«Я не жалюся, я хачу захаваць нагу, пакуль гэта магчыма». Беларускі добраахвотнік ужо чатыры месяцы ў бальніцы
Алесь з пазыўным «Ювелір» на фронце з першых дзён поўнамаштабнай расійскай агрэсіі. Сёлета ў жніўні ён атрымаў цяжкае раненне: аскепак міны трапіў у спіну, нагу наскрозь прабіла куля. «Амаль месяц у мяне гніла нага», — дзеліцца ён. Ваяр яшчэ спадзяецца вярнуцца на перадавую. З бальнічнага ложка ён дзеліцца назіраннямі пра фронт і палітыкаў.
Прастрэлілі дзве нагі і пацэлілі ў спіну
Алесь цяпер збірае дапамогу. Ён прабыў на фронце 18 месяцаў. Ён ваяваў у складзе добраахвотніцкага падраздзялення «Пагоня», а затым перайшоў у Другі замежны легіён. Яго пабрацімы — пераважна грузіны. Ваююць у легіёне і некалькі дзясяткаў беларусаў. Камандуюць падраздзяленнем афіцэры-ўкраінцы.
Раней на пытанне «чаму выправіўся на вайну» Алесь вынаходзіў пафасныя фармулёўкі, маўляў, «каб адстаяць свабоду». Цяпер жа, зведаўшы мяжу паміж жыццём і смерцю, адказвае не мудрагеліста.
«Ва Украіну адправіўся, бо не ведаў, што рабіць на радзіме, — гаворыць добраахвотнік. — Сядзець у Беларусі і наракаць, што вакол свалата, я не мог. Вырашыў паехаць на вайну і хоць чымсьці дапамагчы ўкраінцам».
Алеся параніла пад Ліманам (горад на Данеччыне) 5 жніўня падчас выканання баявога задання. Яму з саслужыўцам, таксама беларусам з пазыўным «Мінск», наказалі разведаць сітуацыю ля пазіцый расійскіх войск. Непадалёк ад варожых акопаў хлопцы трапілі пад абстрэл.
Алесю аскепак міны трапіў у спіну, а затым аўтаматныя кулі пацэлілі ў дзве нагі. «Мінск» хацеў дапамагчы сябру, але выцягнуць яго з-пад страляніны не змог. Неўзабаве яго самаго параніла ў нагу і ён памёр ад страты крыві.
«Я быў увесь пакоцаны, — апавядае Алесь, — Каля гадзіны ляжаў побач з расійскімі пазіцыямі. Каб не выкрыць сваю хованку, па іх не страляў з аўтамата, а кідаў гранаты. Ісці не мог. Губляў прытомнасць. Потым з нашага боку падышлі хлопцы. Іх я пазнаў. Падняў руку. Чамусьці ў наш бок больш не стралялі. Мяне эвакуявалі без усялякіх здарэнняў».
Алесь кажа, што найцяжэйшае — губляць на вайне сяброў. За паўтара года яму давялося развітвацца са многімі.
Летась у верасні пад Бахмутам загінуў яго знаёмы з пазыўным «Жнец». Яго пахавалі ва Украіне, хоць ён хацеў «легчы ў родную зямельку». Сёлета ў сакавіку загінуў беларус з пазыўным «Маляваныч». Малады хлопец добра маляваў графіку. Саслужыўцам ён размалёўваў аўтаматы. Кожны малюнак на ім адлюстроўваў вобраз уладальніка.
Адрэзалі 9 сантыметраў косткі
Алесь кажа, што са спіны асколкам вырвала кавалак плоці. Левую нагу куля прабіла наскрозь. Гэтыя раны загаіліся. Бяда з правай нагой.
Куля пашкодзіла костку, 9 сантыметраў якой ужо адрэзалі.
«Адразалі пакрысе, бо яна гнаіцца, — апавядае мужчына. — У назе інфекцыя. Першыя два месяцы наогул нічога не маглі зрабіць. Ляжаў у рэанімацыі. Былі кепскія аналізы, а потым дыягнаставалі сепсіс, заражэнне крыві. На аперацыі пераставаў дыхаць. Штодня былі аперацыі, прыбіралі гной, зноў зашывалі. Давялося купляць лекі за свае грошы…»
(увага, ніжэй будуць жорсткія фота)
У Алеся няма прэтэнзій да персаналу шпіталя. У ім паважліва ставяцца да вайскоўцаў. Але ў лякарні не аказалася патрэбных яму прэпаратаў. Антыбіётыкі пасля курсу лячэння пераставалі дапамагаць з яго інфекцыяй.
«Можа, гэта звязана з асаблівасцямі майго арганізма. Напрыклад, побач ляжаў пабрацім, якому прэпараты дапамаглі. А вось у маім выпадку яны не даюць рады», — заўважае Алесь.
Большы выбар лекаў у прыватным цэнтры. У сваім звароце аб дапамозе добраахвотнік піша, што патраціў на патрэбныя антыбіётыкі 120 тысяч грывень (больш за 10 тысяч рублёў).
«Пры ўскладненні лабараторыя не змагла вызначыць інфекцыю, якая дае сепсіс, у прыватнай клініцы вызначылі хутка, але платна, — тлумачыць ён і дадае:
Я не жалюся, я хачу захаваць нагу, пакуль гэта магчыма…»
Па словах Алеся, пагроза ампутацыі нагі актуальная. У яго засталося толькі 1,5 сантыметра косткі, і калі гэты кавалачак адрэжуць, то не будзе магчымасці паставіць імплантант, каб нарасціць яе.
