Hanna Kanapackaja vyrašyła ŭvajści ŭ adnu rečku dvojčy i znoŭ udzielničaje ŭ prezidenckich vybarach — niahledziačy na toje, što ŭ 2020-m joj namalavali mienš za 2%, a sama Hanna pryznavała tyja vybary niesapraŭdnymi. Ciapier jana znoŭ robić vyhlad, što źbiraje podpisy. I znoŭ sprabuje demanstravać, što maje ŭsie šancy pazmahacca z Łukašenkam za prezidencki tron. Ale navošta hety śpiektakl dačce biełaruskaha dalaravaha miljaniera? Jak z apazicyjanierki, jakaja vystupała ŭ padtrymku bieł-čyrvona-biełaha ściaha i Kurapat, jana pieratvaryłasia ŭ padkantrolnaha palityka z łaźnievym uzroŭniem dyskusii?
Hanna — karennaja minčanka i jurystka pa adukacyi. Jaje dziavočaje proźvišča pa baćku — Truchanovič. Hańnie pašancavała naradzicca ŭ siamji palešuka ź biznesovaj žyłkaj: u pačatku 90-ch baćku Anatola nazyvali pieršym dalaravym miljanieram u Biełarusi. Adzin sa svaich biznesaŭ Anatol nazvaŭ u honar troch lubimych žančyn — žonki i dvuch dačok: «ADŁ» (pa pieršych litarach ich imionaŭ). Druhaja dačka, Darja, ciapier ličycca kiraŭnicaj inicyjatyŭnaj hrupy siastry.
Ale nie vyklučna biznesam cikaviŭsia spadar Truchanovič: jon byŭ adnym z tych, chto stajaŭ la vytokaŭ Abjadnanaj hramadzianskaj partyi, doŭhi čas udzielničaŭ u joj i finansavaŭ. A ŭ peŭny momant pryvioŭ na čarhovy źjezd svaich dačok.
Hanna ŭ vyniku prabyła členam partyi z 1995 pa 2019 hod, kali jaje adtul vyklučyli. Vyklučeńnie stała farmalnaj praceduraj, bo napiaredadni Kanapackaja sama zajaviła, što pakidaje AHP paśla taho, jak nie pabačyła svajho imieni ŭ partyjnych śpisach vyłučencaŭ na čarhovyja parłamienckija vybary.
Abrańnie Hanny deputatkaj Pałaty pradstaŭnikoŭ u 2016-m stała pryčynaj surjoznaha idejnaha raskołu ŭ AHP. Dla ŭsich było vidavočna, što sumlennaha padliku hałasoŭ ni na jaje akruzie, ni na inšych akruhach nie było. Tamu niekatoryja partyjcy zaciata krytykavali zhodu na pryznačeńnie Kanapackaj u parłamient z ulikam raniejšaj palityki pryznavańnia vybaraŭ nielehitymnymi.
Palityk Anatol Labiedźka raskazvaŭ, što pryznačeńnie Hanny ŭ deputaty stała dla ich niečakanaściu, i vybar pamiž tym, ci hulać u hetuju hulniu, ci admovicca, byŭ niaprostym:
«Mianie razbudzili nočču i skazali: «U nas deputat». — «Jaki deputat? Adkul?» — «Hanna Kanapackaja». I voś my terminova źbirajemsia i razumiejem, što heta hulnia, jakuju nam prapanujuć. I što tut treba rabić?».
U vyniku ŭ partyi pryznali karyść ad taho, kab na svaje vočy pabačyć plusy i minusy vałodańnia deputackim mandatam. Z samoj Kanapackaj pry hetym była padpisanaja damova, u jakoj pieraličvałasia, čaho ad jaje čakaje partyja. Adno z čakańniaŭ tyčyłasia ekanamičnych reform, prahramy «Miljon pracoŭnych miescaŭ». A najbolš adkaznym techničnym zadańniem stała łabijavańnie temy svabodnych i sumlennych vybaraŭ. Z apošnim Kanapackaja ekzamien pa vyniku pravaliła.
