Музыкант Сяргей Пукст: Творчасць лепей, чым аргазм

Музыкант Сяргей Пукст сёлета ўпершыню ў кар’еры афіцыйна стаў «трыумфатарам» – ягоны «Апошні альбом» атрымаў некалькі знагародаў на прэміі Experty.by, у тым ліку як найлепшы альбом 2013 года.

Напярэдадні самага буйнога канцэрта Пукста, які пройдзе 10 красавіка ў клубе Tarantino, «Наша Ніва» сустрэлася з музыкам, каб абмеркаваць беларускі авангард, сацыяльныя сеткі і натхненне, якое можна атрымаць ад гульні футбольнага клуба «Барселона».

Музычнае станаўленне

На мяне паўплывала сям’я. Мае бацькі — выкладчыкі фартэпіяна. З дзядулем (кампазітар Рыгор Пукст — НН) мы, на вялікі жаль, не перасякліся: ён памёр у 1960-м, я нарадзіўся ў 1972-м. На генетычным узроўні, відаць, нешта і перадалося. Аднак я рос у культуры выканаўчай, у ліцэі пры кансерваторыі, дзе я вучыўся, выхоўваюць менавіта выканўцаў, а кампазітарскі складнік музыкі амаль не педаліруецца. На творчым моманце там ніхто ўвагі не завастраў.

У мастацкай вучэльні адбыўся пералом, я пачуў панк — нешта болей жывое і сучаснае моманту, і цяпер, калі мяне называюць рэтра-хуліганам, то пэўная рацыя ў гэтым ёсць.

Да таго я пісаў поп-песні, натхняючыся Queen, любіў ABBA — усялякую меладычную музыку.

У вучэльні ў нас з’явіўся гурт «Кароль пчол», мы дрэнна гралі на інструментах, я трохі лепш, але я граў не на тым інструменце, да якога прызвычаіўся. Гэта была вялікая школа — мая музычная свядомасць проста ламалася. Потым мы гралі з Антонам Крывулем, пры чым без рэпетыцый увогуле: нашы выступы — гэта быў такі момант абсалютнай свабоды, там было шмат знаходак, аднак яны танулі ў астатняй музыцы.

У выніку мы з Антонам прыйшлі да розных рэчаў – ён з’ехаў у Маскву, працягвае там граць вельмі свабодную музыку, я ж прыйшоў да татальнага кантролю над матэрыялам. Мая музыка вельмі паслядоўная, хоць часам і абсурдная.

Музыка і заробак

Я скончыў Лінгвістычны, працую выкладчыкам, бо музыкай зарабляць немагчыма, прынамсі, музыкай у тым сэнсе, у якім я яе разумею.

І мне вельмі падабаецца, што я не вымушаны зарабляць музыкай, бо як толькі пачынаеш зарабляць, то ўзнікае ўзаемны ўплыў, а ў творчасці з’яўляецца «камерцыйная квадратнасць». У мяне гэтага няма.

Я граю толькі неабходнае мне, не выходжу на сцэну, каб «адыграць».

Пра авангард

Я калі пачуў Чарльза Айвза, спаць не мог: мне было страшна крыўдна, што ён сто гадоў таму прыдумаў шмат з таго, да чаго я зараз сам дадумаўся.

Ён тады ўвесь еўрапейскі мадэрнізм падкасіў, у яго ёсць твор «Пытанне без адказу» 1906 года, гэты твор проста «выносіць» увесь авангард, пры гэтым рэч гэта надзвычай асэнсаваная. Для мяне гэта была як трагедыя асабістая. Я імкнуся свядома культываваць унутранае інтэлектуальнае напружанне.

Пры гэтым, мне падаецца, сёння эксплатуецца да бессэнсоўнасці адна музычная фраза, адзін літаратурны прыём, дарэчы, тупы, на які ўсе вядуцца.

Пра Facebook і хлусню

На фэйсбуку немагчыма кагосьці расфрэндзіць ці «дызлайкнуць» адной кнопкай. Атрымліваецца ты ўвесь час усіх хваліш, у цябе шмат «сяброў» – гэта проста візуальная хлусня. Гэта надзвычай непрыемна, мне нядаўна захацелася нешта змяніць, аднак каб даведацца, як тое зрабіць, давялося лезці ў google — адной кнопкай не атрымаецца. То бок гэтая хлусня ў чалавечых стасунках захоўваецца.

Ніякага адрознення паміж фэйсбукам і «Санта-Барбарай» няма: чалавек прыходзіць з працы, дзе ў яго адно жыццё, і пагружаецца ў іншае жыццё, уткнуўшыся ў фэйсбук: пры гэтым кожны паказвае ў ім толькі сваю парадна-фасадную частку асобы. Аднак лаяць фэйсбук — гэта ўсё ж такі дрэнны густ.

Рэакцыя публікі

Неадназначнасць рэакцыі публікі – гэта дрэнна. Абвінавачваць публіку – таксама справа пустая. Публіка, яна заўжды інтуітыўна ловіць самае галоўнае, яе нельга на сто працэнтаў падмануць. Бывае, праўда, чыстая маніпуляцыя – як шансон. А яшчэ ёсць схема: артыст на сцэне, публіка «ў стане канцэрта», а мне заўжды хацелася яе з гэтага стану вывесці, каб канцэрт быў чымсьці іншым, чым «прыйшлі-пахлопалі», і тады ў людзях прачынаецца нешта зусім іншае і ім малавядомае.

