Жыве 30 гадоў і сыходзіць у зімовую спячку. Дзе ў Беларусі можна сустрэць рэдкую балотную чарапаху?
Фатографка дзікай прыроды Іна Субоціна апублікавала кадры, якія марыла зрабіць некалькі гадоў. На іх — еўрапейская балотная чарапаха, занесеная ў Чырвоную кнігу. Дзе ў Беларусі можна паглядзець на гэтую рэптылію, і чаму яе так складана сфатаграфаваць у дзікай прыродзе, даведалася выданне «Смартпрэс».
«Мы з сябрамі паехалі на Палессе ў Жыткавіцкі раён паглядзець на белую сініцу.
Толькі спыніліся на дамбе каля вёскі Крэмнае: у вадзе на ствале сядзіць чарапаха. Грэецца. Імгненна вызначыла — гэта ж еўрапейская балотная чарапаха!
Столькі гадоў марыла яе зняць», — расказвае Іна Субоціна.
Іна — фатографка, у якой нядаўна прайшла выстава «Беларусь — краіна райскіх птушак». Як толькі заканчваецца яе змена ў бальніцы, дзе яна працуе доктаркай, жанчына падарожнічае па краіне ў пошуках унікальных кадраў. Так выйшла і гэтым разам.
«Варта было нам з сябрамі падысці бліжэй, чарапаха тут жа нырнула ў ваду, — успамінае Іна. — Усе разышліся, а я засталася чакаць. Села ў траву, замёрла, у галаве прачнулася: «Тут жа кляшчы! Нічога страшнага, страсу».
Спачатку з'явілася адна чарапаха, потым другая. Вылезлі на сушу, сталі грэцца на сонцы. Здаецца, гэта былі самка і самец. Каб вы разумелі, пакуль здымала, не варушылася, каб іх не напалохаць».
Еўрапейская балотная чарапаха занесеная ў Чырвоную кнігу Беларусі.
«У нас жыве некалькі тысяч такіх чарапах, гэта вельмі мала. Да меліярацыі Палесся яна была звычайным відам, — адзначае біёлаг Аляксандр Вінчэўскі. —
У сярэднім еўрапейская балотная чарапаха жыве 30 гадоў. І не кожны год размнажэнне заканчваецца поспехам: іх яйкі любяць лісы і крумкачовыя птушкі. Дарэчы, яйкі яны закопваюць у пясок на сушы, як і марскія чарапахі».
Пастаянна балотная чарапаха жыве на Палессі, хоць асобных жывёлін можна ўбачыць у любым раёне краіны. Але шанцаў больш каля Пружанаў, Белаазёрска, Целяхан, Дзякавіч, Добруша, у Жыткавіцкім раёне.
Дарэчы, вясна — гэта час, калі балотная чарапаха з'яўляецца пасля працяглай зімоўкі. Яна закопваецца ў глей у кастрычніку-лістападзе і можа спаць так 4-6 месяцаў.
Яна добра плавае і нырае, можа доўга заставацца пад вадой. На паверхню падымаецца праз кожныя 15-20 хвілін, каб глынуць паветра. Харчуецца жукамі, чарвякамі, макрыцамі, малюскамі.
За сезон самка робіць 1-3 кладкі па 5-10 яек у кожнай, але праблема ў вельмі высокім узроўні смяротнасці чарапашак — ад 15-20%, а часам у кладцы гінуць усе яйкі. Паводле прыкладных ацэнак, да вясны наступнага года дажывае не больш за 5% агульнай колькасці новай генерацыі.
Каментары
на ўскрайку горада. Пасля спаду вады зручна адшукваць па шамаценні на
глеіста-травяной корцы.