Situacyja z tymi parłamienckimi vybarami — 2016 nasamreč była absurdnaja — Kanapackaja na toj momant žyła na dźvie krainy i źbirałasia asiadać razam ź dziećmi ŭ Hiermanii. Adnak pryznačeńnie ŭ parłamient prymusiła jaje viarnucca ŭ Biełaruś.
«Zakonaprajekt ab harantyjach prezidentu jana dakładna nie raspracoŭvała, joj prapanavali hatovy tekst źvierchu»
Pry ŭsioj nieadnaznačnaści padziei traplańnie ŭ parłamient dvuch apazicyjnych dziejačaŭ — Hanny Kanapackaj i Aleny Anisim — u 2016 hodzie mnohimi ŭsprymałasia z aptymizmam i nadziejaj: niešta z hetaha budzie.
Siarod važnych prajektaŭ, da jakich razam z kamandaj paśpieła prykłaści ruku Hanna Kanapackaja, naprykład, praca nad źmiakčeńniem 328-ha «narkatyčnaha» artykuła Kryminalnaha kodeksa. Taksama jana viała pracu nad zakonaprajektam pa achovie bieł-čyrvona-biełaha ściaha z uniasieńniem jaho ŭ śpis niemateryjalnych historyka-kulturnych kaštoŭnaściaŭ. Deputatka padrychtavała zakonaprajekt, jaki źmianšaŭ rolu dziaržavy ŭ ziamielnych adnosinach.
Dałučyłasia jana ŭ novym statusie da abarony Kurapat, što ŭ siońniašnich realijach z boku deputataŭ navat składana ŭjavić. Kanapackaja źviartałasia ŭ prakuraturu z prośbaj pravieści pravierku zakonnaści pierahladu miežaŭ achoŭnaj terytoryi, u vyniku jakoha tam pabudavali restaran «Pojediem Pojedim».
U pieryjad z 2016 pa 2019 zaŭvažna palepšaŭ dyjałoh pamiž uładaj i apazicyjaj: u tym liku dziakujučy mandatu Hanny pravodzilisia sumiesnyja kruhłyja stały i ładzilisia sustrečy.
Taksama Kanapackaja vystupała za vychad Biełarusi z Sajuznaj dziaržavy, jakuju nazyvała «miortvanarodžanym dziciom». Ale temu svabodnych i sumlennych vybaraŭ, Kanapackaja z trybuny tak i nie ahučyła, choć i abiacała adnapartyjcam.
«Heta dakazała dla nas, što ŭsie deputaty tak ci inakš pad kantrolem, u ich jość damoŭlenaści, temy-tabu: ekanomika — kali łaska, ale nijakaj krytyki pieršych asobaŭ, siłavikoŭ, samoj sistemy, — kamientuje Anatol Labiedźka. — U vyniku my vyklučyli Kanapackuju z partyi mienavita tamu, što jana nie realizoŭvała mahčymaści deputackaha mandata i nie vykanała adnaho z punktaŭ našaj damovy».
Atačeńnie Kanapackaj jašče bolš niepryjemna ździviłasia, kali ŭ 2019-m jana vyniesła na razhlad adyjozny zakonaprajekt «Ab harantyjach prezidentu Biełarusi, jaki spyniŭ vykanańnie svaich paŭnamoctvaŭ, i členam jaho siamji». Heta surjozna zapeckała jaje imidž. Adzin z punktaŭ zakonaprajekta abviaščaŭ, što «kiraŭnik dziaržavy nie moža być pryciahnuty da kryminalnaj ci administracyjnaj adkaznaści za dziejańni, učynienyja im u pieryjad vykanańnia paŭnamoctvaŭ u jakaści prezidenta».
«Ja viedaju na 100%, što jana nie raspracoŭvała hety prajekt zakona, — kamientuje były pamočnik Hanny Kanapackaj Dzianis Cichanienka. — Ja bačyŭ, što ŭ jaje navat fizična nie było na heta času. Prajekt hety, na moj pohlad, byŭ krokam režymu — joj prapanavali hatovy tekst, jaki jana prosta ahučyła. U toj momant jana rezka pamianiała svaju rytoryku. Było zrazumieła, što ŭžo pačałasia padrychtoŭka da jaje ŭdziełu ŭ prezidenckich vybarach.
Zakonaprajekt ab harantyjach prezidentu staŭ surjoznym markieram, što ŭsia apazicyjnaść Kanapackaj na hetym skančajecca».
Hety ž epizod zhadvaje i Volha Kavalkova, jašče adna z pamočnic Kanapackaj-deputatki.
«Pry najaŭnaści pamiž nami pracoŭnych adnosin pra toj zakon ja daviedałasia ŭ internecie, sa ŚMI.
Ja nie bačyła, kab Hanna nad im pracavała.
Dla mianie hety Zakon byŭ niečakanym i ja zapytvała ŭ Hanny: adkul heta? Možna ž było zrabić pa-inšamu, kab heta nie vyklikała takuju niehatyŭnuju reakcyju i ŭ apazicyi, i ŭ hramadstva ahułam. Ale potym ja zrazumieła, što heta byŭ taki test sistemy — pravieryć, nakolki hramadstva hatovaje da takoha. I voś u 2019-m jano akazałasia niehatovym davać prezidentu takija harantyi. KDB — ci chto tam raspracoŭvaŭ toj zakonaprajekt — pahladzieli na heta, zafiksavali, i inicyjatyva pajšła ŭ cień».
Zakon ab pažyćciovych harantyjach prezidentu ŭ vyniku pryniali ŭ 2024-m hodzie. Kanapackaja adreahavała na heta nastupnym čynam: «Prymi Pałata jašče ŭ listapadzie 2019-ha hety zakon, kali ja raspracavała zakonaprajekt i ŭniesła jaho dla razhladu, vielmi šmat jakija pracesy ŭ Biełarusi mahli b pajści pa-inšamu. Inšaj była b usia elektaralnaja kampanija 2020 hoda. Nie było b, pa jaje skančeńni hetaj suśvietnaj hańby z samazvankaj i jaje badziažnym šapito, što doŭžycca ŭžo jaki hod. Najchutčej nie było b sotniaŭ pałamanych losaŭ prostych biełarusaŭ, jakija stali achviarami brudnych palityčnych manipulacyj, i tysiač źbiehłych suajčyńnikaŭ za miežami našaj krainy. I nie było b dypłamatyčnaj izalacyi i ekanamičnych sankcyj, pra što ja viedaju dakładna».
Dabrabyt baćki jak zaruka zhodlivaści?
Na dumku Anatola Labiedźki, Kanapackaja pačała hulać na baku Łukašenki adnačasova z atrymańniem deputackaha mandata ŭ 2016-m:
«Peŭny kantrakt pamiž Kanapackaj i sistemaj dziejničaŭ i tady, i ŭ 2020-m, pracuje i ciapier. Dadatkova ŭsio padmacoŭvajecca ambicyjami, jakija ŭ Hanny jość».
Hetuju ž viersiju paćviardžaje i jašče adna blizkaja da situacyi krynica. Surazmoŭca tłumačyć, što Hannu-deputatku źlapili ekanamičnyja prablemy ź biznesam baćki. Maŭlaŭ, jon sam praz znajomych prapanavaŭ kandydaturu dački. Režymu byli patrebnyja apazicyjaniery ŭ parłamiencie dla imitacyi demakratyčnaści, a Hannaj było lohka kiravać, bo na konie, kali što, była svaboda baćki.