Пра працу

Студэнты некаторыя ведаюць пра маю музычную дзейнасць, гэта нават спрыяе папулярнасці заняткаў. Харошая праца – выкладаць англійскую мову. Вы размаўляеце з кімсьці на мове, а ты пры гэтым яшчэ можаш сказаць значна болей, чым твой апанент. (смяецца)

Пра «Апошні альбом»

Гэтая праграма існуе даўно, а запісана была шэсць гадоў таму: увесь астатні час ішла праца над гукам, я паралельна запісаў альбом «Унутранае», а гэтая праграма існавала фонам, часам дастаткова драматычным. Я не геній, у мяне не атрымліваецца за дзве хвіліны стварыць самастойную ідэальную рэч. Саўнд гэтага альбома, магчыма састарэў, хіпстарам не падабаецца, што я такі старпёр з 90-х. На якасць матэрыялу гэта ніяк не ўплывае. У выніку эксперты, людзі, якія даражаць сваім меркаваннем, аддалі перавагу гэтаму альбому.

Пра сучасную музыку

Цяжкая музыка гэта не хэві-метал, гэта музыка, калі трэба варушыць мазгамі, калі слухач гатовы да няпростай музыкі. У хэві-метале ўсё як раз проста. Да сапраўды «цяжкай музыкі» зараз ставяцца паблажліва: маўляў, гэта тваё ўласнае вычварэнне. Пры гэтым самае лепшае, што ёсць на гарызонце – якія-небудзь Depeche Mode у найлепшых сваіх праявах. Бо… White Stripes гэта проста мярзота, хоць ідэя цікавая – толькі барабаны і гітара. Што маем у выніку, як музыку не «мэйнстрымавую» ў разуменні слухача – поп-музыка, якую граюць неяк інакш, з іншым гукам, даючы магчымасць слухачу адчуць сваю «прасунутасць».

Пра музыку ў Беларусі

У Беларусі ёсць выдатныя праекты: той жа Пафнуцій Кузюкян, гэта такі праект у стылі «і што?». Толькі ўнутраная чалавечая годнасць, якая дазваляе захаваць уласны гонар, дапамагае рабіць непростыя рэчы. Гэта і трымае беларускіх музыкаў на пэўнай вышыні. Напрыклад, тое, што робяць Нарушэвіч, Забелаў, Катвіцкая… Гэта вельмі сапраўдныя рэчы, і яны не даносяцца да публікі, аднак гэта не беларуская праблема. Я пытаўся ў жыхароў Літвы, дакладней, у беларусаў, якія туды пераехалі, яны не могуць назваць мясцовых гуртоў. Няўжо нікога няма? Не можа такога быць.

Проста няма механізму, які б выцягваў такую музыку на паверхню. І такое адбываецца паўсюль. У Беларусі ў нас проста скарбонка нейкая - выдатных гуртоў колькі, тая самая «Серебряная свадьба», якія робяць супер-шоу. «Гурзуф» — гэта проста дзіва.

Пра натхненне

Фактычна любы рух чалавечай душы не пакідае абыякавым. Гульня ФК «Барселона» – выдатная па кампазіцыі рэч, асабліва, калі даведаешся, як яна ствараецца: спачатку яны трэніруюцца на насоўках, паступова пышараюць пляцоўку, пачынаюць адчуваць адзін аднаго, вось гэта важны момант, які на творчасць уплывае. З іншага боку любы чалавек, які з півам глядзіць футбол па тэлевізары, таксама раскажа вам масу цікавых дэталяў. Пры тым, што гэта проста 22 чалавекі, з якімі ты ну ніяк не перасякаешся, нічога цябе з імі не звязвае, а ўсё адно глядзіш.

Ці чытаеш Платонава, я не магу яго шмат чытаць — два абзацы, і ты наеўся і абажраўся так, што няма сэнсу даведвацца, чым там скончыцца. Там тканіна тэкста такая насычаная і літаратурная. Ці калі глядзіш фільмы Германа — «Хрусталёў» мяне спачатку вельмі моцна раздражняў, а пасля я зразумеў, што па «харэаграфіі» карціны — гэта цуд, хоць звычайнаму гледачу фільм падаецца вар’яцкім па змесце.

Пра сына

Сева да музыкі імкнецца сам — беларускія паэты дагэтуль, відаць, узгадваюць той паэтычны слэм, дзе ён зрабіў вялікі крок у беларускую літаратуру і значна мадыфікаваў творчасць свайго бацькі (смяецца). Музыку слухае? Канешне, вунь у дзіцячым садку спяваў «Бальзакаўскі ўзрост» Георгія Дабро, добра, што не ўсе словы вымаўляў, а то ўяўляю, як бы ўсе здзівіліся. Мая задача тут — паказаць яму ўсё, што магчыма. Вось хадзілі нядаўна ў Мастацкі музей, аднак ён пакуль не зразумеў, нашто тое трэба. Мясцовая кавярня яго зацікавіла болей.

Пра імкненне да мастацтва

У мяне быў адзін знаёмы бізнэсмен, ён з зайздрасцю на мяне паглядзеў, калі даведаўся, чым я займаюся. У выніку ён раптоўна купіў фарбы і наствараў прац ледзь не на цэлую выставу. А падавалася, гэта чалавек, які ўсяго дабіўся, але ж ёсць у людзей туга па нечым функцыянальна не абумоўленым. Мне падаецца, што наша эпоха матэрыялізму такая з-за выдаткаў галодных 90-х, пакуль яшчэ людзі хочуць як мага болей блісчастых паверхняў вакол сябе, аднак ужо набіраецца тая крытычная маса, якая змяняе прыярытэты.

Нельга займацца толькі тым, што разражняць свае інстынкты задавальнення. У рэшце рэшт, музыка, калі ты яе стварыў, і яна атрымалася, гэта круцей за аргазм, бо гэта застанецца з табой назаўжды.

• 0
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0