Julija Čarniaŭskaja prezientavała knihu paezii, napisanuju pad chatnim aryštam. Jana pryśviaciła jaje mužu — Juryju Zisieru
Piśmieńnica, kulturołah i byłaja palitźniavolenaja Julija Čarniaŭskaja prezientavała 17 listapada ŭ Varšavie svaju knihu vieršaŭ «Mir o tiebie», stvoranuju pad chatnim aryštam u Miensku ŭ 2021 — 2022 hadach. Paetyčny zbornik aŭtarka pryśviačaje śvietłaj pamiaci svajho muža Juryja Zisiera, jakoha nie stała ŭ 2020-m. Prezientacyja adbyłasia ŭ miežach fiestyvalu intelektualnaj knihi «Pradmova», piša «Biełsat».
«Ja adčuła tady: pobač sa mnoj maje siabry i ŭ mianie jość sprava»
Pa słovach Julii Čarniaŭskaj, inicyjatyva zrabić knihu vieršaŭ sychodziła ad Dźmitryja Strocava.
«Heta była Dzimy inicyjatyva. A ja vielmi dziakuju maim siabram z samych roznych krainaŭ śvietu, jakija i da hetaha dasyłali mnie vieršy. Hetyja vieršy mianie vielmi hreli. Ja tak razumieju, heta Dzima ŭsich arhanizavaŭ», — zhadvała Julija Čarniaŭskaja.
«Jula apynułasia pad chatnim aryštam, biez usiakaha kantaktu sa źniešnim śvietam. I my, siabry, chacieli jaje padtrymać. U niejki momant ja padumaŭ, ci navat adčuŭ, što niedastatkova pieradavać tudy tolki ciopłyja słovy, a možna vydać knihu», — uspaminaje paet i vydaviec Dźmitryj Strocaŭ.
Sama Julija raspaviadaje, što spačatku navat nie viedała, z čaho pačać. Bo, jak kaža, vieršy byli trochu «nie ŭ temu»: «Da vieršaŭ ja vielmi redka źviartajusia — ja pišu prozu i navukovyja rečy».
«Aprača taho, u mianie ž eksprapryjavali kampjutar. Ale, akazałasia, nie zabrali maje sšytki. I ja niejak tak pa-duracku ŭručnuju zapisvała vieršy ŭ sšytak. U mianie hetyja piać sšytkaŭ i zaraz lažać. Voś nad hetymi vieršami ja ŭłasna i zasieła tady pracavać», — dzielicca uspaminami Julija Čarniaŭskaja.
«Słovam, ja adčuła tady, što pobač sa mnoj maje siabry. I što ŭ mianie jość sprava. I heta było strašna važna. Sprava», — dadaje piśmieńnica i byłaja palitźniavolenaja.
Ciapier, ź ciopłaj uśmieškaj, piśmieńnica raskazvaje, jak vybačałasia pierad Dźmitryjem Strocavym, kali ŭ studzieni 2022 hoda jaje niečakana vyzvalili z-pad chatniaha aryštu. Kniha była ŭžo amal hatovaja, ale jašče nie vydadzienaja.
«Mianie vypuścili, i tut telefanuje Dzima, vinšuje z tym, što ja na svabodzie. A ja jamu kažu: Dzima, vybačaj, što mianie vypuścili… Bo jon ža źbiraŭsia vydavać knihu «pasadžanaha» aŭtara», — śmiajecca aŭtarka i kaža, što, kaniešnie ž, heta byŭ žart.
«Ja žartuju. Ale… Ja nie mahu skazać, što prapanova Dzimy mianie natchniła. Ja nie čałaviek, jaki stavić na natchnieńnie. Heta dało mnie pracu. Tamu što mnohija teksty — staryja. Vielmi mnohija — piesiennyja. Ale voś tak: dziakujučy Dzimu Strocavu i maim siabram hetaja kniha stała mahčymaj», — havoryć Julija Čarniaŭskaja.
Pamiać pra Zisiera
U knizie «Mir o tiebie» — bolš za paŭsotniu vieršaŭ, napisanych Julijaj Čarniaŭskaj u roznyja hady. Jość i zusim rannija (kaniec 1970-ch), i paźniejšyja, stvoranyja ŭ niavoli, pad jakimi, z pryčyn biaśpieki, nie paznačanaja data.
Aŭtarka nazyvaje svaje vieršy kamiernymi i žanočymi («Ni na što inšaje ja nikoli nie pretendavała»), ale kali čytała vybranyja tvory na varšaŭskaj «Pradmovie», spyniaŭsia nie tolki fiestyvalny šołach knižnych staronak, ale, zdavałasia, i strełki na hadzińniku…
«I vmih chotiełoś stať niemoj Sriedi hłuchich i ravnych pročich. A łučšie — čtob ostałsia pročierk Na miestie tom, čto było mnoj…» («Słova»).
Imia Juryja Zisiera — stvaralnika «TUT.BY» i muža Julii Čarniaŭskaj, padčas prezientacyi zhadvałasia tolki niekalki razoŭ. Bo i nie treba było: jahonaj prysutnaściu byŭ prasiaknuty, zdavałasia, ci nie kožny radok paetyčnaj knihi Čarniaŭskaj. Kniha «Mir o tiebie» pryśviečanaja śvietłaj pamiaci Juryja Zisiera.
Apošni vierš knihi nazyvajecca «Trasianka» i amal napałovu składajecca ź biełaruskamoŭnych radkoŭ. Siońnia Julija Čarniaŭskaja praciahvaje pracavać sa słovam i, jak pryznałasia, pierakładaje na biełaruskuju paeta Jaŭhiena Klujeva, robić taksama pierakłady z polskaj.
Kamientary