«Moža, heta supadzieńnie, ale ŭ 2020-m hodzie Puchavickamu kambinatu chlebapraduktaŭ daravali pazyki», — kamientuje hetu viersiju Dzianis Cichanienka.
Baćku Kanapackaj, mažarytarnamu akcyjanieru kambinata, dazvolili adkłaści doŭh pierad dziaržavaj na $8,5 miljona.
Šeść tysiač podpisaŭ — realny vynik u 2020-m
2020 hod dla Hanny vydaŭsia maksimalna nasyčanym. Usio pačałosia sa svarak pamiž udzielnikami prajmieryz pa vyłučeńni adzinaha demakratyčnaha kandydata.
Praciahnułasia kavidnym napružańniem u hramadstvie: Hanna sprabavała pryciahnuć tahačasnaha ministra achovy zdaroŭja Uładzimira Karanika da kryminalnaj adkaznaści za biaździejnaść.
Čym bližej było da vybaraŭ, tym atmaśfiera bolš napalvałasia. Niekatoryja vychadki Hanny niepryjemna ździvili navat členaŭ jaje siamji. U pryvatnaści, baćka Anatol, jaki, miž inšym, staŭ davieranaj asobaj dački, raskrytykavaŭ jaje vykazvańni na adras Babaryki, jakoha Hanna paraŭnała ź piedafiłam u dziciačym sadku.
Volha Kavalkova zhadvaje:
«U prezidenckuju kampaniju — 2020 u nas byli pikiety razam na Homielščynie. My razmaŭlali, i jana tady dosyć radykalna adhukałasia pra Cichanoŭskaha: što heta prajekt Maskvy, što Babaryka praruski. I jana havaryła takimi, viedajecie, sistemnymi naratyvami. Ja tady padumała, što chtości pobač jość, chto ź joj tak razmaŭlaje».
Heta ahułam było jaje asnoŭnaj stratehijaj na apošnich vybarach — brudnaja krytyka apanientaŭ i puskańnie pyłu ŭ vočy svajoj dziejnaściu. U realnaści ž amal adrazu paśla pačatku zboru podpisaŭ jaje 1300 «štykoŭ» i «palevikoŭ» (tak jana nazyvała členaŭ svajoj inicyjatyŭnaj hrupy) źniali pikiety i spynili abychod kvater.
Jak ciapier užo bolš dakładna raspavioŭ «Našaj Nivie» adzin z členaŭ inicyjatyŭnaj hrupy, pa fakcie za Kanapackuju tady sabrali ŭsiaho šeść tysiač podpisaŭ. Nahadajem, što sama jana zajaŭlała, što adniesła ŭ Centrvybarkam krychu bolš za 110 tysiač, a tam joj namalavali ŭvohule 146 588.
«Tam i zboraŭ narmalnych nie było. Tamu heta maksimum — 6 tysiač realnych podpisaŭ. Pa majoj infarmacyi, Apieratyŭny analityčny centr pry prezidencie daŭ joj kala $20 tysiač na kampaniju. A svaje hrošy jana nie chacieła ŭkładać», — raskazvaje były člen kamandy Hanny, jaki paprasiŭ zastacca ananimnym.
«U asobie Kanapackaj ułada choča pabačyć chacia b minimalnaha pradstaŭnika apazicyi»
Amal adrazu paśla vybaraŭ-2020, krychu pahulaŭšysia ŭ pakryŭdžanaha vynikami palityka, Hanna źnikła z radaraŭ. Spačatku jana ahučyła žadańnie stvaryć ułasnuju nacyjanał-demakratyčnuju partyju, ale inicyjatyva zahłochła.
Paźniej milhanuła ŭ spravie amnistavańnia źniavolenych, u tym liku naładžvajučy dyjałoh z zachodnimi dypłamatami i palitykami. Ale pra dakładnyja pazityŭnyja vyniki pracy Hanny tak i nie stała viadoma, a zvyčajna jana nie skromničaje ŭ prypisvańni sabie zasłuh.
