apieracyju ŭ Varšavie, dzie ŭ toj čas bušavała skarłacina, jakoj jon zaraziŭsia.
A dačka Alena nie dažyła da 19-hodździa. Dziaŭčyna pamirała pakutliva, a baćki nie mahli ničoha zrabić — u lekaraŭ nie było navat dakładnaha dyjahnazu. Najbolš vierahodna, što heta było zapaleńnie lohkich.
Kali ŭ Vajniłoviča pamierli dzieci i jon vyrašyŭ pabudavać chram u pamiać pra ich, jon sam uziaŭsia za hetuju spravu. Da taho času hrupa viernikaŭ padała ŭ haradskuju dumu novuju zajavu ab vydzialeńni ziamli pad kaścioł — za heta sabrali 2 tysiačy podpisaŭ. Praŭda, hrošaj u inicyjataraŭ nie było.
Zatoje ich hatovy byŭ achviaravać Vajniłovič. Jon asabista pajechaŭ u Sankt-Pieciarburh, kab damahčysia dazvołu na budaŭnictva chrama, i padaŭ pra heta prašeńnie ministru ŭnutranych spraŭ. Toj daŭ zhodu, niahledziačy na supraćdziejańnie Minskaha pravasłaŭnaha jepiskapa.
Symon i Alena pachavanyja ŭ Savičach Kapylskaha rajona. Na ich mahiłach navat amal nie zachavałasia pomnikaŭ, a sam kurhan znachodzicca ŭ poli — da jaho niama darohi. Čamu tak adbyłosia?
Paśla revalucyi balšavikoŭ 1917 hoda miascovyja sialanie, ź jakimi dvaranin Vajniłovič vyras i pravioŭ usio žyćcio, razrabavali siadzibu, spalili biblijateku, mała taho — raźbili nadmahilli na kurhanie, źnieśli fihuru Panny Maryi, jakaja ŭzvyšałasia nad pomnikami.
Plity raściahnuli pa dvarach, ale frahmient adnaho nadmahilla — ź miesca pachavańnia Symona — cudam źbierahli i pieranieśli pad Čyrvony kaścioł, pobač ź pierapachavanymi tut pareštkami Edvarda Vajniłoviča.
A kurhan u Savičach u 1990-ch hadach akulturyli katoliki, ustalavali tut kryž i pamiatnyja znaki. Tolki achoŭnaha statusa kurhan dahetul nie maje.
«Niejkaja šval u Hrodnie». Marzaluk prajšoŭsia pa Bondaravaj i jaje paplečnikach7
Kamientary
hladzim na ruiny i dumajem - heta ŭsio vajna i niemcy(russkija-francuzy)... zbolšaha jano tak. ale... i miascovyja narmalna tak raściahvajuć potym cahliny-kamiani pa kutočkach svaich... nie raz čuła pra takoje ad viaskovych...