У тым, як забяспечаны дзяржаўны шпіталь лекамі, Алесь убачыў адгалоскі савецкай медыцыны.
«Я даўно кажу, што немагчыма стварыць натаўскую армію рукамі савецкіх афіцэраў. Гэта ў поўнай меры тычыцца і сістэмы аховы здароўя», — тлумачыць ён.
«Вайна будзе доўгай»
Добраахвотнік хоча вярнуцца на перадавую. Пытанне аднак у тым, якую вайсковую работу яму даручаць пасля цяжкага ранення з улікам таго, што ён мае амаль 50 гадоў.
Алесеў зварот угледзелі прапагандысты Лукашэнкі і Пуціна. Лукашэнкаўцаў узрадавала, што добраахвотнік «канчаткова згубіць параненую нагу і скардзіцца на мясцовую сістэму аховы здароўя». А пуцінцы зрабілі з беларуса грузіна, напісаўшы, што паранены «Алесь з Тбілісі».
«Мяне абсалютна не кранае, што яны пішуць. Гэта ворагі, і чакаць ад іх спачування не выпадае. Для мяне важная тая справа, якую я мушу рабіць, а яна для мяне станоўчая. Я ведаю, чаму ва Украіне, таму на словаблудства прапагандонаў не звяртаю ўвагі», — з усмешкай зазначае беларус.
Алесь не лічыць Украіну сваёй радзімаю і пазбягае гаварыць пра мясцовую палітыку.
«Я сюды прыехаў, каб дапамагчы, чым магу. Для мяне асноўнае фронт, — паўтарае ён. —
Я не ўкраінец. Мне не хочацца атрымліваць украінскага грамадзянства і не таму, што не люблю Украіну. Я адчуваю сябе беларусам, але ў мяне неўзабаве скончыцца пашпарт, таму ў мяне няма выйсця».
Алесь мяркуе, што вайна будзе доўгай.
«Калі гутарыш з хлопцамі да 30 гадоў, дык яны лічаць, што неўзабаве даціснем. Гэта ў іх гаворыць моладзевы максімалізм, які пазбаўлены жыццёвага досведу. Але ў мяне за плячыма даволі працяглае жыццё і я навучыўся прызнаваць непрыемнае», — даводзіць пехацінец.
Алесь не можа патлумачыць, дзеля чаго забіваюць расіяне ўкраінцаў. На гэтае пытанне яму не адказалі і палонныя расійскія вайскоўцы. Сярод іх, заўважае ён, трапляліся адукаваныя людзі.
«Расія — краіна, дзе масава п'юць, забіваюць і робяць багата таго, ад чаго валасы дуба становяцца. Для чаго яны ваююць, мы, відаць, зразумеем, калі скончыцца вайна. Я не кажу пра палітыкаў з Крамля, а простых расіян», — разважае суразмоўца.
Паводле яго, «расіян нельга назваць дэбіламі, яны хутка вучацца і ваююць вельмі добра».
«Вызваленне Беларусі ад лукашызму не будзе хуткім»
У Алеся даўняя гісторыя змагання з лукашызмам.
У другой палове 1990-х ён далучыўся да «Белага легіёна» і дагэтуль лічыць сябе сябрам гэтай арганізацыі, якую заснавала моладзь Беларускага згуртавання вайскоўцаў.
«У нас было братэрства. Мы дапамагалі адзін аднаму. Хоць Легіён і перастаў існаваць, але пабрацімства засталося. Калі я сустракаў Міраслава Лазоўскага (загінуў 16 мая пад Бахмутам. — НН), ці Сяргея Чыслава (Бульбу), то ў мяне ўздымаўся настрой. Сустрэчы з імі надаюць аптымізму», — гаворыць пехацінец.
Па яго словах, цяпер пабрацімства, як у «Белым легіёне», існуе на вайне, дзе пабрацім зробіць усё, каб дапамагчы іншаму.
Алесь лічыць, што вызваленне Беларусі ад лукашызму не будзе хуткім. Для гэтага павінны сысціся многія фактары: унутраныя і знешнія.
Баец замежнага легіёна не верыць у заявы кіраўніцтва Палка Каліноўскага, што беларускія добраахвотнікі здольныя вызваліць Беларусь. Ён скептычна ставіцца і да запэўніванняў, што кіраўніцтва Украіны будзе спрыяць гэтаму.
На яго погляд, калі такое адбудзецца, то «з боку Украіны гэта будзе тая ж анексія з захопам улады».
Пакуль, мяркуе ён, не здольная вызваліць Беларусь і палітычная эміграцыя, «якая не можа дамовіцца, седзячы ў Вільні і Варшаве».
«Цяпер розныя групоўкі беларускай эміграцыі змагаюцца паміж сабою за ўладу. На першым плане ў іх, хто больш зрабіў ды наваяваў для Беларусі», — заўважае Алесь.
Добраахвотнік не мае амбіцый увязвацца ў палітычныя баталіі. Ён хоча вярнуцца ў Беларусь, але не ў цяперашнюю. Таму, яму застаецца ваяваць за Украіну са спадзевам, што перамога наблізіць перамены на радзіме.
«Наша Нiва» — бастыён беларушчыны
ПАДТРЫМАЦЬГлядзіце таксама:
«Калі я загіну, пахавайце мой попел пад любым дубам». Пабрацім згадвае Міраслава Лазоўскага
«Быць легіянерам — вельмі ганарова ў Францыі». Інтэрв’ю з беларусам з Замежнага легіёна
Каментары