«Tak skłałasia histaryčna, što ŭvieś praces kamunikacyi z tak zvanaj apazicyjaj u peŭny momant zamknuli na Vaskrasienskim, i Kanapackaja stała paprostu nie patrebnaja ŭ hetym pytańni, chacia jana pra tuju ž amnistyju kazała navat na UNS. Ale mnie padajecca, što ź jaje boku heta byli prosta hučnyja zajavy dla taho, kab nie vypadać ź miedyjnaj paviestki. A potym jana źnikła, tamu što pačałasia maksimalnaja začystka palityčnaha pola.
Było b niełahična, kali b padčas tatalnaha razhromu ŭsioj raniejšaj partyjnaj sistemy, niechta na fonie pačaŭ by budavać novuju, nacyjanał-demakratyčnuju partyju. Vidavočna, byŭ dadzieny zahad (ci parada) nie vysoŭvacca», — vykazvaje zdahadku abaznanaja krynica.
Na vybary-2025 Hanna idzie ŭ jakaści prosta indyvidualnaj pradprymalnicy, nijak nie tłumačačy, jakim biznesam zajmajecca. U 2020-m ž jana nibyta zajmałasia jurydyčnymi kansultacyjami dla aŭstryjskaj kampanii Polytechnik Luft-und Feuerungstechnik GmbH. Jašče raniej była kiraŭnicaj u takich firmach, jak «Hrynrej», «KapitelBiełBud», «Južcentrabud». Pa vyniku ŭsie jany likvidavanyja ci znachodziacca ŭ pracesie likvidacyi. Dla mnohich zastajecca tajamnicaj sens isnavańnia biznesaŭ, klijentaŭ jakich składana adšukać.
«Vyhladaje, što toj ža «Hrynrej» — heta była prosta psieŭdakantora, jakaja pavinna była pakazać jaje status padčas parłamienckaj kampanii», — miarkuje čałaviek z atačeńnia Hanny.
«U mianie vialikija sumnievy nakont Kanapackaj jak jurystki — mahu kazać heta, prajšoŭšy praz peŭnuju supracu. Taja ž praca ŭ parłamiencie praduhledžvaje zdolnaści da zakanadaŭčaj pracy. Ja tam nie zaŭvažyŭ ni ekśpiertyzy, ni kampietencyj — bolšaść tekstaŭ zakonaprajektaŭ rychtavali jaje pamočniki. Dumaju, što jurydyčnaja kampanija była zroblenaja pry dapamozie hrošaj baćki, a dalej, kali ŭžo treba było ŭkładvać svaje kampietencyi i dośvied, prosta nie ŭdałosia», — dadaje jašče adzin surazmoŭca.
Pry hetym Hanna, jak sama jana pryznavałasia nie raz, umieje i lubić tracić hrošy. Vialikaje zadavalnieńnie joj zaŭsiody prynosili, u pryvatnaści, mašyny.
«U adroźnieńnie ad «najbiadniejšaha prezidenta ŭ śviecie», u jakoha čverć stahodździa «ničoha niama», ja ŭmieju i dobra zarablać, i dobra tracić!» — chvaliłasia Kanapackaja.
Słovam, navat pry adnym zarobku deputatki Hanna zaŭsiody dadatkova mahła pakłaścisia na mužčyn pobač. Biznesoviec u siamji byŭ nie tolki baćka, ale i były muž, ź jakim jany, praŭda, raźvialisia ŭ 2008 hodzie. Dźmitryj Kanapacki byŭ zasnavalnikam i dyrektaram kampanii «Askajd», jakaja śpiecyjalizujecca na aptovym handli adzieńniem. Siońnia jon, jak my zmahli daviedacca, skancentravaŭsia na rynku Kazachstana i Rasii i ŭznačalvaje kampaniju «Biełsnab Kamplekt», jakaja źjaŭlajecca dyleram sielskahaspadarčaj techniki, u tym liku ź Biełarusi.
