Эканоміка33

Што азначае для Беларусі адзіны рынак энергарэсурсаў з Расіяй?

Днямі Уладзімір Пуцін распарадзіўся падпісаць дамову аб аб'яднаным энергарынку Беларусі і Расіі. Спыталі ў эканаміста, што стаіць за гэтымі пагадненнямі.

Ілюстрацыйны здымак. Фота: Міністэрства абароны Беларусі

Вяртанне да старых дамоў

Эксперт BEROC Зміцер Крук адразу звяртае ўвагу на тое, што гаворка ідзе не пра факт падпісання дакумента, а толькі пра гатоўнасць яго падпісаць. Іншы нюанс — у дакуменце гаворыцца пра адзіны рынак толькі электраэнергіі, а не пра цалкам агульны энергарынак (які ўключае таксама нафту з газам).

Эканаміст нагадвае, што яшчэ ў дамове аб ЕАЭС быў зацверджаны тэрмін стварэння адзінага аб’яднанага рынку электраэнергіі ва ўсім ЕАЭС — да 1 ліпеня 2019 года.

«Потым тэрміны ссунуліся, а затым забыліся. Пазней гэтыя пытанні перайшлі ў шэрагі двухбаковых адносін паміж Беларуссю і Расіяй у рамках так званай Саюзнай дзяржавы.

У дэкрэце ад 2021 года аб паглыбленай інтэграцыі зноў былі зацверджаныя новыя тэрміны стварэння асобных энергарынкаў: электраэнергіі, газа, нафты і нафтапрадуктаў (адзіны рынак электраэнергіі мусіў запрацаваць з 1 студзеня 2024 года, але тэрміны зноў ссунулі — НН).

Цяпер у пуцінскім указе гаворка ідзе менавіта аб рынку электраэнергіі», — адзначае Крук.

Жаданне адно — атрымліваць рэсурсы па ўнутрырасійскіх цэнах

Адзіны рынак электраэнергіі — толькі першы крок у гэтых пагадненнях, бо найбольш важны пункт для Лукашэнкі — рынак газу. Тыя зніжкі на газ, якія цяпер атрымлівае рэжым, найбольш істотныя для падтрымкі ўстойлівасці эканомікі Беларусі.

Здымак ілюстрацыйны. Фота: Dmitry Lovetsky / AP

«Адзіны рынак энерганосьбітаў улады разглядаюць як сінонім аднолькавых цэн на газ і нафту. Таму пад стварэннем нейкага агульнага рынку па факце хаваецца толькі адно жаданне — атрымліваць рэсурсы па ўнутрырасійскіх цэнах», — лічыць Крук.

Выхад на адзіны рынак такім чынам мусіць дадаць стабільнасці, бо цяпер Беларусі кожныя два гады даводзіцца выбіваць зніжкі, а пры стварэнні адзінага рынку энерганосьбітаў цана заставалася б нізкай па змоўчанні.

Таму галоўным ініцыятарам падобных пагадненняў, па словах эканаміста, з’яўляецца менавіта беларускі бок, які ўсё зацвердзіў яшчэ 27 лістапада 2023 года.

«Яны спяшаліся стварыць адпаведную заканадаўчую базу, каб гэта запрацавала да 2024 года, але расійскі бок толькі цяпер паведаміў, што гатовы падпісаць дамову».

З улікам усіх акалічнасцей, эканаміст мяркуе, што гаворкі пра нейкі прарыў ісці не можа.

«Расейцы пакуль толькі выказваюць намер аб тым, што яны гатовыя выканаць свае абавязкі, якія падпісалі фактычна яшчэ ў 2021 годзе».

Эксперт звяртае ўвагу, што расейцы працягваюць празмерна зацягваць тэрміны. Яны выкарыстоўваюць гэтую вудачку дзесяцігоддзямі, каб цягнуць Беларусь у сваю арбіту.

Ілюстрацыйны здымак. Фота: «Наша Ніва»

«А ў беларускага боку не шмат поля для манеўру, таму яны працягваюць чакаць. Яны сядзяць убаку і фактычна проста назіраюць за тым, ці выканае Расія тыя абяцанкі, якія на сябе ўзяла».

Эканаміст адзначае, што ўсе гэтыя крокі хоць і дазваляюць рэжыму ўтрымліваць эканоміку ў больш-менш прымальным стане, робяць Беларусь усё больш залежнай ад Расіі.

Праз гэтую залежнасць Беларусь вымушана ісці толькі па той сцежцы, якую пазначае Расія.

Каментары3

  • Канапа
    01.08.2024
    Чаму іксперд не разглядае пытанне праз прызму беларускай атамнай электрастанцыі, якой няма куды дзяваць электраэнергію?
  • Імя
    01.08.2024
    Нашто губернскім свая краіна? Культуру з мовай яны даўно згубілі. Толькі Лукашэнка шчэ рыпаецца дзеля ўласнага інтарэсу.
  • Эдгарс
    01.08.2024
    Імя, усё ужо, можна забыць пра сваю краiну, такое пакаранне бесхрыбетнiкам, дарэчы цалкам сппавядлiвае.

«Мяркую, Макей бы ўхваліў». Аўтар помніка кіраўніку МЗС расказаў, якія сэнсы ўклаў у яго5

«Мяркую, Макей бы ўхваліў». Аўтар помніка кіраўніку МЗС расказаў, якія сэнсы ўклаў у яго

Усе навіны →
Усе навіны

57-гадовую экс-работніцу Полацкага дзяржаўнага ўніверсітэта асудзілі за «садзейнічанне экстрэмісцкай дзейнасці»1

«Бог даў вам усё, акрамя майго нумара тэлефона»: святар-уніят з Віцебска стаў зоркай сацсетак18

Зяленскі: Лукашэнка прапаноўваў мне стукнуць па Мазырскім НПЗ, я яму кажу: «Што ты гаворыш?»48

У Мінску ад удару токам загінуў 16-гадовы падлетак1

«Гэта больш не зона свабоды і праўды». Сяргей Падсасонны пакідае «Белсат»74

Гэта цікава: ці адрозніваецца вада ў кране ад вады ў трубах ацяплення?3

Рэспекты ад дактароў і спецыфіка ў войску. Прынцыпова беларускамоўны юнак расказаў, як ён адслужыў9

Якім будзе надвор’е на наступным тыдні1

Стала вядома, колькі бонусных выплат атрымаў у 2024 годзе генеральны дырэктар «Беларуськалія»3

больш чытаных навін
больш лайканых навін

«Мяркую, Макей бы ўхваліў». Аўтар помніка кіраўніку МЗС расказаў, якія сэнсы ўклаў у яго5

«Мяркую, Макей бы ўхваліў». Аўтар помніка кіраўніку МЗС расказаў, якія сэнсы ўклаў у яго

Галоўнае
Усе навіны →