Навука і тэхналогіі66

Навуковыя прарывы 2017 года: генная медыцына хутка будзе знішчаць хваробы яшчэ да нараджэння дзіцяці

2017 год даў чалавецтву новыя адкрыцці і дасягненні, якія напаўняюць аптымізмам і спараджаюць яшчэ большую цікаўнасць да пазнання сябе і Сусвету. Мы выбралі самыя значныя з іх — тыя, што сапраўды здольныя змяніць ход гісторыі.

Выдаленне гена сардэчных захворванняў

27 ліпеня ў Портлэндзе, штат Арэгон, навукоўцы дасягнулі значнага прарыву ў тэхналогіі геннага рэдагавання. Скарыстаўшыся CRISPR, яны паспяхова выдалілі ў чалавечага эмбрыёна ген, звязаны з сардэчнымі захворваннямі. Праз два месяцы падобную аперацыю паспяхова правялі кітайскія навукоўцы.

Вырошчванне органаў

А 1 мая былі зробленыя поспехі ў галіне рэгенератыўнае медыцыны. Інстытут рэгенератыўнай медыцыны Wake Forest цяпер вядзе перадавыя праекты па вырошчванні чалавечых органаў і тканак. Адкрыцці яго даследчыкаў могуць дапамагчы ў аднаўленні пашкоджанняў нерваў і нават вырасціць цэлыя канечнасці і ўнутраныя органы.

Імітацыя маткі

26 красавіка дактары Дзіцячай лякарні Філадэльфіі здолелі зымітаваць жаночую матку з выкарыстаннем сінтэтычнае прылады для прадухілення смяротнасці і хвароб заўчасна народжаных дзяцей, меншых за 37 тыдняў. Эксперымент быў паспяхова праведзены на нованароджаным ягняці.

І беларусы маюць дасягненні

Беларускія навукоўцы ў маі заявілі, што распрацавалі матэрыял, які дазваляе выяўляць рэчывы ў вельмі нізкіх канцэнтрацыях. Выкарыстоўваць такі метад можна ў розных галінах — напрыклад, у крыміналістыцы, медыцыне, у тым ліку нават для дыягностыкі анкалагічных захворванняў.

Штучны інтэлект 

На сёння нейронныя сеткі з'яўляюцца прыярытэтным кірункам даследаванняў у галіне штучнага інтэлекту і адыгрываюць вялікую ролю ва ўсталяванні больш цеснага ўзаемадзеяння чалавека і тэхнікі. А галоўнай задачай на сёння з’яўляецца пошук новых, найбольш эфектыўных спосабаў навучання нейронных сетак.

У маі Google прэзентаваў праект AutoML, які можа сам навучаць нейрасеткі: цяпер нейрасетка сама можа ствараць нейрасетку.

Чытайце таксама: Наступная рэвалюцыя ў інфарматыцы — нейронныя сеткі. Камп'ютар будзе не праграмавацца, а вучыцца

Дапоўненая рэальнасць

Вядучыя сусветныя кампаніі заявілі аб прыярытэтным развіцці тэхналогій дапоўненай рэальнасці. Google прадставіла тэхналогію ARCore, якая дазваляе ўжываць тэхналогію дапоўненай рэальнасці для прылад на АС Android, а Apple — аналагічную ARKit. Цяпер можна з дапамогай экранаў мабільных прыладаў бачыць новую рэальнасць, якая гарманічна ўпісваецца ў рэальны свет.

Чытайце таксама: Віртуальная і дапоўненая рэальнасць: што гэта і ў чым адрозненне?

Адметным для беларусаў стаў выхад аперацыйнай сістэмы iOS11, у якой з’явілася падтрымка беларускай раскладкі клавіятуры ўпершыню з моманту стварэння гэтай АС 10 год таму.

Чытайце: Як паставіць беларускую клавіятуру на айфон і айпад

А 28 ліпеня на Міжнароднай канферэнцыі па квантавых тэхналогіях у Маскве быў прадстаўлены рэкордны 51-кубітны квантавы камп’ютар. 

Космас

19 красавіка навукоўцы з Еўрапейскай арганізацыі астранамічных даследаванняў знайшлі найлепшую планету для пазаземнага жыцця. LHS 1140b была знойдзеная ў заселенай зоне зоркі, што знаходзіцца за 40 светлавых гадоў ад Зямлі.

Планета ва ўяўленні мастака. NASA

Тым часам міжнародны калектыў планетолагаў высветліў, што ў нетрах Месяца ёсць вада. Вулканічныя часцінкі спадарожніка ўтрымліваюць, паводле ацэнак даследчыкаў, каля 0,05% (па масе) вады. Спецыялісты мяркуюць, што яе можна будзе здабываць і выкарыстоўваць у планаваных місіях на Месяцы.