Novy partnior Hanny, pa infarmacyi znajomaha siamji, taksama maje biznes u śfiery prava i budaŭnictva.
Niadaŭna stała viadoma, što, hrošy, «zekanomlenyja na vybarčaj kampanii-2020», Hanna ŭkłała ŭ kryptavalutu. Budzie vydatkoŭvać ich na kampaniju-2025?
Ciapier jana pościć u instahramie fotazdymki sa svaich pikietaŭ i abiacaje «iści da kanca». Vyhladaje, što hetyja paru pikietaŭ — naprykład, u handlovym centry «Stalicy» i na Kamaroŭcy — i jość adzinaja aktyŭnaść Kanapackaj.
U 2020-m Kanapackaja zmahła sabrać chacia b śpis naminalnych paplečnikaŭ, paabiacaŭšy hrošy za zbor kolišnim aktyvistam BNF i inšych partyj. Kamuści zapłaciła abiacanaje, chtości zastaŭsia rasčaravanym.
Sioleta ž niama navat hetych naminalnych aktyvistaŭ — apazicyjaniery ci vyjechali z krainy, ci sprabujuć nie adśviečvać, kab nie pryciahvać da siabie ŭvahu.
U vyniku vyhladaje, što Kanapackaja źbiraje podpisy sama. Kolki ŭdasca sabrać? Naŭrad ci nabiarecca choć 1000 podpisaŭ, ale ŭ ciapierašnich realijach heta nie maje nijakaha značeńnia. Kali Centrvybarkam atrymaŭ zahad rehistravać kandydatku, to jana trapić u biuleteni navat biez anivodnaha podpisu.
Dzianis Cichanienka nastojvaje, što Kanapackaja svaim udziełam u vybarach parušaje abnoŭlenuju Kanstytucyju, bo mieła raniej zamiežny dazvoł na žycharstva. Ale heta taksama naŭrad ci chvaluje kahości ŭ Centrvybarkamie.
«U asobie Kanapackaj ułada choča pabačyć chacia b minimalnaha pradstaŭnika apazicyi, jakaja zachavałasia ŭ Biełarusi. Jana biaskryŭdnaja, joj možna kiravać. Hajdukievič jak «apazicyjnaja» fihura siabie ŭžo maksimalna vyčarpaŭ. Heta ekśpierymient pa imitacyi demakratyčnaj sistemy, jakaja patrebnaja navat u takoj režymnaj krainie, jak naša.
Dadatkovy plus, što pradstaŭnica hetaj tak zvanaj kanstruktyŭnaj apazicyi — žančyna. Pa majoj infarmacyi, Taćcianie Karatkievič prapanoŭvali zhulać hetuju rolu taksama, jana admoviłasia, i mienavita tamu apynułasia na sutkach», — kamientuje adzin z palitykaŭ.
Na siońnia Kanapackaja znachodzicca ŭ pule davieranych asobaŭ Łukašenki. Biez asablivaha prava vybaru, z zadačaj, jakuju varta vykanać biezahavoračna.
Vučyłasia na nastaŭnicu biełaruskaj movy, stroiła pałkoŭnikaŭ. Šeść faktaŭ pra Volhu Čamadanavu
Jak Azaronak staŭ takim? Novyja fakty ź bijahrafii samaha addanaha Łukašenku prapahandysta
Danosy, bojka z Daškievičam, zavyšeńnie pakazčykaŭ u BRSM — jak prałažyŭ sabie šlach deputat-kamunist Siarhiej Kliševič?
Dzianis Mieljancoŭ i jaho reałpalityk: jon sapraŭdy pamianiaŭ pohlady ci prosta raniej maskiravaŭsia?
Kamientary
tatarka - tut da babci nie chadzi