Нобелеўскую прэмію па фізыцы ў адыходзячым годзе атрымалі Райнер Вайс, Бары С. Барыш і Кіп Торн за выяўленне гравітацыйных хваляў. Існаванне іх прадказваў яшчэ Альберт Эйнштэйн у 1916 годзе, але выявіць іх удалося толькі ў верасні 2015 года, калі даследчыкі зафіксавалі ўсплёск такіх хваляў, што былі створаныя зліццём дзвюх чорных дзіраў супольнай масай у 53 Сонцы.

Чытайце: Што такое гравітацыйныя хвалі, за адкрыццё якіх далі Нобелеўскую прэмію?

30 сакавіка амерыканская кампанія SpaceX паспяхова запусціла на арбіту і пасадзіла паўторна выкарыстаны ракетаносьбіт Falcon 9. Гэты прарыў яшчэ больш павялічыў даступнасць касмічных запускаў: эканомія складзе больш за $18 млн за кожны пуск. Акрамя таго, NASA плануе запусціць у 2019 годзе тэлескоп Джэймса Уэба, які дазволіць вывучаць хімічны склад атмасферы экзапланет. Калі ўсё атрымаецца, то чалавецтва зробіць значны крок наперад: выяўленне прыдатных для жыцця планет стане пытаннем часу, лічаць навукоўцы. За працамі над тэлескопам можна назіраць на сайце NASA.

Прарыў ёсць і ў даследаваннях нашай Сонечнай сістэмы. У верасні ў атмасферы Сатурна згарэў касмічны зонд «Касіні», які адпрацаваў на яго арбіце 13 гадоў. За гэтыя гады ён сабраў шмат унікальнай інфармацыі, а перад завяршэннем сваёй работы здзейсніў некалькі падлётаў да Сатурна максімальна блізка. Гэта адбылося ўпершыню ў гісторыі даследаванняў: настолькі блізка да Сатурна яшчэ не падыходзіў ні адзін зонд. Дзякуючы гэтаму у навукоўцаў з'явіліся дадзеныя аб атмасферы і магнітасферы планеты, а таксама унікальныя фатаграфіі і запісы.

Гэта — не малюнак, а рэальнае фота Сатурна і яго самага вялікага спадарожніка — Тытана.

Для разгону апарат выкарыстоўваў гравітацыйнае поле трох планет. Ён два разы праляцеў побач з Венерай — у 1998 і 1999 гадах, затым, у жніўні 1999 года з хуткасцю 69 тыс. км/г прайшоў каля Зямлі, узімку 2000 года праляцеў міма Юпітэра, перадаўшы на Зямлю яго фатаграфіі. Да Сатурна апарат наблізіўся 30 чэрвеня 2004 года і стаў першым штучным спадарожнікам гэтай планеты. Апошнюю 91 секунду рухавікі зонда працавалі амаль бесперапынна: яны дасягнулі стоадсоткавай магутнасці за 20 секунд да страты сігналу. Падчас фінальных 8 секунд «Касіні» пачаў перакульвацца назад. Антэна змяніла сваю арыентацыю, таму радыёсігнал перастаў даходзіць да Зямлі.

Так выглядаў «Касіні»

15 верасня у 14:55 па мінскім часе NASA атрымала ад зонда апошняе паведамленне, пасля чаго яго назаўсёды паглынула атмасфера газавага гіганта. Легендарны касмічны апарат праводзілі апладысментамі і слязамі суму і падзякі за праведзеную працу.

Чытайце таксама: Топ-10 найлепшых ФОТА Сатурна і яго спадарожнікаў, якія зрабіў касмічны апарат Cassini

Каментары6

 
Націсканне кнопкі «Дадаць каментар» азначае згоду з рэкамендацыямі па абмеркаванні.

Цяпер чытаюць

На Купянскім кірунку загінуў беларускі добраахвотнік Аляксей «Рыжы» Аўдзей3

На Купянскім кірунку загінуў беларускі добраахвотнік Аляксей «Рыжы» Аўдзей

Усе навіны →
Усе навіны

Пад Оршай злавілі гіганцкага залатога карася7

Пяць гадоў таму памёр Юрый Зісер3

Маладая пара вырашыла абысці ўвесь Мінск уздоўж МКАД: «Ногі потым яшчэ тры дні балелі»1

Запальныя шведы, вясёлыя эстонцы, Ізраіль рве сэрца: сёння захапляльны фінал Еўрабачання9

Пяскоў: Cустрэча Пуціна і Зяленскага магчымая2

Сур'ёзнае ДТЗ у Магілёўскай вобласці: сутыкнуліся легкавушка і велікагруз

Улады патлумачылі, чаму ў Мінску не ўключаюць ацяпленне ў кватэрах1

Ізраіль пачаў новы буйнамаштабны наступ у Газе

Аднаго з распрацоўшчыкаў расійскага «Іскандэра» ў Дзень Перамогі да смерці збіў сусед4

больш чытаных навін
больш лайканых навін

На Купянскім кірунку загінуў беларускі добраахвотнік Аляксей «Рыжы» Аўдзей3

На Купянскім кірунку загінуў беларускі добраахвотнік Аляксей «Рыжы» Аўдзей

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць